लीला [līlā] [ली-क्विप् लियं लाति ला-क वा
[Tv.] ]
Play, sport, pastime, diversion, pleasure, amusement; क्लमं ययौ कन्दुक- लीलयापि या
[Ku.5.19;] oft. used as the first member of comp.; लीलाकमलम्, लीलाशुकः &c.
Amorous pastime, wanton, amorous or playful sport; उत्सृष्टलीलागतिः
[R.7.] 7;4.22;5.7; क्षुभ्यन्ति प्रसभमहो विनापि हेतोर्लीलाभिः किमु सति कारणे रमण्यः
[Śi.8.24;] [Me.37;] (लीला in this sense is thus explained by उज्जवलमणि: अप्राप्तवल्लभसमागमनायिकायाः सख्याः पुरोऽत्र निजचित्तविनोदबुद्ध्या । आलापवेशगतिहास्यविलोकनाद्यैः प्राणेश्वरानुकृतिमाफलयन्ति लीलाम् ॥).
Ease, facility, mere sport, child's play; लीलया जघान 'killed with ease'.
Appearance, semblance, air, mien; यः संयति प्राप्तपिनाकि- लीलः
[R.6.72] 'appearing like Pinākin'.
Beauty, charm, grace; मुहुरवलोकितमण्डनलीला
[Gīt.6;] [R.6.1;16] 71.
Pretence, disguise, dissimulation, sham; as, लीलामनुष्यः, लीलानटः &c.
Frivolity, disrespect; दातव्य- मन्नं विधिवत् सत्कृत्य न तु लीलया
[Rām.1.13.14.] Action.-Comp.
-अ(आ)गारः -रम्, -गृहम्, -वेश्मन् n. n. a pleasure-house; लीलागारेष्वरमत पुनर्नन्दनाभ्यन्तरेषु
[R.8.95.] -अङ्ग a. having graceful limbs; वयोपपन्नं लीलाङ्गं सर्वरत्न- समन्वितम्
[Mb.13.79.22.] -अञ्चित a. a. sportively handsome.
-अब्जम्, -अम्बुजम्, -अरविन्दम्, -कमलम्, -तामरसम्, -पद्मम् &c. 'toy-lotus', a lotus-flower held in the hand as a plaything; लीलारविन्दं भ्रमयाञ्चकार
[R.6.] 13; हस्ते लीलाकमलमलके बालकुन्दानुविद्धम्
[Me.67;] [Ku.6.84.] -अवतारः the descent (of Viṣṇu) on the earth for amusement.
-आभरणम् an ornament worn for mere pleasure (of no value).
उद्यानम् a pleasure-garden.
the garden of gods, Indra's paradise.
-कलहः 'sportive quarrel', a sham or feigned quarrel; cf. प्रणयकलह.
-चतुर a. a. sportively charming; तां वीक्ष्य लीला- चतुरामनङ्गः स्वचापसौन्दर्यमदं मुमोच
[Ku.1.47.] -तनुः a form assumed for mere sport.
-दग्ध a. a. burnt without effort.
-नटनम्, -नृत्यम् a sportive dance.
-मनुष्यः a sham man, a man in disguise.
-मात्रम् mere sport or play, child's play, absence of the least effort. -रतिःf. diversion, sport.
-वज्रम् an instrument like Indra's thunderbolt.
-वापी a pleasure-tank.
-शुकः a parrot kept for pleasure.
-साध्य a. a. to be effected with ease, easy of accomplishment.