भूक

{ bhūkḥ }

हिन्दी (hindi) WN

   See : इच्छा, भूख

कोंकणी (Konkani) WN

 noun  खावपाची इत्सा जावपाची दशा   Ex. आवयक पळोवन बाळकाची भूक वाडली

ATTRIBUTES:

शारिरीक

ONTOLOGY:

शारीरिक अवस्था (Physiological State) ➜ अवस्था (State) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

asm ভোক

ben ক্ষুধা

guj ભૂખ

hin भूख

kan ಹಸಿವೆ

kas بۄچھٕ

mal വിശപ്പ്

mar भूक

mni ꯑꯔꯥꯝ ꯈꯧꯔꯥꯡꯕ

nep भोक

ori କ୍ଷୁଧା

pan ਭੁੱਖ

san क्षुधा

urd بھوک , اشتہا

 noun  जेवणाची इत्सा वा आस्त   Ex. हांवे म्हजी भूक दामपाची खूब प्रयत्न करीत रावलो

ONTOLOGY:

मानसिक अवस्था (Mental State) ➜ अवस्था (State) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

अशना

Wordnet:

ben লোভ

guj અશના

hin अशना

mar अशना

ori ଭୋଜନେଚ୍ଛା

san अशनाया

urd بھوک , گرنگی , جوع

   See : इत्सा

A dictionary, Marathi and English

   ; to stay one's stomach. 2 g. of s. with passive import. To have one's appetite or hunger satisfied or appeased, or one's stomach stayed; as चतकोरावर माझी भूक धरती काय? पावशेर भाता- वर भूक धरत नाहीं. भूक मारणें To repress or deny one's hunger: also to beat it down by a scanty morsel. भुकें मरणें To die of hunger, to famish

Aryabhushan School Dictionary

  f  Hunger. Appetite. Fig. Desire.
भूक मारणें   Repress or deny one's hunger.
भुकें मारणें   Die of hunger, famish.

मराठी पर्यायी शब्दकोश

 ना.  खाण्याची इच्छा , पोटाची मागणी , बुभुक्षा , क्षुधा ;
 ना.  इच्छा , तळमळ .

मराठी (Marathi) WN

 noun  खाण्याची शारिरीक गरज   Ex. तो भुकेने व्याकूळ झाला होता

ATTRIBUTES:

शारीरिक

HOLO MEMBER COLLECTION:

षट् क्लेश

ONTOLOGY:

शारीरिक अवस्था (Physiological State) ➜ अवस्था (State) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

क्षुधा

Wordnet:

asm ভোক

ben ক্ষুধা

guj ભૂખ

hin भूख

kan ಹಸಿವೆ

kas بۄچھٕ

mal വിശപ്പ്

mni ꯑꯔꯥꯝ ꯈꯧꯔꯥꯡꯕ

nep भोक

ori କ୍ଷୁଧା

pan ਭੁੱਖ

san क्षुधा

urd بھوک , اشتہا

महाराष्ट्र शब्दकोश

  पु. उपास ; अन्नत्याग ; अन्नसत्याग्रह . ' एक एक दिवसाचें भूक हरताळ सुरु झाले .' - के १ . ८ . १९३९ .
  स्त्री. 
   क्षुधा ; खाण्याची इच्छा .
   कामना ; स्पृहा .
   ( ल . ) इच्छा ; तळमळ . म्हणौनि आपुलेंचि मुख । पहावयाची भूक । - अमृ ७ . ११५ . [ सं . बुभुक्षा ; प्रा . बुहुक्खा ; पं . भुक्स ; सिं . बुख ; हिं . गु . बं . भूख ; उरिया . भोक ; आर्मेजि . बुखव ; पोर्तु . जि . बोक ] म्ह० भुकेला कोंडा आणि निजेला धोंडा = चांगली भूक लागली म्हणजे कोंड्यासारखा बेचव पदार्थहि गोड लागतो आणि झोंपेला मनुष्य आला म्हणजे त्याला धोंड्यावरहि मऊ गादीवर निजल्यापेक्षां चांगली झोंप लागते . ( वाप्र . )
०धरणें   क्रि .
   भूक दाबणें , थांबविणें .
   भूक तृप्त , शांत होणें , थांबणें . चतकोरावर माझी भूक धरती काय ?
०मारणें   क्रि . भूक दाबून धरणें ; तिची पर्वा न करणें ; थोड्याशा खाण्यानें भुकेला मारणें .
०हरपणें   अक्रि . भुकेचें भान न राहणें . भुकेचा कोंवळा असणें भूक रेटण्याचें सामर्थ्य नसणें . तो कोवळ्या भुकेचा आहे . भुकें मरणें उपाशीं मरणें .
०मोड  स्त्री. 
   हलक्या व थोडक्याशा फराळानें भूक शमविणें ; भूक धरणें .
   विलंबानें भूक घालविणें .
   वासना तृप्त करुन ती घालविणें ; मनशामोड ; तृप्ति .
   क्षुधेची तृप्ति होण्यापूर्वी झालेला अडथळा .
०लाडू  पु. प्रवासाच्या उपयोगी फराळाचे पदार्थ ; शिदोरी . तान - तहान लाडू पहा . भुकाळ , ळू वि . अन्नासाठीं हपापलेला ; ज्याला भूक वारंवार लागते व ती लागली असतां काळ कंठवत नाहीं तो . तयां दुर्भरांचिये धुरे । भुकाळु जो । - ज्ञा १६ . ३२३ . भुकिस्त वि .
   क्षुधित ; अधाशी ; फार भूक असलेला . आले अतीत अभ्यागत । जाऊं नेदी जो भुकिस्त । - दा २ . ७ . ५३ .
   ( ल . ) गरजवंत ; गरजू .
   कंगाल .
   ( ल . ) भुकड ; भरड ; रुक्ष ; निझूर ( जमीन ).
   सुनका ; वांझट ; अल्प ; चुटपुटा ; मुळींच कांहीं नसणारा ( देश , गांव , बाजार , धंदा , श्रम , भाषण ).
   भिकार ; क्षुद्र ; लहान ; कवडीमोल ( प्राणी , वस्तु ). म्ह० भुकिस्त गुरुं वळचणी उपसतें . भुकी - वि . थोडीशी भूक राखून जेवणारा . म्ह०
   भुकी तो सुखी .
   भुकी राखी चौथा कोन . भुकेकंगाल , भुकेबंगाल - वि . दरिद्रि ; खावयास न मिळणारा ; भुकेलेला व गरजू ; अत्यंत गरजवंत ; दुकळलेला ; हतभागी ; गरीब . [ हिं . ] भुकेचा मोटला - पु . अत्यंत क्षुधेनें धाधावलेला माणूस ; भूक कंठवत नाहीं असा मनुष्य . भुकेच्या तोंडा - क्रिवि . भूक लागली असतां . आम्हां देईं भुकेच्या तोंडा । - तुगा . ( नवनीत पृ . ४४८ ) भुकेजणें , भुकेणें - अक्रि .
   क्षुधित होणें .
   ( ल . ) उत्कंठेनें इच्छिणें ; आशा करणें ; धाधावणें ; हांव सुटणें . भुकेला , भुकेजला - वि .
   क्षुधित .
   अतिशय उत्सुक . तोचि ऐकाया जीव हा भुकेला । - र २६ .

A Sanskrit English Dictionary

भूक  mn.  mn. ( [Uṇ. iii, 41] Sch.) a hole, [L.]
   the head of a fountain, [L.]
   time, [L.]
भूक  m.  m. darkness, [L.]

The Practical Sanskrit-English Dictionary

भूकः [bhūkḥ] कम् [kam]   कम् 1 A cavity, hole, chasm.
   The spring.
   Time.
-कः   Darkness.

Shabda-Sagara

भूक  mn.  ( -कः-कं)
   1. A hole, a chasm.
   2. Time.
   3. Darkness.
   4. A spring.
    E. भू to be, Unādi aff. कक् .

ROOTS:

भू कक् .