॥ दीप पूजनम् ॥
हाथ में अक्षत पुष्प लेकर पूजन करें ।
ॐ अग्नि र्ज्योति ज्योतिरग्नि : स्वाहा । सूर्यो ज्योति र्ज्योति : सूर्यः स्वाहा । अग्निर्वर्चो ज्योतिर्वर्च : स्वाहा : सूर्यो वर्चो ज्योतिर्वर्च : स्वाहा ।
ॐ दिवे दिवि सदृशी रन्यमध्य कृष्ण अब्रधदप्सघ्न ओजा । अहं दासा वृषभों वस्नपम् तोदव्रजे वार्तिनं शं वरं च ॥
पाधं , अर्घं , आच . स्नानं , वस्त्रम् , गन्धम् , कुंकुम , अक्षतम् , पुष्पम् सौभाग्य द्रव्यम , धूपम् , दीपम् , नैवेधम् , आचमनीयमं , फलम् , दक्षिणां ।
प्रार्थना
भो दी देवस्वरूपस्त्वं कर्मसाक्षी ह्यविघ्नकृत् । यावत्पूजा समाप्ति : स्यात्तावदत्र स्थिरो भव : ।
दीपक की ज्योति में सूर्य की १२ कलाओं का ध्यान करें ।
कं भं तपिन्यै नमः , खं बं तापिन्यै नमः , गं फं धूम्रायै नमः , घं णं मरीच्यै नमः , ड नं ज्वलिन्यै नमः , च घं रुच्यै नमः , छं द सुषुम्नायै नमः , जं थं भोगदायै नमः , झ तं विश्वायै नमः , ञं णं बाधिन्यै नमः , टं ढं धारिण्यै नमः , ठं डं क्षमायै नमः , ॐ हीं हंस : मार्तण्ड भैरवाय नमः । आग्नेयादि कोणेषु - धंधर्माय नमः , ज्ञां ज्ञानाय नमः , वैं वैराग्याय नमः ऐं ऐश्वर्याय नमः ।
सांध्यदीप प्रार्थना
दीपो ज्योति : परं ब्रह्म दीपो ज्योतिर्जनार्दन : । दीपो हरतु में पापं सांध्यदीप ! नमोऽस्तु ते ॥
शुभं करोतु कल्याणमारोग्यं सुखसम्पदाम् । शत्रु बुद्धिविनाशं च दीप ज्योति र्नमोऽस्तु ते ॥
॥ शंङ्ख पूजनम् ॥
ॐ अग्निऋषि : पवमानः पाञ्चजन्न्य पुरोहितः । तमीमहे महागयम् । उपयाम गृहीतोस्यग्नये त्वावर्चस ऽएषते योनिरग्नये त्वावर्चसे ॥
ॐ शंङ्ख चन्द्रार्क दैवत्यं वरुणं चाधिदैवतम् । पृष्ठे प्रजापति विधादग्रे गंगा सरस्वती ॥
त्र्यैलोक्ये यानि तीर्थानि वासुदेवस्य चाज्ञया । शङ्खे तिष्ठति वैनित्यं तस्माच्छंखं प्रपूजयेत ॥
शंङ्ख की प्रार्थना करें : -
त्वं पुरा सागरोत्पन्नो विष्णुना विधृत : करे । नमित : सर्व देवैश्च पाञ्चजन्य नमोस्तुते ॥
॥ घण्टा पूजनम् ॥
ॐ सुपर्णोसि गुरुत्कमां स्त्रिवृत्ते शिरो गायत्रञ्चक्षुर्बहदथंतरे पक्षौ । स्तोम आत्क्माच्छन्दा र्ठ स्यङ्गा नियजू र्ठ षिनाम ॥
सामते त नूर्वाम देव्यं यज्ञा यज्ञि यम्पुच्छन्धिष्ण्या : शफा : । सुपर्णो सिगरुत्क्मान्दि वङ्गच्छस्व : पत ॥
ध्यान ( प्रार्थना )
आजानोस्तप्त हेमप्रभममलहिमं प्रख्य मानहितस्मा दकर्ण कुङ्कमाभं भ्रमररकुलभि वस्यामलं मूहिर्त केशम् ।
ब्रह्माण्ड व्याप्त देहं भुजमिह प्रवरैभूषणैर्भूषि ताङ्गं पिङ्घाक्षं तार्क्ष्य द्रंष्टै : वरदमभयदं तार्क्ष्य मुग्रं नमामि ॥
पूजन करने के बाद घंटा बजायें ।
आगमनार्थं तु देवानां गमनार्थन्तु राक्षसाम् । कुरु घण्टे वरं नादं देवता स्थान सन्निधौ ॥
देवता के स्नान , नैवेध तथा आरती समय घंटा वादन करें ।
स्नाने धूपे च नैवेधे दीपे वस्त्रे च भूषणे । घण्टानादं प्रकुर्वीत तता नीराजनेपि च ॥
॥ गणपति पूजनम् ॥
हाथ में अक्षत पुष्प लेकर गणेश जी का ध्यान करें
गजाननं भूत गणादिसेवितं कपित्थजम्बूफलचारुभक्षणम् । उमा सुतं शोक विनाश कारकं नमामि विघ्नेश्वर पाद पङ्कजम् ।
भगवती गौरी का ध्यान -
नमो देव्यै महादेव्यै शिवायै सततं नमः । नमः प्रकृत्यै भद्रायै नियता : प्रणता : स्मताम् ॥ श्री गणेशाम्बिकाभ्यां नमः , ध्यानं समर्पयामि ।
भगवान गणेश का आवाहन -
ॐ गणानां त्वा गणपति हवामहे प्रियाणां त्वा प्रियपति हवामहे निधीनां त्वा निधिपति हवामहे वसोमम । आहमजानि गर्भधमा त्वमजासि गर्भधम् ॥
ॐ नमो गणेभ्यो गणपतिभ्यश्च वो नमो नमो व्रातेभ्यो व्रातपतिभ्यश्चवो नमो नमो ग्रत्सेभ्यो गृत्सपतिभ्यश्च वो नमो , नमो विरूपेभ्यो विश्वरूपेभ्यश्च वो नमो नमः ॥
एह्मेहि हेरम्ब महेश पुत्र समस्त विघ्नौघ विनाशदक्ष । माङ्गल्य पूजा प्रथम प्रधान गृहाण पूजां भगवन् नमस्ते ॥
ॐ भू र्भुवः स्व : सिद्धि बुद्धि सहिताय गणपतये नमः , गणपति मावाहयामि , स्थापयामि , पूजयामि च ।
भगवती गौरी का आवाहन ---
ॐ अम्बे अम्बिकेऽम्बालिके न मा नयति कश्चन । ससस्त्यश्वक : सुभद्रिकां काम्पील वासिनीम् ॥
हेमाद्रि तनयां देवीं वरदां शङ्करप्रियाम् । लम्बोदरस्य जननीं गौरीमावाहयाम्यहम् ॥
ॐ भू र्भुव : स्वः गौर्यैं नम :, गौरीमावाहयामि , स्थापयामि , पूजयामि च ।
प्रतिष्ठा
ॐ मनोजूतिर्जुषतामाज्यस्यबृहस्पति र्यज्ञ मिमं तनोत्वरिष्टं यज्ञ समिमं दधातु । विश्वे देवास इह मादयन्तामो ३ म्प्रतिष्ठ ॥
( यजुवेंद २ / १३ ) अक्षत पुष्प भगवान् को चढावें । अस्यै प्राणा : प्रतिष्ठन्तु अस्यै प्राणा : क्षरन्तु च ।
अस्यै देवत्वमर्चायै मामहेति च कश्चन ॥ गणेशाम्बिके ! सुप्रतिष्ठिते वरदे भवेतात् ?
प्रतिष्ठा पूर्वकम् आसनार्थे अक्षतान् समर्पयामि गेणशाम्बिकाभ्यां नमः ।
अक्षत भगवान को समर्पित करें ।
आसनम्
ॐ वर्स्मोऽस्मि समानानामुधता मिव सूर्यः । इमन्तमभितिष्ठामि यो माकबूचाभि दासति ॥
ॐ पुरुष एवेदःर्ठ सर्वयद्भूतंयच्च भाटयम् । उतामृतत्व - स्येशानो यदत्रे नातिरोहति ॥
विचित्र रत्न खचितं दिव्यास्तरण संयुक्तम् । स्वर्ण - सिंहासनं चारु गृहाण गृहाग्रज : ॥
ॐ सिद्धि बुद्धि सहिताय श्री महागण पतये आसनं समर्पयामि ॥
पाद्यम्
ॐ एतावानस्य महिमातो ज्ज्यायांश्च पुरुष : । पादोस्य विश्वाभूतानि त्रिपादस्यामृतं दिवि ॥ उष्णोदकं निर्मलं च सर्व सौगन्ध्य संयुतम् । पाद प्रक्षालनार्थायदत्तं ते प्रतिगृह्यताम् ।
अर्घ्यम्
ॐ त्रिपादूर्ध्व ऽ उदैत्पुरुष : पादोस्येहा भवत्पुनः । ततो व्विष्ष्वङ् व्यक्रामत्साशनानशने ऽअभि ॥
गणाध्यक्ष नमस्तेस्तु गृहाण करुणाकर । अर्घ्य च फल संयुक्तं गंधमाल्याक्षतैर्युतम् ॥ अर्घ्यम् समर्पयामि ॥
आचमनीयम्
ॐ इमम्मे वरुण श्रुधीहवमदधाच मृडय । त्वामवस्युराचके । कर्पूर वासितं तोयं मंदाकिन्या :
समाहृतम् । आचम्यतां जगन्त्राथ मयादत्तं प्रयत्नत : ॥ आचमनीयम् समर्पयामि ॥
स्नानम्
तस्माद यज्ञात् सर्वहुतः सम्भृतं पृषदाज्यम् । पंशूस्तां श्चक्रे वायव्यान् आरण्यान् ग्राम्यांश्च ये ॥
पुष्कराधानि तीर्थानि गङ्गाधा सरितास्थता । आवाहिता मया तुभ्यं कुरु स्नानं गणेश्वर ॥ स्नानं समर्पयामि ॥
पयस्नानम्
ॐ पयः पृथिव्यां पयऽओषधीषुपयो दिव्यन्तरिक्षे पयोधा : । पयस्वती : प्रदिशः सन्तु मह्यम् ॥
कामधेनु समुद्भूतं सर्वेषां जीवनं परम् । पावनं यज्ञ हेतुश्च पय : स्नानार्थमर्पितम् ॥
ॐ भू र्भुव स्व : गणेशाम्बिकाभ्यां नमः , पय़ः स्नानं समर्पयामि ॥
दधिस्नानं
ॐ दधिक्क्राव्णोऽअकारिषं जिष्णोरश्वस्य वाजिनः । सुरभि नो मुखा करत्प्रण आयू षि तारिषत् ॥
पयसस्तु समुद्भूतं मधुराम्लं शशिप्रभम् । दध्यानीतं मया देव स्नानार्थं प्रतिगृह्यताम् ॥
ॐ भू र्भुव : स्व गणेशाम्बिकाभ्यां नमः , दधिस्नानं समर्पयामि ।
घृत स्नानं
ॐ घृतं मिमिक्षे घृतमस्य योनिर्घृते श्रितो घृतम्वस्य धाम । अनुष्वधमा वह मादयस्व स्वहाकृतं वृषभ वक्षि हव्यम् ॥
नवनीत समुत्पन्नं सर्व संतोष कारकम् । घृतं तुभ्यं प्रदास्यामि स्नानार्थं प्रतिगृह्यताम् ॥ घृत स्नानं समर्पयामि ।
मधु स्नानं
ॐ मधु वाता ऋतायते मधु क्षरन्ति सिन्धव : । माध्वीर्न सन्त्वोषधि ॥
मधु नक्त मुतोषसो मधुमत्पार्थिवॅं , रज : । मधु धौरस्तु नः पिता ॥
पुष्परेणु समुद्भूतं सुस्वादु मधुरं मधु । तेज : पुष्टिकरं दिव्यं स्नानार्थ प्रतिगृह्यताम् ॥
मधु स्नानं समर्पयामि ।
शर्करास्नानं
ॐ अपा रसमुद्वयस सूर्य्ये सन्त समाहितम् । अपा रसस्य यो रसस्तं गृह्माम्युत्तम मुपयाम गृहितोऽसीन्द्राय त्वा जुष्टं गृहाम्येष ते योनिरिन्द्राय त्वा जुष्टतमम् ॥
इक्षुर ससमुद्भूतां शर्करां पुष्टिदां शुभाम् । मलापहारिकां दिव्यां स्नानार्थं प्रतिगृह्यताम् ॥
शर्करा स्नानं समर्पयामि ।
पञ्चामृत स्नानं
ॐ पञ्च नध : सरस्वतीमपि यन्ति सस्त्रोतसः । सरस्वती तु पञ्चधा सो देशेऽभवत्सरित् ॥
पञ्चामृतं मयानीतं पयो दधि घृतं मधु । शर्करया समायुक्तं स्नानार्थ प्रतिगृह्यताम् ॥
पंञ्चामृतं स्नानं पमर्पयामि ।
गन्धोदक स्नानं
ॐ अ शुना ते अं शुः पृच्यतां परुषा परूः । गन्धस्ते सोममवतु मदाम रसो अच्युत : ॥
मलयाचल सम्भूत चन्दनेन विनिः सृतम् । इदं गन्धोदकं स्नानं कुङ्कुमाक्तं च गृह्यताम् ॥
गन्धोदक स्नानं समर्पयामि ।
शुद्धोदक स्नानं
ॐ शुद्धवाल : सर्वशुद्धवालो मणिवालस्त आश्विना : स्येत : स्येताक्षोऽरूणस्ते रुद्राय पशुपतये कर्णा यामा अवलिप्ता रौद्रा नभोरूपा : पार्जन्या : ॥
गङ्गा च यमुना चैव गोदावरी सरस्वती । नर्मदा सिन्धु कावेरी स्नानार्थं प्रतिगृह्यताम् ॥
ॐ भू र्भुव स्व : गणेशाम्बिकाभ्यां नमः
आचमनम्
शुद्धोदक स्नानान्ते आचमनीयम जलं समर्पयामि ।
वस्त्र
ॐ युवा सुवासा : परिवीत आगात् स उ श्रेयान् भवति जायमान : । तं धीरास : कवय उन्नयन्ति स्वाध्यो ३ मनसा देवयन्त : ॥
शीत वातोष्ण संत्राणं लज्जाया रक्षणं परम् । देहालङ्करणं वस्त्रमत : शान्ति प्रयच्छ में ॥ वस्त्र समर्पयामि ।
आचमनम्
वस्त्रान्ते आचमनीयं जलं समर्पयामि ।
उपवस्त्रम्
ॐ सुजातो ज्योतिषा सह शर्म वरूथमाऽसदत्स्व : । वासो अग्ने विश्वरूपं सं व्ययस्व विभावसो ॥
यस्या भावेन शास्त्रोक्तं कर्म किञ्चिन्न सिध्यति । उपवस्त्रं प्रयच्छामि सर्वकर्मोपकारकम् ॥
ॐ भू भुर्व स्व गणेशाम्बिकाभ्यां नमः , उपवस्त्र समर्पित करें । उपवस्त्रम् समर्पयामि ।
यज्ञोपवीत
ॐ यज्ञोपवीतं परमं पवित्रं प्रजापतेर्यत्सहजं पुरस्तात् । आयुष्यमग्रयं प्रति मुञ्च शुभ्रं यज्ञोपवीतं बलमस्तु तेजः ॥
यज्ञोपवीतमसियज्ञस्य त्वा यज्ञोपवीतेनोपनह्यामि । नवभिस्तन्तुभिर्युक्तं त्रिगुणं देवतामयम् । उपवीतं मया द्त्तं गृहाण परमेश्वर ॥
ॐ भू र्भुव स्व : गणेशाम्बिकाभ्यां , यज्ञोपवीतं समर्पयामि ।
चन्दन
ॐ त्वां गन्धर्वा अखनँ स्त्वा मिन्द्रस्त्वां बृहस्यतिः । त्वामोषधे सोमो राजा विद्वान् यक्ष्मादमुच्यत ॥
श्री खण्डं चन्दनं दिव्यं गन्धाढयं सुमनोहरं । विलेपनं सुरश्रेष्ठ । चन्दनंप्रतिगृह्यताम् ॥
चन्दानुलेपनम् समर्पयामि
अक्षतम्
ॐ अक्षन्नमीमदन्त ह्यव प्रिया अधूषत । अस्तोषत स्वभानवो विप्रा नविष्ठया मती योजान्विन्द्रते हरी ॥
अक्षताश्च सुरश्रेष्ठ कुङ्कुमाक्ता : सुशोभिता : । मया निवेदिता भक्त्या ग्रहाण परमेश्वर ॥
अक्षतान् समर्पयामि ।
पुष्पमाला
ॐ ओषधि : प्रति मोदध्वं पुष्पवती : प्रसूवरी : । अश्वा इव सजित्वरी र्वीरुध : पारयिष्णवः ॥
माल्यादीनि सुगन्धीनि मालत्यादीनि वै प्रभो । महाहृतानि पुष्पाणि पूजार्थं प्रतिगृह्यताम् ॥
पुष्पमाला समर्पयामि ।
दुर्वाङ्कर
ॐ काण्डात्काण्डात्प्ररोहन्ती परुष : परुषस्परि । एवा नो दूर्वे प्र तनु सहस्त्रेणशतेन च ॥
दुर्वाङ्कुरान् सुहरितानमृतान् मङ्गलप्रदान् । आनीतांस्तव पूजार्थं गृहाण गणनायक ॥
दुर्वाङ्कुरान् समर्पयामि ।
सिन्दूर
ॐ सिन्धोरिव प्राध्वने शूघनासो वातप्रमियः पतयन्ति यह्वा : । घृतस्य धारा अरुषो न वाजी काष्ठा भिन्दन्नूर्मिभि : पिन्वमान : ॥
सिन्दूरं शोभनं रक्त सौभाग्यं सुखवर्धनम् । शुभदं कामदं चैव सिन्दूरं प्रतिगृह्यताम् ॥
सिन्दूरं समर्पयामि ।
अबीर - गुलाल
ॐ अहिरिव भोगै : पर्येति बाहुं ज्याया हेतिं परिबाधमान : । हस्तघ्नो विश्वावयुनानि विद्वान् पुमान् पुमा सं परि पातु विश्वतः ॥
अबीरं च गुलालं च हरिद्रादि समन्वितम् । नाना परिमलं द्रव्यं गृहाण परमेश्वर । नानापरिमल द्रव्याणि समर्पयामि ।
सुगंधित द्रव्यं
ॐ अहिरिव भोगै : पर्य्येति बाहुंञ्जयाया परिबाधमान : हस्तघ्नो विश्वावयुनानि विद्वान् पुमानपुमा संपरिपातु विश्वत : ॥
दिव्य गन्ध समायुक्तं महापरिमलाद्भुतम् ।
गन्द्य द्रव्यमिदं भक्त्या द्त्तं वै परिगृह्यताम् ॥ सुगन्धि द्रव्यं समर्पयामि ।
धूपं
ॐ धूरसि धूर्व धूर्वन्तं धूर्व तं योऽस्मान् धूर्वति तं धूर्व यं वयं धूर्वामः । देवानामसि वह्रितम सस्नि तमं पप्रितमं जुष्टतंम देवहूतमम् ॥
वनस्पतिरसोद्भूतो गन्धाढयो गन्ध उत्तम : । आघ्रेय सर्वदेवानां धूपोऽयं प्रतिगृह्यताम् ॥
धूपमाघ्रापयामि ( धूप दिखायें )
दीपं
ॐ दिवे दिवी सदृशी रन्यमध्य कृष्ण : अब्रध दप्सनहन ओजा । अहं दासा वृषभो वस्नपम् तोद - व्रजे वार्तिनं शं वरं च ॥
ॐ अग्नि र्ज्योति र्ज्योति रग्नि : स्वाहा सूर्यो र्ज्योति र्ज्योति : सूर्य : स्वाहा । अग्निर्वर्चो ज्योतिर्वर्च : स्वाहा सूर्यो वर्चो ज्योति र्वर्च : स्वाहा ॥
ज्योति : सूर्य : सूर्यो र्ज्योति : स्वाहा ॥
साज्यं चवर्ति संयुक्तं वह्यिना योजितं मया । दीपं गृहाण देवेश त्रेलोक्यति मिरापहम् ॥
भक्त्या दीपं प्रयच्छामि देवाय परमात्मने । त्राहि मां निरयाद् घोराद् दीप ज्योति र्नमोऽस्तु ते ॥
ॐ भू र्भुव : स्व : गणेशाम्बिकाभ्यां नमः , दीपं दर्शयामि ।
हस्त प्रक्षालनम्
ॐ हृषीकेशाय नमः , कहकर हाथ धो लें ।
नैवेद्यम्
ॐ अन्नपते ऽत्रस्य नो देह्मनमीवश्य शुष्मिण : । प्रप्रदातारं तारिख उर्जनो धेहि द्दिपदे चतुष्पदे ॥
ॐ नाभ्या आसीदन्तरिक्ष र्ठ शीर्ष्णो धौ : समवर्तत । पद्भ्यां भूमिर्दिश : श्रोत्रात्तथा लोकां २ अकल्पयन् ॥
अन्नं चतुर्विधं स्वादु रसै : समन्वितम् । नैवेद्यं गृह्यता देव : भक्तिं में ह्यचला कुरु ॥
ॐ अमृतोपस्तरण मसि स्वाहा ! ॐ प्राणाय स्वाहा : ।
ॐ अपानाय स्वाहाः ॐ उपानाय स्वाहाः
ॐ व्यानाय स्वाहा : ॐ समानाय स्वाहाः
ॐ उदानाय स्वाहाः ॐ अमृता पिधान मसि स्वाहा :
शर्करा खण्ड खाधानि दधिक्षीर घृतानि च । आहारं भक्ष्य भोज्यं च नैवेधं प्रतिगृह्यताम् ॥
नैवेधं निवेदयामि ।
आचमनीयम्
ॐ इममे वरुण श्रुघी हवमधा च मृडय त्वामवस्युराचके ॥ शीतलं , निर्मलं तोयं कर्पूरेण सुवासितम् । आचम्यतां सुरश्रेष्ठ मयादत्तं च भक्तित : । आचमनीय समर्पयामि । पुनः नैवेधं पुनराचमनीयं समर्पयामि नम : ।
ॐ यत्पुरुषेण हविषा देवा यज्ञ मतन्वत । वसन्तोऽस्यासीदाज्यं ग्रीष्मइध्म : शरद्धवि : ॥
ऋतुफल
ॐ या : फलिनीर्या अफला अपुष्पा याश्च पुष्पिणी : । बृहस्पति प्रसूतास्ता नो मुञ्चन्त्व हस : ॥
द्राक्षा खर्जूर कदली पनसाम्र कपित्थकम् । नारिकेलेक्षु जंवादि फलानि प्रतिगृह्यताम् ॥
इदं फल मया देव स्थापितं पुरतस्तव । तेन में सफला वाप्ति र्भवेज्जन्मनि जन्मनि ॥
ऋतुफलानि समर्पयामि ।
आचमनीयम्
फलान्ते आचमनीयं । जलं समर्पयामि ।
करोद्वर्तन
ॐ अ शुना ते अ शुः पृच्यतां परुषा परूः । गन्द्यस्ते सोममवतु मदाय रसो अच्युत् : ॥
करोद्वर्तनकं देव : सुगन्धै : परिवासितै । ईप्सितं में वरं देहि परत्र च पराङ्गतिम् । चन्दनं मलयोद्भूतं कस्तूर्यादि समन्वितम् । करोद्वर्तनकं देव गृहाण परमेश्वर ॥
करोद्वर्तनकं चन्दन समर्पयामि । ( चन्दन युक्त जल चढावें । )
पूंगीफलम् ताम्बूल
ॐ यत्पुरुषेण हविषा देवा यज्ञमतन्वत । बसन्तोऽस्या सीदाज्यं ग्रीष्म इध्म : शरद्धवि : ॥
ॐ या फलानिर्या अफला अपुष्पा याश्च पुष्पिणी : । बृहस्पति प्रसूतास्तानो मुञ्चंत्व र्ठ हस : ॥
पूंगीफलं महद्दिव्यं नागवल्लीदलैर्युतम् । एलादिचूर्ण संयुक्तं ताम्बूलं प्रतिगृह्यताम् ॥
मुख वासार्थं एलालंवग पूंगीफल सहितं ताम्बूल समर्पयामि , इलायची , लौंग , सुपारी के साथ ताम्बूल अर्पित करें ।
दक्षिणा
ॐ हिरण्य गर्भ : समवर्तताग्रे भूतस्य जात : पतिरेक आसीत । स दाधार पृथिवीं धामुतेमां कस्मै देवाय हविषा विधेम ॥
हिरण्य गर्भ गर्भस्थं हेमबीज विभावसो : । अनन्त पुण्य फलद मत : शान्तिं प्रयच्छ में ॥
ॐ भू र्भुव : स्व : गणेशाम्बिकाभ्यां नमः कृताया : पूजाया : । साद्रुण्यार्थे द्रव्य दक्षिणां समर्पयामि ।
आरती
ॐ इदँ , हवि : प्रजननं में अस्तु दशवीर सर्वगण स्वस्तये । आत्मसनि प्रजासनि पशुसनि लोक सन्य भय सनि । अग्निं प्रजां बहुलां में करोत्वन्नं पयो रेतो अस्मासु धत्त ॥
चन्द्रादित्यौ च धरणी विधुदग्नि स्तथैव च । त्वमेव सर्व ज्योतिषि आर्तिक्यं प्रति गृह्यताम् ॥
कदली गर्भ सम्भूतं कर्पूरं तु प्रदीपितम् । आरार्ति कमहं कुर्वे पश्य में वरदोभव ॥
आरार्तिकं समर्पयामि ।
पुष्पाञ्जलि
ॐ यज्ञेन यज्ञमयजन्त देवास्तानि धर्माणि प्रथमान्यासन देहं नाकं महिमान : सचन्त यत्र पूर्वे साध्या : सन्ति देवा : ॥
ॐ मालती मल्लिका जाती - शत पत्रादि संयुताम् । पुष्पाञ्जलिं गृहाणेश तव पादयुगार्पितम् ॥
नाना सुगन्धि पुष्पाणि यथाकालोद्भवानि च । पुष्पाञ्जलिर्मया दत्तौ गृहाण परमेश्वर : ॥
ॐ भू र्भुवः स्व गणेशाम्बिकाभ्यां नमः , पुष्पाञ्जलि समर्पयामि ॥
प्रदक्षिणा
ॐ ये तीर्थानि प्रचरन्ति सृकाहस्ता निषङ्गिण : । तेषां सहस्त्र योजनेऽव धन्वानि तन्मसि ॥
यानि कानि च पापानि जन्मान्तर कृतानि च । तानि सर्वाणि नश्यन्तु प्रदक्षिण पदे पदे ॥
प्रदक्षिणां समर्पयामि नम : ।
विशेषार्ध्य
ताम्रपात्र में जल , चन्दन , अक्षत , फल , फूल , दूर्वा और दक्षिणा रखकर अर्घ देवें ।
रक्ष - रक्ष गणाध्यक्ष रक्ष त्रेलोक्यरक्षक । भक्ता नाम भयं कर्त्ता त्राता भव भवार्णवात् ॥
द्दैमातुरं कृपासिन्धो षाण्मातुराग्रज प्रभो । वरदस्त्वं वरं देहि वाञ्छितं वाञ्छितार्थद । अनेन सफलार्घ्येण वरदोऽस्तु सदा मम ।
विशेषार्घ्यं समर्पयामि ॥
प्रार्थना
" विघ्नेश्वराय वरदाय सुरप्रियाय लम्बोदराय सकलाय जगद्धिताय । नागाननाय सित सर्प ( श्रुति यज्ञ ) विभूषिताय , गौरीसुताय गणनाथ नमो नमस्ते ॥ "
" भक्तार्तिनाशन पराय गणेश्वराय , सर्वेश्वराय शुभदाय सुरेश्वराय ॥ "
" विधाधराय विकटाय व वामनाय , भक्त प्रसन्न वरदाय नमो नमस्ते । "
" नमस्ते ब्रह्मरूपाय विष्णुरूपाय ते नमः , नमस्ते रुद्र रुपाय करिरूपाय ते नमः । "
" विश्वरूप स्वरूपाय नमः ब्रह्मचारिणे , भक्त प्रियाय देवाय नमस्तुभ्यं विनायकं ॥ "
" त्वं विघ्न शत्रुदल नेति च सुन्दरेति , भक्तप्रियेति सुखदेति फल प्रदेति । विद्या प्रदेत्यघहरेति च ये स्तुवन्ति , तेभ्यो गणेश वरदो भव नित्यमेव ॥ "
" त्वं वैष्णवी शक्ति रनन्त वीर्या , विश्वस्य बीजं परमासि माया । सम्मोहितं देवि समस्त मेतत् त्वं वै प्रसन्ना भूवि मुक्तिहेतु : ॥ "
नमस्ते मूषिकारूढ शुभकरायवै नमः , नमः कात्यायनी पुत्र लम्ब कर्णायवै नमः । गजदंत विरूपात्मन् विद्या बुद्धि विचक्षण : देहि में पुत्र सौभाग्यं देहि में सुख सम्पद : ॥
इच्छा समधिपं देवं वरं विनायकेश्वरम् । शत्रु दुष्टाश्च ये केचिद् दुर्जनांश्चैव ये ऽखिला ॥
तेषा दंड हितार्थाय प्रार्थये त्वां गणेश्वरम् । नाशयेत् सर्व विघ्नानि कल्याणं में प्रदेत् सदा ॥
लम्बोदर नमस्तुभ्यं सततं मोदक प्रिय , निर्विघ्नं कुरु में देव सर्वकार्येषु सर्वदा ॥
प्रार्थना पूर्वकं नमस्कारान् समर्पयामि । गणेश पूजने कर्म यन्न्यूनमधिकं कृतम् । तेन सर्वेण सर्वात्मा प्रसन्नोऽस्तु सदा मम् ॥
अनया पूजया गणेशाम्बिके प्रीयन्ताम् न मम् ।
( ऐसा कहकर समस्त पूजन कर्म भगवान को समर्पित कर दें )
तथा पुन : नमस्कार करें ।