चक्री

हिन्दी (hindi) WN

See : चकवा, चकरी, चकरी, चरखी

कोंकणी (Konkani) WN

See : चक्राचो

A dictionary, Marathi and English

To repress one's swellings and vauntings; to make to lower one's crest, to take in one's horns &c.; to take the conceit out of. Also चक्री गुंग होणें-भुलणें- उतरणें g. of s. To be confounded or abashed; to be posed or non-plussed. चक्री फिरविणें To bring to the front the back side of the चक्री of the turban, in indication of readiness to fight or quarrel.

Aryabhushan School Dictionary

 f  An entertainment consisting in the reading of the Purân, &c. or the singing of the odes and light airs, all round the assembly.
चक्री उडविणें   To hoot, scout, flout, ridicule. To repress one's swellings and vauntings.
चक्रीं गुंग होणें-भुलणें-उतरणें   To be confounded or abashed; to be posed or non-plussed.

मराठी (Marathi) WN

noun  जुगार खेळण्याचे चक्रीसारखे उपकरण   Ex. त्याने चक्रीवर आपले पैसे लावले.

ONTOLOGY:

मानवकृति (Artifact) ➜ वस्तु (Object) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

Wordnet:

bd सोरखि

ben চরকা

guj ચરખી

kan ರೂಲೆಟ್ ಚಕ್ರ

kas چَرکھی , رولٮ۪ٹ ویٖل , زار

See : भुईचक्र

महाराष्ट्र शब्दकोश

 स्त्री. १ वेदपठण ; पुराण ; कीर्तन ; भजन ; गायन यांचा एकत्र जमून समवयस्क , समानशील व्यक्तींनीं केलेला कार्यक्रम . २ पागोटयाच्या बिनीवर चक्राकार एकावर एक पट्टया बसवून करतात ती रचना ; पागोटयाचें चाक ( चक्राकार वेढे असणारें ), चाकाप्रमाणें बांधलेलें पागोटें . ३ एक खेळणें ; भिंगरी . ४ सभोंवार कळया व मध्यें एखादें फूल असा पुष्पगुच्छ , फुलांचा तुरा पागोटयावर अलंकार म्हणून लावतात ती . ५ परंपरा . ६ ( व . ) पांढरें अगर इतर रंगाचें डोंगर . ७ बटाटयांतील एक रोग . ८ ( गो . ) चकली ( खाद्य ). ९ समुदाय ; मंडल ; कंपू . [ सं . चक्र ] ( वाप्र . )
 स्त्री. भोंवळ ; चक्कर . ' अखेर डोळ्याला चक्री लागोन तो घायाळ मरणोन्मुख होऊन रणांत पडला .' - ऐपो २ . १५ . ( चक्र )
 पु. कुंभार . दे येक म्हणतां कोरी घागरी । हास्य करोनि चक्री अंतरी । पांच रुपया द्याल जरी तरी । घडा देईन सुंदर वदे । - दावि २३५ . - वि . चक्र धारण करणारा ( विष्णु , कुंभार ). दिनमणि तव नोहे चंद्रसा रग चक्री - मुरामाअरण्य १०१ .
०उडविणें   उपहास करणें ; छि : थू करणें ; टोमणा मारणें ; छद्मी भाषण करणें ; ( एखाद्याची ) फजीती करणें .
०करणें   १ उपहास करणें . २ परस्परांत दांडगाइनें किंवा धिंगामस्तीनें ( एखाद्याची ) ओढाताण करणें .
०गुंग   , गुंगविणें , उतरणें , भुलविणें - १ ( चक्री = अक्कल ) एखाद्याच्या पगडीचा - पागोटयाचा अगदीं पुढचा भाग ( म्हणजे अभिमान , शौर्य निदर्शक ) ओढून काढणे किंवा त्यास गोंधळांत पाडणें , फजीत करणें , नक्षा उतरणें . २ ( ल . ) लांब लांब बाता , डौलाचीं ; आढयतेचीं बोलणीं जिरविणें , फोल पाडणें ; एखाद्याचा नकशा ; तोरा उतरविणें ; मानहानि करणें ; कान उपटणें .
करणें   , गुंगविणें , उतरणें , भुलविणें - १ ( चक्री = अक्कल ) एखाद्याच्या पगडीचा - पागोटयाचा अगदीं पुढचा भाग ( म्हणजे अभिमान , शौर्य निदर्शक ) ओढून काढणे किंवा त्यास गोंधळांत पाडणें , फजीत करणें , नक्षा उतरणें . २ ( ल . ) लांब लांब बाता , डौलाचीं ; आढयतेचीं बोलणीं जिरविणें , फोल पाडणें ; एखाद्याचा नकशा ; तोरा उतरविणें ; मानहानि करणें ; कान उपटणें .
०गुंग   , भुलणें , उतरणें - गोंधळणें ; ओशाळा होणें ; खुंटणें किंवा कुंठित होणें ; अक्कल गुंग होणें .
होणें   , भुलणें , उतरणें - गोंधळणें ; ओशाळा होणें ; खुंटणें किंवा कुंठित होणें ; अक्कल गुंग होणें .
०फिरविणें   पगडी फिरविणें . १ पागोटयाचा , चक्रीचा पाठीमागचा भाग पुढें आणून दोन हात करण्यास अगर लढण्यास सिध्द होणें . २ बाजू बदलणें ; विरुध्द पक्ष स्वीकारणें . सामाशब्द -
०झोंप  स्त्री. जींत निजणारा वाटोळा वाटोळा फिरतो , लोळतो अशी झोंप .
०दार वि.  १ पुढें चक्री असणारें ( पागोटें , मुलाची टोपी ). २ वाटोळें ; चाकासारखें .
०पुराण  न. एकाच बैठकींत एकामागून एक असें अनेकांनीं सांगितलेलें पुराण . चक्री पहा . [ सं . चक्र + पुराण ]
०परिषद  स्त्री. जींत प्रत्येक सभासदाला आपलें म्हणणें स्पष्टपणें मांडतां येतें ; प्रत्येकजण सारख्या योग्यतेचा गणला जातो अशी सभा . ( इं . ) राऊंडटेबल कॉन्फरन्स .

मराठी वाक्संप्रदाय - वाक्यप्रचार

चक्री उडविणें
उपहास करणें
थट्ट करणें
फजिती करणें
टिंगल करणें
छीःथूः करणें.

A Sanskrit English Dictionary

चक्री  f.  a f. a wheel ( instr. sg. °क्रि॑या; gen. du. °क्र्यो॑स्), [RV.]
°क्रियौ   ( du.), [Kāṭh. xxix, 7]
चक्री  n.  1. ind. in comp.
चक्री  f.  2. f. of °क्र॑ q.v.

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

See : चक्रमर्दः, तिनिशः, एडगजः, सर्पः