राष्ट्रपतीचे अधिकारपद निमित्तवशात् रिक्त होईल त्या त्या प्रसंगी उपराष्ट्रपतीने राष्ट्रपती म्हणून कार्य करणे अथवा राष्ट्रपतीच्या अनुपस्थितीत त्याची कार्ये पार पाडणे .
६५ . ( १ ) राष्ट्रपतीचा मृत्यू झाला , त्याने राजीनामा दिला किंवा त्यास दूर केले गेले या कारणामुळे किंवा अन्यथा त्याचे अधिकारपद केव्हाही रिक्त झाल्यास असे रिक्त अधिकारपद भरण्याबाबत या प्रकरणात असलेल्या तरतुदींच्या अनुसार निवडून आलेला नवीन राष्ट्रपती आपले अधिकारपद ग्रहण करील त्या दिनांकापर्यंत उपराष्ट्रपती हा राष्ट्रपती म्हणून कार्य करील .
( २ ) जेव्हा अनुपस्थिती , आजार किंवा अन्य कोणतेही कारण यामुळे राष्ट्रपती आपली कार्ये पार पाडण्यास असमर्थ असेल तेव्हा , राष्ट्रपती आपला कार्यभार पुन्हा हाती घेईल त्या दिनांकापर्यंत उपराष्ट्रपती त्याची कार्ये पार पाडील .
( ३ ) उपराष्ट्रपती ज्यावेळी अशाप्रकारे राष्ट्रपती म्हणून कार्य करीत असेल किंवा त्याची कार्ये पार पाडत असेल त्या अवधीत व त्या अवधीच्या संबंधात त्यास राष्ट्रपतीचे सर्व अधिकार व उन्मुक्ती असतील व संसद कायद्याद्वारे निर्धारित करील अशा वित्तलब्धी , भत्ते व विशेषाधिकार यांना आणि जोपर्यंत त्या संबंधात याप्रमाणे तरतूद करण्यात येत नाही तोपर्यंत , दुसर्‍या अनुसूचीत विनिर्दिष्ट केल्याप्रमाणे वित्तलब्धी , भत्ते व विशेषाधिकार यांना , ते हक्कदार असेल .
उपराष्ट्रपतीची निवडणूक .
६६ . ( १ ) उपराष्ट्रपती प्रमाणशीर प्रतिनिधित्व पद्धतीनुसार एकल संक्रमणीय मताद्वारे [ एका निर्वाचकगणाच्या सदस्यांकडून निवडला जाईल व तो निर्वाचकगण संसदेच्या दोन्ही सभागृहांचे सदस्य मिळून बनलेला असेल ] आणि अशा निवडणुकीतील मतदान गुप्त मतदान पद्धतीने होईल .
( २ ) उपराष्ट्रपती संसदेच्या कोणत्याही सभागृहाचा किंवा कोणत्याही राज्याच्या विधानमंडळाच्या सभागृहाचा सदस्य असणार नाही आणि संसदेच्या कोणत्याही सभागृहाचा किंवा कोणत्याही राज्याच्या विधानमंडळाच्या सभागृहाचा सदस्य उपराष्ट्रपती म्हणून निवडून आला तर , तो उपराष्ट्रपती म्हणून आपले अधिकारपद ग्रहण करील त्या दिनांकास त्याने त्या सभागृहातील आपली जागा रिक्त केली असल्याचे मानण्यात येईल .
( ३ ) कोणतीही व्यक्ती , ---
( क ) भारताची नागरिक ,
( ख ) पस्तीस वर्षे पूर्ण वयाची , आणि
( ग ) राज्यसभेची सदस्य म्हणून निवडून येण्यास अर्हताप्राप्त ,
असल्याखेरीज उपराष्ट्रपतिपदाच्या निवडणुकीस पात्र असणार नाही .
( ४ ) एखादी व्यक्ती भारत सरकारच्या किंवा कोणत्याही राज्य शासनाच्या नियंत्रणाखालील अथवा उक्त सरकारांपैकी कोणाच्याही नियंत्रणाधीन असलेल्या कोणत्याही स्थानिक किंवा अन्य प्राधिकार्‍याच्या नियंत्रणाखालील कोणतेही लाभपद धारण करत असेल तर , ती उपराष्ट्रपतिपदाच्या निवडणुकीस पात्र असणार नाही .
स्पष्टीकरण --- या अनुच्छेदाच्या प्रयोजनांकरता , केवळ एखादी व्यक्ती ही , संघराज्याचा राष्ट्रपती किंवा उपराष्ट्रपती अथवा कोणत्याही राज्याचा राज्यपाल [ * * * ] आहे अथवा संघराज्याचा किंवा कोणत्याही राज्याचा मंत्री आहे , एवढयाच कारणाने ती एखादे लाभपद धारण करते , असे मानले जाणार नाही .
उपराष्ट्रपतीचा पदावधी .
६७ . उपराष्ट्रपती , ज्या दिनांकास आपले अधिकारपद ग्रहण करील त्या दिनांकापासून पाच वर्षांच्या अवधीपर्यंत ते अधिकारपद धारण करील :
परंतु , ---
( क ) उपराष्ट्रपती राष्ट्रपतीस संबोधून आपल्या अधिकारपदाचा सहीनिशी लेखी राजीनामा देऊ शकेल ;
( ख ) राज्यसभेच्या त्यावेळच्या सर्व सदस्यांच्या बहुमताने पारित झालेल्या आणि लोकसभेने संमत केलेल्या ठरावाद्वारे उपराष्ट्रपतीस त्याच्या अधिकारपदावरुन दूर करता येईल ; पण या खंडाच्या प्रयोजनार्थ , कोणताही ठराव मांडण्याचा उद्देश असल्याबद्दल निदान चौदा दिवसांची नोटीस देण्यात आल्याखेरीज तो मांडला जाणार नाही ;
( ग ) उपराष्ट्रपती , त्याचा पदावधी संपला असला तरीही त्याचा उत्तराधिकारी स्वतःचे अधिकारपद ग्रहण करीपर्यंत पद धारण करणे चालू ठेवील .