Dictionaries | References

अस्

   
Script: Latin

अस्     

A Sanskrit English Dictionary | Sanskrit  English
अस्  f. 1.cl. 2. P.अ॑स्ति (2. sg.अ॑सि, 1. sg.अ॑स्मि; pl.स्म॑सि or स्म॑स्, स्थ॑, स॑न्ति; (rarely Ā.e.g. 1.pl. स्महे, [MBh. xiii, 13] ); Subj.अ॑सत्; Imper. अस्तु, 2. sg.एधि (fr. अस्-धिcf.[Pāṇ. 6-4, 119] ); Pot.स्या॑त्; impf.आ॑सीत्, rarely आस् [only in [RV. x] ; cf.[Pāṇ. 7-3, 97] ] ; perf. 1. and 3.sg, आ॑स, 2. sg.आ॑सिथ, 3. pl.आसु॑; p.m.स॑त्f.सती॑)
to be, live, exist, be present;
to take place, happen;
to abide, dwell, stay;
to belong to (gen. or dat.);
to fall to the share of. happen to any one (gen.);
to be equal to (dat.), [ŚBr. xiv] ; [Mn. xi, 85] ;
to turn out, tend towards any result, prove (with dat.);
to become, [BṛĀrUp.] &c., (cf.[Pāṇ. 5-4, 51-55] );
to be (i.e. used as copula, but not only with adj., but also with adv. [e.g.तूष्णीम् आसीत्, [MBh. iii, 4041] ], and often with part., [e.g.perf.Pass.p.प्रस्थिताः स्म, [N.] ; fut.p.p.हन्तव्यो ऽस्मि, [N.] ; fut.p. especially with Pot., and only in [ŚBr., as] य॑दि दास्य॑न्-त्-स्या॑त्, ‘if he should intend to give’]; the pf.आस helps to form the periphrastic perf., and अस्मि &c. the fut.);
अस्   [cf.Gk.ἐσ-τίLat.es-t; Goth.is-t; Lith.es-ti.]
अस्   2.cl. 4. P.अ॑स्यति (p.अ॑स्यत्; impf.आ॑स्यत्, [AV.] [cf.परा-स् and व्य्-अस्]; fut.p.असिष्य॑त्; aor.आस्थत् [[Nir. ii, 2] ; [Pāṇ. 7-4, 17] ; cf.व्य्-अस्]; perf.P.आस [cf.परा-स्] Ā.आसे [cf.व्य्-अस्]; Ved.Inf.अ॑स्तवे, [VS.] )
to throw, cast, shoot at (loc.dat., or gen.), [RV.] &c.;
to drive or frighten away, [Nalôd. iv, 36] ;
See also 1. अस्त॑s.v.
अस्   3.असति, °ते = √ अष्q.v.

अस्     

अस् [as]   I. 2 P. [अस्ति, आसीत्, अस्तु, स्यात्; defective in non-conjugational tenses, its forms being made up from the root भू.]
To be, live, exist (showing mere existence); नासदासीन्नो सदासीत् [Rv.1.129.1;] आत्मा वा इदमेक एवाग्र आसीत् [Ait. Up.1.1.] श्रुतिद्वैधं तु यत्र स्यात् [Ms.2.14;] शपथे नास्ति पातकम् 8.112; न त्वेवाहं जातु नासम् [Bg.2.12;] आसीद्राजा नलो नाम [Nala. 1.1;] [Ms.5.79;] न अस् not to be, to be lost, disappear, perish, नायमस्तीति दुःखार्ता [Nala.7.16;] अस्ति भोक्तुम् Sk. it has to be eaten; (for other uses of अस्ति see अस्ति s. v.).
To be (used as a copula or verb of incomplete predication, being followed by a noun or adjective or adverb; or some other equivalent); भक्तोऽसि मे सखा च [Bg.4.3;] धार्मिके सति राजनि [Ms.11.11;] आचार्ये संस्थिते सति 5.8; so एवमेव स्यात्, तूष्णीमासीत् &c.
To belong to, be in the possession of (expressed in English by have), with gen. of possessor; यन्ममास्ति हरस्व तत् [Pt.4.76;] यस्य नास्ति स्वयं प्रज्ञा 5.7; न हि तस्यास्ति किंचित् स्वम् [Ms.8.417;] नास्ति बुद्धिरयुक्तस्य [Bg.2.66.]
To fall to the share of, to happen to or befall anyone (with gen.); यदिच्छामि ते तदस्तु [Ś.4.] तस्य प्रेत्य फलं नास्ति [Ms.3.139] he cannot enjoy or get.
To arise, spring out, occur; आसीच्च मम मनसि [K.142] (this) occurred to my mind.
To become; तां दृष्ट्वा दशविस्तारामासं विंशतियोजनः Rām.; also शुक्लीस्यात् राजसात् स्यात् &c. [Sk.]
To lead or tend to, turn out or prove to be (with dat.); स स्थाणुः स्थिरभक्ति- योगसुलभो निःश्रेयसायास्तु वः [V.1.1;] संगतं श्रीसरस्वत्योर्भूतयेऽस्तु सदा सताम् 5.24; oft. with dat. alone without अस्; यतस्तौ स्वल्पदुःखाय [Pt.1.]
To suffice (with dat.); सा तेषां पावनाय स्यात् [Ms.11.85;] अन्यैर्नृपालैः परिदीयमानं शाकाय वा स्याल्लवणाय वा स्यात् Jagannātha.
To stay, reside, dwell, live हा पितः क्वासि हे सुभ्रु [Bk.6.11.]
To take place, happen.
To be in a particular relation, to be affected (with loc.); किं नु खलु यथा वयमस्यामेवमियम- प्यस्मान् प्रति स्यात् [Ś.1.] अस्तु well, let it be; एवमस्तु, तथास्तु so be it, amen. The form आस joined to roots in forming their periphrastic perfect is sometimes separated from the root and used by itself; तं पातयां प्रथममास पपात पश्चात् [R.9.61,16.86.] [cf. L. est and Gr. esti. with अस्ति; esse; Zend. āsti; Pers. hast, ast] With अति to be over, excel, surpass.
-अनु   to be at hand; reach.-अपि (with loc. or an adv. of place)
to be in anything.
to belong to, be closely connected with.
अभि to belong to, to fall to one's share; यन्मममाभि- ष्यात् [Sk.]
to be over.
to excel, surpass.
to domineer or to tyrannize over, rule over.
-आविस्   to arise, spring up, be visible; आचार्यकं विजयि मान्मथ- माविरासीत् [Māl.1.26.]
-उप   to be near to or in.
परि to be in the way.
to surpass.
to pass or spend (time).
to pervade.
प्र to be in front of.
to be in extraordinary degree, to preponderate, excel, surpass.
प्रति to be equal to, be a match for.
to rival, emulate, vie with.
to be a representative of, stand in place of.
-प्रादुस्   to appear, spring up; प्रादुरासीत्तमोनुदः [Ms.1.6;] [R.11.15.]
-व्यति   (Atm. व्यतिहे, व्यतिसे; व्यतिस्ते) to excel, surpass, be above or superior to, out-weigh; अन्यो व्यतिस्ते तु ममापि धर्मः [Bk.2.35.]
-अस्   II.4. P. (अस्यति, आस, आस्थत्, असितुम्, अस्त)
To throw, cast, hurl, discharge, shoot (with loc. of the mark); हस्ते बिभर्ष्यस्तवे [Śvet. Up.3.6;] तस्मिन्नास्थदिषीकास्त्रम् [R.12.23;] [Bk.15.91,] 14.77; sometimes with dat. or gen. दस्यवे हेतिमस्य [Rv.1.13.3.]
To drive away, remove.
To frighten or scare away.
To throw or take away, let go, leave, give up; as in अस्तमान, अस्तशोक, अस्तकोप see अस्त.
To fight with; युयोध बलिरिन्द्रेण तारकेण गुहोऽ- स्यत [Bhāg.8.1.28.] -With अति to shoot beyond or at, overpower (with arrows); अत्यस्त having shot beyond, having surpassed or excelled; joined in acc. (Tat. comp.; [P.II.1.24.] )
-अभिप्र   to throw over or upon, hurl at.-परिनि to stretch.
-अस्   III. 1 U (असति-ते, असित).
To go.
To take or receive, seize.
To shine (The examples usually cited to illustrate this sense are: निष्प्रभश्च प्रभूरास भूभृताम् [R.11.81;] तेनास लोकः पितृमान् विनेत्रा 14.23; लावण्य उत्पाद्य इवास यत्नः [Ku.1.35]. But the sense of दिदीपे or 'shone' is far-fetched, though Vāmana is disposed to take it. It seems preferable to regard आस in these instances as equivalent to बभूव, either taking it, as Śākaṭāyana does, as an indeclinable तिडन्तप्रति- रूपकमव्ययम्, or considering it, as Vallabha does, as an ungrammatical form used against the rules of grammar, प्रामादिकः प्रयोगः; see Malli. on [Ku.1.35] ).

अस्     

verb  अनुकरणानुकूलः व्यापारः।   Ex. मम पुत्री नाटके राज्ञी लक्ष्मी अस्ति।
HYPERNYMY:
परि वृत्
ONTOLOGY:
परिवर्तनसूचक (Change)कर्मसूचक क्रिया (Verb of Action)क्रिया (Verb)
Wordnet:
kasبنُن
malവേഷം മാറുക
marबनणे
panਬਣਨਾ
tamஉருமாறு
telచేయుట
urdبننا
verb  कस्याञ्चित् विशिष्टायाम् अवस्थायां निश्चयपूर्वकः मानसः स्थित्यानुकानुकूलः व्यापारः।   Ex. अहम् सत्यवचनी अस्मि।/त्वं मिथ्याभाषी असि।
HYPERNYMY:
अस्
ONTOLOGY:
होना क्रिया (Verb of Occur)क्रिया (Verb)
SYNONYM:
भू वृत्
Wordnet:
kasآسُن
telకలిగియుండు
verb  कस्मिन् अपि स्थाने वर्तनानुकूलः व्यापारः।   Ex. अस्ति उत्तरस्यां दिशि हिमालयो नाम नगाधिराजः।
HYPERNYMY:
अस्
ONTOLOGY:
होना क्रिया (Verb of Occur)क्रिया (Verb)
SYNONYM:
स्था वृत्
Wordnet:
asmথকা
benহওয়া
gujહોવું
hinहोना
kokआसप
marअसणे
panਹੋਣਾ
telస్థితిలో వుండు
urdہونا , واقع ہونا
verb  कस्मिश्चित् स्थाने वस्तुनि वा स्थापनानुकूलव्यापारः।   Ex. सञ्चायके जलम् अस्ति।
HYPERNYMY:
अस्
ONTOLOGY:
होना क्रिया (Verb of Occur)क्रिया (Verb)
SYNONYM:
वृत्
Wordnet:
benথাকা
tamஇருக்கிறது
urdہونا ,
verb  पदार्थस्य स्वरूपेण अवस्थानानुकूलः व्यापारः।   Ex. रमा कोष्ठे अस्ति।
ONTOLOGY:
अवस्थासूचक क्रिया (Verb of State)क्रिया (Verb)
SYNONYM:
भू विद् वृत्
Wordnet:
asmথকা
bdदं
gujછે
kanಇರು
kokआसप
malഉണ്ടാവുക
marअसणे
nep
oriହେବା
panਹੋਣਾ
telఉన్నది
urdہونا
See : वृत्, क्षिप्

Related Words

अस्   కలిగియుండు   ആവുക   जोषम् अस्   पक्व अस्   വേഷം മാറുക   بنُن   بننا   உருமாறு   చేయుట   lie   آسُن   ہونا   હોવું   ಇರುವುದು   ಪಾತ್ರ ಮಾಡು   হওয়া   throw   आसप   होना   बनणे   बनना   as   ହେବା   হোৱা   bear   असणे   ਹੋਣਾ   जानाय   இரு   stand   બનવું   contain   ਬਣਨਾ   जावप   carry   उपसमस्   ग्लौभू   hold   गुणीभू   स्वस्ती   सर्वतोदिशस्   अधिन्यस्   असणेंउरे   अभिनिरस्   उन्मनीभू   उच्चक्षूभू   विक्ली   jaculate   अत्याशित   अनुसमस्   अन्वध्यस्   अन्ववास्   अभिन्यस्   अभिप्रास्   अभिव्युदस्   हृत्स्वस्   परिन्यस्त   शुक्लीभू   वर्षाली   अनुप्रास्   असलम्   असुरि   अनूदस्   अभिसमस्   अभ्यवास्   व्युपास्   प्रव्यस्   तन्थी   विष्ठासात्   प्रण्यस्त   प्रतिप्रास्   समुदस्त   सम्पर्यासन   state enterprise   आताली   अन्वस्त   पर्याली   अतिच्छन्दस्   अत्यस्   अत्यूमशा   असिर   आक्ली   प्रत्यस्   bunch out   आरद्ध   अनुकनीयस्   अन्वस्   अपर्यासित   अभिवासस्   उपसंन्यास   कप्यास   अवास्   विचेती   प्रप्रास्   प्रश्लित   प्रासक्क   पटपटा   विष्टिभिस्   विष्टी   
Folder  Page  Word/Phrase  Person

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP