अंत्येष्टिसंस्कार - ब्राह्मणपूजा

महाविष्णुस्वरुपिणे ब्रह्मणाय इदमासनं (उजव्या मांडीखाली अक्षता द्याव्यात.) आवाहने अर्घ्यस्थाने संकल्पात् सिध्दिरस्त्विति भवंतो ब्रवंतु (हातावर पाणी द्यावे.) अस्तु संकल्पसिध्दि: (गंध लावावे.) गंधा: पान्तु सौमंगल्यंचास्तु (अक्षता द्याव्यात.) अक्षता: पान्तु आयुष्यमस्तु (फूल द्यावे.) पुष्पं पातु सौश्रियमस्तु (विडा द्यावा.) तांबुलं पान्तु ऐश्वर्यमस्तु (दक्षिणा द्यावी.)
दक्षिणा: पान्तु बहुदेयंचास्तु नमोस्त्वनंताय सहस्त्रमूर्तये सहस्त्रपादाक्षिशिरोरुबाहवे ।
सहस्त्रनाम्ने पुरुषाय शाश्वते सहस्त्रकोटी युगधारिणे नम: ॥
(ब्राह्मणाच्या मस्तकावर अक्षता घालाव्यात.) सरस्वस्त्यस्तुदीर्घमायु:श्रेय:शान्ति:पुष्टिस्तुष्टिश्चा
स्तु । यज्ञसाधनभूतायाविश्वस्याघौघनाशिनि । विश्वरुपधरोदेव: प्रीयतामनयागवा ॥
इमानि द्रव्यद्वारा गोप्रदानानि नानानाम गोत्रेभ्य: ब्राह्मणेभ्य: यथावकाशेन विभज्य विभज्यदातुमहमुत्सृज्ये (उदक सोडावे.) सकल पापापहर्ता महाविष्ण: प्रीयतां (उदक सोडावे.)
(आचमन प्राणायाम करावा.) अद्यपूर्वोच्चरित वर्तमान एवं गुणविशेषण-विशिष्टायां पुण्यतिथौ मम आत्मन: श्रुतिस्मृति पुराणोक्त फलप्राप्त्यर्थं ममपितु: मनोवाक्काय कर्मभिराजन्मोपार्जित पापापनोदन कामोहं ब्राह्मणाय हिरण्यद्वारा गोप्रदानमहं करिष्ये (उदक सोडावे.) तदंगं गो पूजनं ब्राह्मण पूजनंच करिष्ये (उदक सोडावे.)
(गाईचे द्रव्य मांडून त्याची पूजा करावी.) द्रव्यरुप गवे नम: विलेपनार्थे चंदनं समर्पयामि (गंध लावावे.) द्रव्यरुप गवे नम: हरिद्रा कुंकुमं सौभाग्यद्रव्यं समर्पयामि (हळद कुंकू घालावे.) द्रव्यरुप गवे नम: अलंकारार्थे अक्षतान् समर्पयामि (अक्षता घालाव्यात.) द्रव्यरुप गवे नम: पूजार्थे पुष्पं तुलसीपत्रं समर्पयामि (फूल व तुळस घालावी.) द्रव्यरुप गवे नम: धूपं समर्पयामि (धूप दाखवावा.) द्रव्यरुप गवे नम: दीपं समर्पयामि (दीप दाखवावा.) द्रव्यरुप गवे नम: नैवेद्यं समर्पयामि अमृतोपस्तरणमसि (नैवेद्याभोवती पाणी फिरवावे.) ॐ प्राणाय स्वाहा ॐ अपानाय स्वाहा ॐ व्यानाय स्वाहा ॐ उदानाय स्वाहा ॐ समानाय स्वाहा ॐ ब्राह्मणे स्वाहा नैवेद्यामध्ये प्राशनार्थे पानीयं समर्पयामि (पाणी सोडावे व पुन्हा प्राणाय स्वाहा म्हणावे.) उत्तरापोशनं समर्पयामि (उदक सोडावे.) हस्तुमुखप्रक्षालनं समर्पयामि (उदक सोडावे.) करोद्वर्तनार्थे चंदनं समर्पयामि द्रव्यरुप गवे नम: मुखवासार्थे पूगीफलतांबूलं समर्पयामि (विडा ठेवावा.) द्रव्यरुप गवे नम: सुवर्णपुष्पार्थे दक्षिणां समर्पयामि (दक्षिणा ठेवावी.) द्रव्यरुप गवे नम: नमस्कारं समर्पयामि (नमस्कार करावा.) द्रव्यरुप गवे नम: नमस्कारं समर्पयामि (नमस्कार करावा.) द्रव्यरुप गवे नम: मंत्रपुष्पं समर्पयामि (फूल घालावे.) अनेन पूजनेन द्रव्यपूर गौ: प्रीयतां नमम ॐ तत्सत् ब्रह्मार्पणमस्तु (मागे लिहिल्याप्रमाणे ब्राह्मणपूजा करावी व गोप्रदान द्यावे.)
यज्ञसाधन भूता या विश्वस्याघौशनाशिनी । विश्वरुप धरो देव: प्रीयतामनया गवा ॥
इदंहिरण्यद्वारा गोप्रदानं सकल पापक्षयार्थं शर्मणे ब्राह्मणाय तुभ्यमहं संप्रददे प्रतिगृह्यतां प्रतिगृहणामि ।
(आचमन प्राणायाम करावा. अद्यपूर्वो० फलप्राप्त्यर्थं) गोत्रस्य प्रेतस्य दक्षिण यम महाद्वारवर्ति पूय शोणित कृमिकीटास्थि पाषाण कंटक कर्दमाध्युपलक्षित शतयोजन विस्तीर्ण वैतरणी नद्युत्त्तारणार्थं गोरोमतुल्येत्यादि पापापह महाविष्णु प्रीत्यर्थ द्रव्यद्वारा वैतरणी गोदानं करिष्ये (उदक सोडावे. गोपूजा व ब्राह्मणपूजा मागे लिहिल्याप्रमाणे करावी.)
विष्णुरुप द्विजश्रेष्ठ भूदेव गति पावन । तर्तुं वैतरणीमस्य कृष्णां गां प्रददाम्यहं ॥
धेनुकेत्वं प्रतीक्षस्व यमद्वारे महापथे । उत्तितीर्षुरयंदेवि वैतरण्यै नमोस्तुते ।
यमद्वारपथे घोरे घोरा वैतरणी नदी । तां तर्तुमस्य यच्छामि कृष्णां वैतरणींतु गाम् ॥
ममपितु:यमद्वारस्थित वैतरिण्याख्य नद्युत्तरणार्थं इमां द्रव्यरुपगां शर्मणे ब्राह्मणाय तुभ्यमहं संप्रददे प्रतिगृह्यतां प्रतिगृहणामि ।