अध्याय ८४ वा - श्लोक ५१ ते ५५
श्रीकृष्णदयार्णवकृत हरिवरदा
ईजेऽनुयज्ञं विधिना अग्निहोत्रादिलक्षणैः । प्राकृतैकृतैर्यज्ञैर्द्रव्यज्ञानक्रियेश्वरम् ॥५१॥
यज्ञापुढें यज्ञ सहजें । अनुक्रमेंचि कथिले जे जे । प्राकृतवैकृतरूपीं वोजें । मंत्रतंत्रादिद्रव्यादिकीं ॥४७॥
ज्योतिष्टोमादि अशेष । तैसेचि दर्शपूर्णमास । निजाङ्गेंचि साङ्गता ज्यांस । प्रकृतिरूप प्राकृत ते ॥४८॥
यापासूनि संस्थाभूत । एतत्प्रेरित अंगें प्राप्त । ते ते जाणावे वैकृत । सौर्यसत्रादिक अवघे ॥४९॥
पुरोडाशादि द्रव्यें उचित । यथोक्तमंत्रसूक्तप्रणीत । क्रियाकलाप यथातथ्य । केले समस्त अनुक्रमें ॥३५०॥
यज्ञभोक्ता यज्ञपति । साङ्गोपाङ्गमखसंपत्ति । इहीं करूनि त्या ईश्वराप्रति । यजिता जाहला वसुदेव ॥५१॥
इत्यादि साङ्गोपाङ्गमख । तिहीं करूनि त्रिजगज्जनक । यजिल्यानंतर मारिषातोक । काय करी तें अवधारीं ॥५२॥
अथर्त्विग्भ्योऽददात्काले यथाम्नातं सदक्षिणाः । स्वलङ्कृतेभ्योऽलङ्कृत्य गोभूकन्या महाधनाः ॥५२॥
वेदप्रणीत जे दक्षिणा । ऋत्विजां कारणें दिधली जाणा । यज्ञकाळींच्या विधिविधाना । यथानुक्रमें साधियेलें ॥५३॥
हस्तामात्रा कर्णमात्रा । मोलागळिया कौशेयवस्त्रां । यथोक्त सालंकृत विप्रां । दानें दिधलीं अळंकारूनी ॥५४॥
गोभूकन्याप्रमुखदानें । अळंकारूनि वसनाभरणें । स्वलंकृतां द्विजांकारणें । महाधनें समर्पिलीं ॥२५५॥
संतुष्ट केले ऋत्विज ऐसे । पुढें अवभृथ साधिलें कैसें । तेंही अवधारा समासें । कथिलें जैसें योगीन्द्रें ॥५६॥
पत्नीसंयाजावभृथ्यैश्चरित्वा ते महर्षयः । सस्नू रामह्रदे विप्रा यजमानपुरःसराः ॥५३॥
पत्नीसंयाजनामक याग । यज्ञांगत्वें करूनि चांग । अवभृथस्नानाचा प्रसंग । तो ही सवेग आदरिला ॥५७॥
मग ते महर्षि समस्त । विप्र जनपद जे संप्राप्त । रामह्रद्रीं यजमानसहित । जाले सुस्नात अवभृथीं ॥५८॥
स्नातोऽलङ्कारवासांसि बन्दिभ्योऽदात्तथा स्त्रियः । ततः स्वलङ्कृतो वर्णानाश्वभ्योऽन्नेन पूजयेत् ॥५४॥
ऐसा वसुदेव अवभृथस्नात । जाला ऋत्विजां सभ्यां सहित । वसनाभरणीं सालंकृत । त्याग अर्पित याचकां ॥५९॥
सूतमागधबंदिजन । विद्योपजीवी थोर लहान । वसनाभरणें त्या संपूर्ण । देता जाला तदिच्छा ॥३६०॥
तैशाचि समस्ता पट्टमहिषी । अवभृथस्नाता यजनानेंसीं । वसनाभरणीं लावण्यराशी । सौभाग्यद्रव्यें सुशोभिता ॥६१॥
वर्णविभागें जन सर्वत्र । श्वानमर्याद प्राणिमात्र । यथोचित अन्नोदकें निकर । पूजिता जाला तयांचे ॥६२॥
कुरुक्षेत्रा पातले होते । ते सर्वत्र वृष्णिनाथें । सर्वोपचारीं पूजिले निरुते । श्वानमर्याद दिव्यान्नें ॥६३॥
बन्धून्सदारान्ससुतान्पारिबर्हेण भूयसा । विदर्भकोसलकुरून्काशिकेकयसृञ्जयान् ॥५५॥
अन्नोदकें तर्पिले सर्व । त्यानंतरें कृतगौरव । बंधुसुहृदांचा समुदाव । पूजी वसुदेव सद्भावें ॥६४॥
निकटवर्ती गोत्रजनिकर । यादव माधव दाशार्ह कुकुर । भोज अंधक वृष्णिप्रवर । सात्वत समग्र स्वबंधु ॥३६५॥
तिहीं आणिलीं उपायनें । वसुदेवें तच्चतुर्गुणें । कुळ शीळ यथामानें । अहेरार्पणें गौरविले ॥६६॥
तैसेचि सोयरे सुहृद ज्ञाती । आप्त जिवलग जे भूपती । त्यांतें अहेरीं यथोचित्तीं । गौरवी निगुती वसुदेव ॥६७॥
प्रद्युम्नाचा मातुळपक्ष । विदर्भनृपवर जे प्रत्यक्ष । त्यांतें वसुदेव परमदक्ष । पूजी सापेक्ष स्नेहभरें ॥६८॥
अहेर अर्पूनि विदर्भाप्रती । नग्नजिन्नामा कोसलपती । जयाची कन्या नाग्नजिती । अर्हणोचितीं तो पूजिला ॥६९॥
त्यावरी गान्धारी महासती । ते गौरविली यथानिगुती । आत्मस्वसा कुंती सती । पुत्रेंसहित गौरविली ॥३७०॥
कौरवसुहृद तिचेनि योगें । तेही पूजिले आदरें चांगें । काशीश्वराच्या स्नेहप्रसंगें । काशीसंभव समर्चिले ॥७१॥
भद्राजनक कैकेय राजा । वसनाभरणीं पूजिला वोजा । सुस्निग्ध मित्रत्वाचिया काजा । सृंजय नृपति गौरविले ॥७२॥
स्वबंधुपासूनि सृंजयांत । अहेरीं जे पूजिले नृपनाथा । दारा कुमारी कुमरांसहित । साङ्ग समस्त तोषविले ॥७३॥
त्यावरी सदस्य ऋत्विजगण । पूजिता जाला देवकीरमण । अहेर विस्तारी संकर्षण । सादर श्रीकृष्ण ते अर्पी ॥७४॥
N/A
References : N/A
Last Updated : June 12, 2017
TOP