अक्कल

कोंकणी (Konkani) WN

    see : बुद्द

A dictionary, Marathi and English

   The phrase is used in enjoining one to apply his reason or understanding--to make the observations and to draw the inferences proper to a rational being.

Aryabhushan School Dictionary

  f  sense, understanding.

मराठी पर्यायी शब्दकोश

 ना.   चातुर्य , धी , प्रज्ञा , बुद्धी , मती , मेधा , विवेचनशक्ती , समज .

मराठी (Marathi) WN

    see : समज, बुद्धी

महाराष्ट्र शब्दकोश

  स्त्री.  शहाणपण ; चातुर्य ; बुध्दि . [ अर . अक्ल ].
०गुंग   - बुध्दि कुंठित होणें .
होणें   - बुध्दि कुंठित होणें .
०जाणें    शहाणपण नाहीसें होणें . म्ह . आधीं जाते अक्कल , मग जातें भांडवल .
०विकत   - धडा शिकणें ; पुष्कळ किंमत देऊन शहाणपण शिकणें ; फार महाग पडलेल्या अनुभवानें शहाणें होणें .
घेणें   - धडा शिकणें ; पुष्कळ किंमत देऊन शहाणपण शिकणें ; फार महाग पडलेल्या अनुभवानें शहाणें होणें .
०सांगणें    सल्ला देणे ; युक्ति सांगणें .
०से   पछानना - शहाणपणानें देवासहि जाणतां येतें ; ही ह्मण एखाद्याला आपल्या बुध्दीचा उपयोग करावयास सांगण्याकरितां वापरतात . लेचा कांदा , लेचा खंदक , लेचा गड्डा - अति शहाणा ; दीडशहाणा ; मूर्ख . लेचा गधडा - मूर्ख ; ढ ; मतिमंद ; बावळट . लेचे तारे तोडणें - अविचारानें बोलणें . लतिके ! ज्या तोंडानें हे अकलेचे तारे तोडीत होतीस , त्याच तोंडाला असे खडे चारतांना मला कल्पांतापर्यंत सुध्दां दया येणार नाहीं . - भा १६५ . लेचा बंद - दूरदर्शित्व ; शहाणपण ; चातुर्य . अकलेचा बंद नाहीं घातला । - दा १९ . ८ . १५ .
खुदा   पछानना - शहाणपणानें देवासहि जाणतां येतें ; ही ह्मण एखाद्याला आपल्या बुध्दीचा उपयोग करावयास सांगण्याकरितां वापरतात . लेचा कांदा , लेचा खंदक , लेचा गड्डा - अति शहाणा ; दीडशहाणा ; मूर्ख . लेचा गधडा - मूर्ख ; ढ ; मतिमंद ; बावळट . लेचे तारे तोडणें - अविचारानें बोलणें . लतिके ! ज्या तोंडानें हे अकलेचे तारे तोडीत होतीस , त्याच तोंडाला असे खडे चारतांना मला कल्पांतापर्यंत सुध्दां दया येणार नाहीं . - भा १६५ . लेचा बंद - दूरदर्शित्व ; शहाणपण ; चातुर्य . अकलेचा बंद नाहीं घातला । - दा १९ . ८ . १५ .

नेपाली (Nepali) WN

    see : विवेक