या कारणें सदगुरुची कृपा पाहे । तरी असाध्य तेंचि साध्य होये । यालागीं धरावे त्याचे पाये । निजात्मभावें ॥१८॥
तो काळाचा आकळिता । मायेचा निर्दाळिता । मनाचा नियंता । तोचि एक ॥१९॥
तो वेदाचा वाचकू । अर्काचा आदिअर्कू । इंद्रियांचा द्योतकू । असे प्रभापणें ॥२२०॥
यालागीं कार्यसिद्धीचे माथां । भजावें वेगीं गुरुनाथा । बोलिलों ते अवस्था । ऐसी आहे ॥२१॥
सकळसाधना गुरुभजन । साध्यावरही गुरुसेवन । गुरुवांचूनिया ज्ञान । विज्ञान नघडे ॥२२॥
गुरुनिःशेष परब्रह्म । गुरु आज्ञा सकळकर्म । गुरुसेवा तो स्वधर्म । सर्वार्थसिद्धि ॥२३॥
ते गुरुकृपेची गोडी । जरी वेगळेपणें आणी जोडी । तरी नागवणचि रोकडी । आणिली जाण ॥२४॥
जैसा गुळामाजीं दगडू । सर्वांग झाला गोडू । तरी परिपाकी दावी निवाडू । वेगळेपण ॥२५॥
कां आंबयाच्या पोटीं । असती रसाचिया खोटी । परी त्याहीमाजी असें गांठी । ते वेगळीचि पडे ॥२६॥
कां सोज्ज्वळ हिरा शुद्ध । माजीं अवलक्षणाचा बिंद । तो अमोल परी मंद । होऊनि ठेला ॥२७॥
घृतामाजी घातलें काश्मीरलिंग । तें तद्रूपचि दिसे चांग । परी वेगळेपणाचें आंग । अनसुट असे ॥२८॥
निद्रित निद्रासुख । आंगें नव्हेचि निःशेष । यालागी वेगळेपणचि संतोष । सांगों लाहे ॥२९॥
तैसा आत्मसुखें मी सुखी आहें । ऐसा सुखत्वें फुजों लाहे । तरी वेगळेपणचि राहे । सुखवेदनें ॥२३०॥
लवण ह्नणे मी गोड पाणी । तरी नाहीं मिळालें मिळणीं । तेणें स्वादें वेगळेपणीं । द्योतिला ठावो ॥३१॥
चंद्र तोषे देखोनि कळा । तरी तो चंद्रपणा वेगळा । चंदन तोषे देखोनि परिमळा । तैं चंदनत्वा मुके ॥३२॥
हिंगु ह्नणे मी दुर्गंधू । तरी तो वेगळेंपणें शुद्धू । तैसा आनंद ह्नण मी आनंदू । तें आनंदा वेगळा ॥३३॥
तैसें सात्त्विकाचें भरितें । कां सुख सुखपणें दावी सुखातें । तरी जाण अज्ञान तेथें । ज्ञानरुप असे ॥३४॥
जैसें काष्ठ अवघें जळे । होय काष्ठपणावेगळें । परी लखलखिजे इंगळें । तो काष्ठलेश की ॥३५॥
लवण जळीं मुरे । परी स्वादू जळत्वें थावरे । तैं लवण जळाकारें । उरलें दिसे ॥३६॥
कापूर आगीं मिळे । तरी कापुरत्व न मावळे । तो अंत दीप्त उजाळे । उरला दिसे ॥३७॥
तैसें सुख एक आहे । तें जेथें प्रगट हो लाहे । तेथ अज्ञान दिसत आहे । ज्ञानरुपें ॥३८॥
अज्ञान ज्ञानता नव्हे । तरी सुख दुःख कवणा होत आहे । तेथ सात्त्विकाचेनि फुंजें लाहे । अज्ञान ज्ञानें ॥३९॥
तरी ज्ञान ऐसा ठसा । ते अज्ञानाची उत्तरदशा । जैशी कडूसेंद परिपाक वयसा । गोडीतें ये जेवी ॥२४०॥
मुग्ध वयसेचें बाळ । तेंचि वयत्वें चतुर चपळ । होय तेवी केवळ । अज्ञान ज्ञानें ॥४१॥
लोखंड केवळ कृष्णवर्ण । त्याचे सोज्ज्वळ होय दर्पण । तैसें अज्ञान तें ज्ञानपण । परिपाकें राहे ॥४२॥
तैसा आत्मा सुखित्वें सुखाचा भोग । तैं अज्ञान निघालें ज्ञानाचें अंग । तेंही वोसंडी तें चांग । साचार मिळणी ॥४३॥
अज्ञान तत्काळ जाये । परी ज्ञान अति सबळ राहे । जळगार जळी विरोनि जाये । परी मोती न विरे ॥४४॥