अदृष्ट

{ adṛṣṭa }

हिन्दी (hindi) WN

   See : अनवलोकित

A dictionary, Marathi and English

   The forehead. 3 Virtue or vice as the source of eventual pleasure or pain. अदृष्टास येणें To seem proper or advisable unto.

मराठी पर्यायी शब्दकोश

 ना.  दैव , नशीब , नियती , प्राक्तन , प्रारब्ध , भाग्य , ललाटलेख , विधिलिखित .

मराठी (Marathi) WN

   See : भाग्य, अदृश्य

महाराष्ट्र शब्दकोश

 वि.  न दिसलेलें ; न पाहिलेलें ; गुप्त . - न . नशीब ; दैव ; प्राक्तन ; कपाळ ( शुभाशुभ फल होण्याविषयीं प्रयोजक जें आपलें प्राक्तन , कर्म तें - त्याचा ब्रह्मलेख कपाळीं लिहिला असतो ); प्रारब्ध ; ईश्वरी संकेत . होय अदृष्ट आपैतें । तयिं वाळूचि रत्नें परते ॥ - ज्ञा १५ . २२ ; मरमर विधातया दुष्टा । काय अदृष्टा लीहिलें - एरुस्व ५ . ६९ . - ष्टास येणें - क्रि . अनुचित गोष्टहि करावी लागणें ; नशीबीं येणें ; भोगावें लागणें .
०खर्च  पु. दानधर्म , इत्यादि न दिसणारा खर्च ; याचें फल पुढील जन्मीं मिळतें .
०धनसंचय  पु. गुप्त धनसंग्रह .
०पूर्व वि.  पूर्वी कधीं न पाहिलेला .
०फल  न. भविष्य काळीं मिळणारें फल .
०भय  न. स्वकर्माच्या परिणामासंबंधाची , कृतकर्माविषयीं भीति किंवा काळजी .
०वंत   वान पु . ज्याचें नशीब चांगलें आहे असा ; नशीबवान .
०वशात   यदृच्छेनें ; दैवयोगानें ; नशिबानें .
०मत   वाद , अदृष्टार्थ मतवाद
   दैववाद किंवा तसें मत ; कर्मवाद .
   या जन्मांतील पापपुण्यांचें पुढील जन्मीं फल मिळतें असा विश्वास .
०वादी   अदृष्टार्थवादी - दैववादी ; अदृष्ट मताचा पुरस्कर्ता .
०हीन   दैवहीन ; दुर्दैवी ; फुटक्या नशीबाचा . शक्तिहीन सामर्थ्यहीन ; अदृष्टहीन भिकारी । - दा २ . ३ . ३४ . [ सं . ]

नेपाली (Nepali) WN

   See : अनवलोकित

A Sanskrit English Dictionary

अ-दृष्ट  mfn.  mfn. or अ॑-दृष्ट [ [ŚBr.]] unseen, unforeseen, invisible, not experienced, unobserved, unknown, unsanctioned

ROOTS:

अ दृष्ट

अ-दृष्ट  m.  m. N. of a particular venomous substance or of a species of vermin, [AV.]

ROOTS:

अ दृष्ट

अ-दृष्ट  n.  n. unforeseen danger or calamity, that which is beyond the reach of observation or consciousness, (especially the merit or demerit attaching to a man's conduct in one state of existence and the corresponding reward or punishment with which he is visited in another)

ROOTS:

अ दृष्ट

   destiny, fate: luck, bad luck.

The Practical Sanskrit-English Dictionary

अदृष्ट [adṛṣṭa]   a.
   Invisible, not seen; ˚पूर्व not seen before.
   Not known or experienced, not felt; ˚विरहव्यथम् [H.1.125.]
   Unforeseen, not observed or thought of; unknown, unobserved. तस्माददृष्टं त्वां भयमागमिष्यति [Mb. 1.3.9.]
   Not-permitted or sanctioned, illegal; न चादृष्टां (वृद्धिं) पुनर्हरेत् [Ms.8.153.]
-ष्टः  N. N. of some venomous substance or vermin.
   ष्टम् The invisible one.
   Destiny, fate, luck (good or bad); दैवमिति यदपि कथयसि पुरुषगुणः सोऽयदृष्टाख्यः [Pt.5.3.]
   Virtue or vice as the eventual cause of pleasure or pain. (Fate is supposed to be the result of good or bad actions done in one state of existence and experienced in another, the performance of good deeds being rewarded with residence in Heaven, and of bad deeds, visited with condemnation to Hell; धर्माधर्मावदृष्टं स्यात् धर्मः स्वर्गादि- साधन...अधर्मो नरकादीनां हेतुर्निन्दितकर्मजः Bhāṣā [P.161-2.] The Vedāntins do not recognize अदृष्ट or luck; तैर्हि कर्मणः सूक्ष्मावस्थापन्नसंस्कारविशेष एव अदृष्टस्थानीयत्वेनाङ्गीक्रियते; अदृष्टम् आत्मदर्म इति नैयायिका वैशेषिकादयश्च, सांख्यपातञ्जलास्तु बुद्धिधर्म इत्यम्युपगच्छन्ति [Tv.] )
   An unforeseen calamity or danger (such as from fire, water &c.) -Comp.
-अर्थ a.  a. [ब.] having a metaphysical or occult meaning, metaphysical; having an object not evident to the senses.
-कर्मन् a.  a. one who has had no practice or practical experience, not practical, inexperienced; कर्म- स्वदृष्टकर्मा यः शास्त्रज्ञोऽपि विमुह्यति [H.3.54.]
-कल्पना   Supposition of an invisible object or idea. दृष्टे सत्यदृष्टकल्पनाऽ- न्याय्या
-नरः, -पुरुषः   one of the 2 ways of peace-making, in which no third person is seen, said of a treaty concluded by the parties themselves without a mediator यत्र शत्रुः पणं कुर्यात्सोऽदृष्टपुरुषः स्मृतः [H.4.119.]
-फल a.  a. [ब.] that of which the consequences are not yet visible. (लम्) the (future) result of good or bad actions; the result or consequence hidden in the future.
-हन् a.  a. destroying poisonous vermin (?).

Shabda-Sagara

अदृष्ट  n.  ( -ष्टं)
   1. Casual and unseen danger, (as from conflagration, inundation, &c.)
   2. Fortune, destiny, fate.
   3. (In logic) Virtue or vice, as the eventual cause of pleasure or pain.
  mfn.  ( -ष्टः-ष्टा-ष्टं) 1. Unseen, unforeseen.
   2. Unknown, unfelt. not experienced.
    E. अ neg. and दृष्ट seen.

ROOTS:

अ दृष्ट

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

   See : अनवलोकित