ऋणानुबंध - संग्रह ५

मराठीतील लोकगीतांना मातीचा वास आहे, कुळाचे ओज आहे, कारुण्याची चाल आहे, सुगरणीचा साज आहे आणि घरंदाज घरमालकिणीचा साटोपही आहे.


"सकाळीं उठुनी - तोंड पाहिलं एकीचं !

- दारीं तुळशी सखीचं ! !"

*

"सकाळीं उठुनी - मला एक लाभ झाला !

तुळशीपुढं करंडा - कुंकवाचा सांपडला ! !"

*

"पहिली माझी ओवी - आईला गाईइली

बया माझी गवळण - तुळस र्‍हाइईली !

पहिली माझी ववी - मायबापाला गाती एक !

- गिरजा शंकराची लेक !"

*

"बापाजी माजा वडु - तीची पारुंची ठायीं ठायीं

- येल इस्तार बयाबाई

बापाजी मजा वडु - गेली पारुंबी बाऊ बाऊ

बयाच्या कुसव्याचा - झाला विस्तार गांवु गांवू !"

*

"बापाजी माझा वडु - वडाच्म पान रुंदु

- गार सांवली करवंदु !

"बापाजी माझा वडु - उभी वडाला टेकुइनी

- गार सांवली देकुइनी !"

*

"बापाजी माझा वडु - बया माझी गोंदाईन ।

काशीला गेली वाटु - दोन झाडांच्या मदईनं !"

*

"उभ्या मी गल्लीं जातें - पदराखालीं हातु,

बयाच्या कुसव्याची - लंकला गेली मातु !

उभ्या मी गल्लीं जातें - पदर डाव्या मुठीं

पित्या नानाला म्हनित्याती - कुन्या अशिलाची बेटी !

माजी जात कुळ - काई पुसशील वेडया नांव,

पित्या दौलत नाना माजा - सार्‍या जवारीला ठावं !

उभ्या मी गल्लीं जातें - खालीं बघून माजी चाली

पित्या माज्या दौलताला - सारी सभा नांवजली !

माजी जातकुळ - काय पुससी सांदिईचा

पित्या माज्या दालताचा - वाजे रुपया चांदिईचा !"

*

"उभ्या मी गल्लीं जातें - दंडभुजा झांकुइनी

भरील्या सबमंदीं - नांव पित्याचं राकुइनी !

उभ्या मी गल्लीं जातें - खडा हालंना भुईइचा

चावडी म्होरं सभा बोलं - योल शिताळ जाईइचा !

उभ्या मी गल्लीं जातें - खालीं बगुनी माजी चाली

भरील्या सबमंदी - माज्या काशीला नांवजली !

उभ्या मी गल्लीं जातें - माजी हालईना पापईनी,

- घरीं वाघाची जाचईनी !

उभ्या मी गल्लीं जातें - कोण काडिल माजं नांवू

माजं ती बाळराज - वागासारिक ऽ उमरावू !"

*

दुबळं माजं पनु - न्हाई दुबळी माजी काया

बापाजी बयाबाई - चुनगती माजा पाया !

दुबळं माजं पनु - न्हाई दुबळं माजं तोंड

बापाजी बयाबाई - चुनगती माजा पिंड !

*

शिजीच्या घरला गेलें - सहज मी बसायला

शिजी मागार्‍या बोलती - आली आसल उसन्याला !

शिजीचा शेजायारु - माजं आरदं म्हाइयारू,

शिजीच्या परवरु - हुबा र्‍हाऊंया खिनभरु !

चांगलं माजं पनु - जिववु माजी माता

बया गवळणी सारईक्‍या - धुरा जूडिल्या जातांजातां !

*

शीजी तूं आईबाई - उसनी द्यावी सूजी

- बाळ पावनी आली माजी !

शीजी तूं आईबाई - उसना द्यावा गुळू

- माज्या भैनाच्म आलं बाळू !

*

शीजी पशी गुजु - उपनिलें वारं

- माजं गुजाचं घर न्यारं ! -

*

शीजीचं उसईनं - आडसिरी पायइली

बयाच्या उसन्याची - याद कुणाला र्‍हाईइली !

शीजीचं उसईनं - तिच्या हुंबर्‍या पसईनं !

बयाचं उसईनं - माज्या जलमा पसईनं !

शीजीचं उसईनं - बाई मी फीडीन भाजीपाल्या

बयाचं उसईनं - मला फिटंना काशी गेल्या !

शीजीच्या उसन्याची - तिची जरुर वर्दी झाली

माज्या बयाच्या उसन्याची - तिची रिकामी वाटी दिली !

*

आठ धाइ धारा - पेलें मी कुण्यारंगं

बया माज्या द्वारकानं - केला मांडीचा चबरंग !

आठ ग धाई धारा - पेलें मी बसुइनी

- मांडीवर बयाच्या बसुईनी !

लेकीच्या आईईला - लेकी वाचुन गमईना

सारीवल्या भिंती - वर काडिल्या कामिईना !

*

शिंपिनी शीव चोळी - टाक उगच शिवदोरा

बाळ जातिया सासर्‍याला - जीव झालाया वाराहुरा !

सासर्‍याला जाते - धरनी मारिलया म्याटू

- बंधु मुराळी देतें उटू !

म्हायागरीची वाट - न्हाई लावित बगायाला

- बाळ धाडिती आणायाला !

बिन मुराळ्या वांचुईनी - बाळ उतरीना पायईरी

तानिबाईला किती सांगूं - चुलता सजतो भाइईरी !

*

सांगुन धाडीइती - यीनी मनाला दोन गोष्‍टी

- बाळ खेळुन माझी हुती !

सांगुन धाडिइती - यीनी माज्या ग सारजला

- माज्या संबाळ गिरजला !

सासुर एवडा वासु - नकु करुंस सासुबाई

- बाळ आनेवा जोगी न्हाई !

सासुर एवडा वासु - नकु करुंस सासईव

माज्या त्या बाळईच्या - डोळ्या भरलीं आसईवं !

*

नवास एवडं केलं - लेकी वालुच्या केसाईला

- दिस येरळ सासुईला ।

लेकाचं नवायासु - लेकी वालुला सारिल्यात

सिंगाळ बकईरं - तिच्या जावळा मारिल्यात !"

*

म्हायाराची वाटु - इसरली गोरी

तानीबाईच्या माज्या - हातीं पाळण्याची दोरी !

*

पांच ग उतरंडी - परुपरीचीं झांकईनीं

माजी ती तानीबाई - जावानंदांत देकईनी !

पांची ग उतरंडी - त्या का गेल्यात्या गंगनाला

माज्या त्या बाळईला - चौगी सुना चांगुणाला !---

*

सासू सुंदरीचा तिचा कुसवा वेलीं गेला

माजी तूं बाळाबाई हायत्या धाकल्या जावा तुला !

सासुसासईरा देवार्‍यावैल द्यावु

माजी तूं बाळाबाई तुमी जोडीनं फुलं वावुं

सासु सासईरा सोनियाचीं फुलं

त्येंच्या उजिडानं तुजीं वागत्यालीं मुलं !

जोडव्याचा पाय हळुं टाकावा गरतीबाई

सोप्यां बसले दादाभाई !

*

थोरला माजा दीर - म्हनीतु मुलीबाई,

- बसा चौरंगी धुते पाई !

थोरल्या जावईला - मी का म्हनीती बाई बाई,

- तुमच्या वडिलपनापाई !

*

जातं मी वडीइती - नखां बोटांच्या आगयारीं

काशीचं पेलें दूध - जशा मधाच्या घागइरी !

जातं मी वडीतांना - चोळी भिजून पदर वला

काशीचं प्याले दूध - आकरी दुधाला कढ आला !

जातं की वडीतांना - सोडी बाह्या ह्या मोकळ्या

- पडं पिटाच्या डिकइळ्या !

*

लाडक्या लेकीईचं - तिचं गांवांत सासईरं

आंदान दिल्या गाई - वाडया येत्याती वासईरं !

*

मायबापांची आशा थ्वारु - भावाची भय पुरीं

- भाच्या बाळाचीं लंका दुरीं !

बापाजीं म्हणइतु - लेकी नांदुनीं कर नांवु

तुझ्या घरला येऊं जाऊं - तुझ्या रांजनी पानी पिऊं !

समरत सोईइरा - बाई करनीसाठीं केला

माज्या तूं बंधुराया - सोयर्‍या येईना तुज्या तोला !

समरत सोईइरा - जसा भिंतीवईला चुना

उमराव माजा बंधु - खांब हवेलीचा जुना !

*

भूक लागली माज्या पोटा - येडी झालीस माज्या भुकंऽ

ह्या ग गांवांत न्हाई सखी - ती का र्‍हाइली दूरल्या लंकं ऽ !

भूक लागली माज्या पोटा - बाई मी निर्‍या देतें गांठी

- पित्या नानाच्या नांवासाठीं !

*

आगिणीच्या पुढं जळतं वलंचलं

माईबापावांचुनी कोण म्हणील काम केलं ?

*

खंडीभर गोत - वाया येरतीचा पाला

अंतःकरान भेटइलं - मनींचा शिणु गेला !

खंडीभर गोत - आळा पेंडीला बसईना

अंतःकरनावांचुइनी - अंतःकरान दिसईना !

खंडीभर गोत - माळावईलं गवायात

माजी ती बयाबाई - गार हराळी लवनांत !

अंतरींचं गुजु - बांध शेल्याच्या पदरांतु

माज्या तूं बाळराया - सोड बयाच्या हुरद्यांतु !

N/A

References : N/A
Last Updated : December 09, 2007

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP