मराठी मुख्य सूची|मराठी पुस्तके|संत तुकाराम गाथा|
अभंग संग्रह १९०१ ते २०००

तुकाराम गाथा - अभंग संग्रह १९०१ ते २०००

तुकाराम महाराजांचे अभंग म्हणजे रोजच्या जीवनातील विविध व्यवहारातील सुत्ररूपाने केलेले मार्गदर्शन आणि जीवनाचे महाभाष्य.

Tukaram was one of the greatest poet saints, whose Abhang says the greatest philosophy of routine life.


१९०१

नव्हे धीर कांहीं पाठवूं निरोप । आला तरीं कोप येऊ सुखें ॥१॥

कोपोनियां तरी देईंल उत्तर । जैसें तैसें पर फिरावूनि ॥ध्रु.॥

नाहीं तया तरी काय एक पोर । मज तों माहेर आणीक नाहीं ॥२॥

तुका म्हणे असे तयामध्यें हित । आपण निवांत असों नये ॥३॥

१९०२

आतां पाहों पंथ माहेराची वाट । कामाचा बोभाट पडो सुखें ॥१॥

काय करूं आतां न गमेसें जालें । बहुत सोसिलें बहु दिस ॥ध्रु.॥

घर लागे पाठी चित्ती उभे वारे । आपुलें तें झुरे पाहावया ॥२॥

तुका म्हणे जीव गेला तरी जाव । धरिला तो देव भाव सिद्धी ॥३॥

१९०३

विनवीजे ऐसें भाग्य नाहीं देवा । पायांशीं केशवा सलगी केली ॥१॥

धीटपणें पत्र लिहिलें आवडी । पार नेणे थोडी मति माझी ॥ध्रु.॥

जेथें देवा तुझा न कळे चि पार । तेथें मी पामर काय वाणूं ॥२॥

जैसे तैसे माझे बोल अंगीकारीं । बोबड्या उत्तरीं गौरवितों ॥३॥

तुका म्हणे विटेवरि जी पाउलें । तेथें म्यां ठेविलें मस्तक हें ॥४॥

१९०४

देवांच्या ही देवा गोपिकांच्या पती । उदार हे ख्याती त्रिभुवनीं ॥१॥

पातकांच्या रासी नासितोसी नामें । जळतील कर्में महा दोष ॥ध्रु.॥

सर्व सुखें तुझ्या वोळगती पायीं । रिद्धि सिद्धि ठायीं मुक्तिचारी ॥२॥

इंद्रासी दुर्लभ पाविजे तें पद । गीत गातां छंद वातां टाळी ॥३॥

तुका म्हणे जड जीव शक्तिहीन । त्यांचें तूं जीवन पांडुरंगा ॥४॥

१९०५

काय जालें नेणों माझिया कपाळा । न देखीजे डोळां मूळ येतां ॥१॥

बहु दिस पाहें वचनासी वास । धरिलें उदास पांडुरंगा ॥ध्रु.॥

नाहीं निरोपाचें पावलें उत्तर । ऐसें तों निष्ठ‍ न पाहिजे ॥२॥

पडिला विसर किंवा कांहीं धंदा । त्याहूनि गोविंदा जरूरसा ॥३॥

तुका म्हणे आलें वेचाचें सांकडें । देणें घेणें पुढें तो ही धाक ॥४॥

१९०६

एवढा संकोच तरि कां व्यालासी । आम्ही कोणांपाशीं तोंड वासूं ॥१॥

कोण मज पुसे सिणलें भागलें । जरी मोकलिलें तुम्हीं देवा ॥ध्रु.॥

कवणाची वाट पाहों कोणीकडे । कोण मज ओढे जीवलग ॥२॥

कोण जाणे माझे जीवींचें सांकडें । उगवील कोडें संकटाचें ॥३॥

तुका म्हणे तुम्ही देखिली निश्चिंती । काय माझे चित्ती पांडुरंगा ॥४॥

१९०७

देई डोळे भेटी न धरीं संकोच । न घलीं कांहीं वेच तुजवरी ॥१॥

तुज बुडवावें ऐसा कोण धर्म । अहनिऩशीं नाम घेतां थोडें ॥ध्रु.॥

फार थोडें काहीं करूनि पातळ । त्याजमध्यें काळ कडे लावूं ॥२॥

आहे माझी ते चि सारीन सिदोरी । भार तुजवरी नेदीं माझा ॥३॥

तुका म्हणे आम्हां लेंकराची जाती । भेटावया खंती वाटतसे ॥४॥

१९०८

सीण भाग हरे तेथींच्या निरोपें । देखिलिया रूप उरी नुरे ॥१॥

इंद्रियांची धांव होईंल कुंटित । पावेल हें चित्ती समाधान ॥ध्रु.॥

माहेर आहेसें लौकिकीं कळावें । निढळ बरवें शोभा नेदी ॥२॥

आस नाहीं परी उरी बरी वाटे । आपलें तें भेटे आपणासी ॥३॥

तुका म्हणे माझी अविट आवडी । खंडण तांतडी होऊं नेदीं ॥४॥

१९०९

धरितों वासना परी नये फळ । प्राप्तीचा तो काळ नाहीं आला ॥१॥

तळमळी चत्ति घातलें खापरीं । फुटतसे परी लाहीचिया ॥ध्रु.॥

प्रकार ते कांहीं नावडती जीवा । नाहीं पुढें ठावा काळ हातीं ॥२॥

जातों तळा येतों मागुता लौकरी । वोळशाचे फेरी सांपडलों ॥३॥

तुका म्हणे बहु करितों विचार । उतरें डोंगर एक चढें ॥४॥

१९१०

कां माझे पंढरी न देखती डोळे । काय हें न कळे पाप यांचें ॥१॥

पाय पंथें कां हे न चलती वाट । कोण हें अदृष्ट कर्म बळी ॥ध्रु.॥

कां हें पायांवरी न पडे मस्तक । क्षेम कां हस्तक न पवती ॥२॥

कां या इंद्रियांची न पुरे वासना । पवित्र होईंना जिव्हा कीर्ती ॥३॥

तुका म्हणे कई जाऊनि मोटळें । पडेन हा लोळें महाद्वारीं ॥४॥

१९११

काय पोरें जालीं फार । किंवा न साहे करकर ॥१॥

म्हणऊनि केली सांडी । घांस घेऊं न ल्हां तोंडीं ॥ध्रु.॥

करूं कलागती । तुज भांडणें भोंवतीं ॥२॥

तुका म्हणे टांचें । घरीं जालेंसे वरोचें ॥३॥

१९१२

कांहीं चिंतेविण । नाहीं उपजत सीण ॥१॥

तरी हा पडिला विसर । माझा तुम्हां जाला भार ॥ध्रु.॥

आली कांहीं तुटी । गेली सुटोनियां गांठी ॥२॥

तुका म्हणे घरीं । बहु बैसले रिणकरी ॥३॥

१९१३

निरोपासी वेचे । काय बोलतां फुकाचें ॥१॥

परी हें नेघेवे चि यश । भेओं नको सुखी आस ॥ध्रु.॥

सुख समाधानें । कोण पाहे देणें घेणें ॥२॥

न लगे निरोपासी मोल । तुका म्हणे वेचे बोल ॥३॥

१९१४

जोडीच्या हव्यासें । लागे धनांचें चि पिसें ॥१॥

मग आणीक दुसरें । लोभ्या नावडती पोरें ॥ध्रु.॥

पाहे रुक्याकडे । मग अवघें ओस पडे ॥२॥

तुका म्हणे देवा । तुला बहुत चि हेवा ॥३॥

१९१५

मविलें मविती । नेणों रासी पडिल्या किती ॥१॥

परि तूं धाला चि न धासी । आलें उभाउभीं घेसी ॥ध्रु.॥

अवघ्यां अवघा काळ । वाटा पाहाती सकळ ॥२॥

तुका म्हणे नाहीं । अराणूक तुज कांहीं ॥३॥

१९१६

न बैससी खालीं । सम उभा च पाउलीं ॥१॥

ऐसे जाले बहुत दिस । जालीं युगें अठ्ठाविस ॥ध्रु.॥

नाहीं भाग सीण । अराणूक एक क्षण ॥२॥

तुका म्हणे किती । मापें केलीं देती घेती ॥३॥

१९१७

जोडी कोणांसाटीं । एवढी करितोसी आटी ॥१॥

जरी हें आम्हां नाहीं सुख । रडों पोरें पोटीं भूक ॥ध्रु.॥

करूनि जतन । कोणा देसील हें धन ॥२॥

आमचे तळमळे । तुझें होईंल वाटोळें ॥३॥

घेसील हा श्राप । माझा होऊनियां बाप ॥४॥

तुका म्हणे उरी । आतां न ठेवीं यावरी ॥५॥

१९१८

करूनि चाहाडी । अवघी बुडवीन जोडी ॥१॥

जरि तूं होऊनि उदास । माझी बुडविसी आस ॥ध्रु.॥

येथें न करी काम । मुखें नेघें तुझें नाम ॥२॥

तुका म्हणे कुळ । तुझें बुडवीन समूळ ॥३॥

१९१९

समर्थाचे पोटीं । आम्ही जन्मलों करंटीं ॥१॥

ऐसी जाली जगीं कीर्ति । तुझ्या नामाची फजिती ॥ध्रु.॥

येथें नाहीं खाया । न ये कोणी मूळ न्याया ॥२॥

तुका म्हणे जिणें । आतां खोटें जीवपणें ॥३॥

१९२०

पुढें तरी चित्ती । काय येईंल तें आतां ॥१॥

मज सांगोनिया धाडीं । वाट पाहातों वराडी ॥ध्रु.॥

कंठीं धरिला प्राण । पायांपाशीं आलें मन ॥२॥

तुका म्हणे चिंता । बहु वाटतसे आतां ॥३॥

१९२१

कैंचा मज धीर । कोठें बुद्धि माझी स्थिर ॥१॥

जें या मनासी आवरूं । आंत पोटीं वाव धरूं ॥ध्रु.॥

कैंची शुद्ध मति । भांडवल ऐसें हातीं ॥२॥

तुका म्हणे कोण दशा आली सांगा ॥३॥

१९२२

समर्पक वाणी । नाहीं ऐकिजेसी कानीं ॥१॥

आतां भावें करूनि साचा । पायां पडिलों विठोबाच्या ॥ध्रु.॥

न कळे उचित । करूं समाधान चित्ती ॥२॥

तुका म्हणे विनंती । विनविली धरा चित्ती ॥३॥

१९२३

येती वारकरी । वाट पाहातों तोंवरी ॥१॥

घालूनियां दंडवत । पुसेन निरोपाची मात ॥ध्रु.॥

पत्र हातीं दिलें । जया जेथें पाठविलें ॥२॥

तुका म्हणे येती । जाइन सामोरा पुढती ॥३॥

१९२४

रुळें महाद्वारीं । पायांखालील पायरी ॥१॥

तैसें माझें दंडवत । सांगा निरोप हा संत ॥ध्रु.॥

पडे दंडकाठी । देह भलतीसवा लोटी ॥२॥

तुका म्हणे बाळ । लोळे न धरितां सांभाळ ॥३॥

१९२५

तुम्ही संतजनीं । माझी करावी विनवणी ॥१॥

काय तुक्याचा अन्याय । त्यासी अंतरले पाय ॥ध्रु.॥

भाका बहुतां रीती । माझी कीव काकुलती ॥२॥

न देखे पंढरी । तुका चरण विटेवरी ॥३॥

१९२६

होइल कृपादान । तरी मी येईंन धांवोन ॥१॥

होती संतांचिया भेटी । आनंदें नाचों वाळवंटीं ॥ध्रु.॥

रिघेन मातेपुढें । स्तनपान करीन कोडें ॥२॥

तुका म्हणे ताप । हरती देखोनियां बाप ॥३॥

१९२७

परिसोनि उत्तर । जाब देईंजे सत्वर ॥१॥

जरी तूं होसी कृपावंत । तरि हा बोलावीं पतित ॥ध्रु.॥

नाणीं कांहीं मना । करूनि पापाचा उगाणा ॥२॥

तुका म्हणे नाहीं । काय शक्ति तुझे पायीं ॥३॥

१९२८

ऐकोनियां कीर्ती । ऐसी वाटती विश्रांती ॥१॥

माते सुख डोळां पडे । तेथें कोण लाभ जोडे ॥ध्रु.॥

बोलतां ये वाचे । वीट नये जिव्हा नाचे ॥२॥

तुका म्हणे धांवे । वासना ते रस घ्यावे ॥३॥

१९२९

किती करूं शोक । पुढें वाढे दुःखें दुःख ॥१॥

आतां जाणसी तें करीं । माझें कोण मनीं धरी ॥ध्रु.॥

पुण्य होतें गांठी । तरि कां लागती हे आटी ॥२॥

तुका म्हणे बळ । माझी राहिली तळमळ ॥३॥

१९३०

करील आबाळी । माझ्या दांताची कसाळी ॥१॥

जासी एखादा मरोन । पाठी लागेल हें जन ॥ध्रु.॥

घरीं लागे कळहे । नाहीं जात तो शीतळ ॥२॥

तुका म्हणे पोरवडे । मज येतील रोकडे ॥३॥

१९३१

आतां आशीर्वाद । माझा असो सुखें नांद ॥१॥

म्हणसी कोणा तरी काळें । आहेतसी माझीं बाळें ॥ध्रु.॥

दुरी दूरांतर । तरी घेसी समाचार ॥२॥

नेसी कधीं तरी । तुका म्हणे लाज हरी ॥३॥

१९३२

आतां हे सेवटीं । माझी आइकावी गोष्टी ॥१॥

आतां द्यावा वचनाचा । जाब कळे तैसा याचा ॥ध्रु.॥

आतां करकर । पुढें न करीं उत्तर ॥२॥

तुका म्हणे ठसा । तुझा आहे राखें तैसा ॥३॥

१९३३

बोलिलों ते आतां । कांहीं जाणतां नेणतां ॥१॥

क्षमा करावे अन्याय । पांडुरंगे माझे माय ॥ध्रु.॥

स्तुती निंदा केली । लागे पाहिजे साहिली ॥२॥

तुका म्हणे लाड । दिला तैसें पुरवा कोड ॥३॥

॥३६॥


या पत्राच्या उत्तराच्या मार्गप्रतीक्षेचे अभंग १९

१९३४

माहेरिंचा काय येईंल निरोप । म्हणऊनि झोंप नाहीं डोळां ॥१॥

वाट पाहें आस धरूनियां जीवीं । निडळा हे ठेवीं वरी बाहे ॥ध्रु.॥

बोटवरी माप लेखितों दिवस । होतों कासावीस धीर नाहीं ॥२॥

काय नेणों संतां पडेल विसर । कीं नव्हे सादर मायबाप ॥३॥

तुका म्हणे तेथें होईंल दाटणी । कोण माझें आणी मना तेथें ॥४॥

१९३५

परि तो आहे कृपेचा सागर । तोंवरी अंतर पडों नेदी ॥१॥

बहुकानदृष्टी आइके देखणा । पुरोनियां जना उरलासे ॥ध्रु.॥

सांगितल्याविणें जाणे अंतरिंचें । पुरवावें ज्याचें तैसें कोड ॥२॥

बहुमुखें कीर्ती आइकिली कानीं । विश्वास ही मनीं आहे माझा ॥३॥

तुका म्हणे नाहीं जात वांयांविण । पाळितो वचन बोलिलों तें ॥४॥

१९३६

यावरि न कळे संचित आपुलें । कैसें वोडवलें होइल पुढें ॥१॥

करील विक्षेप धाडितां मुळासी । किंवा धाडा ऐसी तांतडी हे ॥ध्रु.॥

जोंवरी हे डोळां देखें वारकरी । तों हें भरोवरी करी चित्ती ॥२॥

आस वाढविते बुद्धीचे तरंग । मनाचे ही वेग वावडती ॥३॥

तुका म्हणे तेव्हां होतील निश्चळ । इंद्रियें सकळ निरोपानें ॥४॥

१९३७

होईंल निरोप घेतला यावरी । राउळाभीतरीं जाऊनियां ॥१॥

करूनियां दधिमंगळभोजन । प्रयाण शकुनसुमुहूर्तें ॥ध्रु.॥

होतील दाटले सद्गदित कंठीं । भरतें या पोटीं वियोगाचें ॥२॥

येरयेरां भेटी क्षेम आलिंगनें । केलीं समाधान होतीं संतीं ॥३॥

तुका म्हणे चाली न साहे मनास । पाहाती कळस परपरतों ॥४॥

१९३८

ऐसी ते सांडिली होईंल पंढरी । येते वारकरी होत वाटे ॥१॥

देखिले सोहळे होती आठवत । चालती ते मात करूनियां ॥ध्रु.॥

केली आइकिली होईंल जे कथा । राहिलें तें चित्ती होइल प्रेम ॥२॥

गरुडटके टाळ मृदांग पताका । सांगती ते एकां एक सुख ॥३॥

तुका म्हणे आतां येती लवलाहीं । आलिंगूनि बाहीं देइन क्षेम ॥४॥

१९३९

क्षेम मायबाप पुसेन हें आधीं । न घलीं हें मधीं सुख दुःख ॥१॥

न करीं तांतडी आपणांपासूनि । आइकेन कानीं सांगतीं तें ॥ध्रु.॥

अंतरींचें संत जाणतील गूज । निरोप तो मज सांगतील ॥२॥

पायांवरी डोईं ठेवीन आदरें । प्रीतिपडिभरें आळिंगून ॥३॥

तुका म्हणे काया करीन कुरवंडी । ओवाळून सांडीं त्यांवरून ॥४॥

१९४०

होइल माझी संतीं भाकिली करुणा । जे त्या नारायणा मनीं बैसे ॥१॥

शृंगारूनि माझीं बोबडीं उत्तरें । होतील विस्तारें सांगितलीं ॥ध्रु.॥

क्षेम आहे ऐसें होइल सांगितलें । पाहिजे धाडिलें शीघ्र मूळ ॥२॥

अवस्था जे माझी ठावी आहे संतां । होइल कृपावंता निरोपिली ॥३॥

तुका म्हणे सवें येईंल मुर्‍हाळी । किंवा कांहीं उरी राखतील ॥४॥

१९४१

दोहींमध्यें एक घडेल विश्वासें । भातुकें सरिसें मूळ तरी ॥१॥

करिती निरास निःशेष न घडे । कांहीं तरी ओढे चित्ती माये ॥ध्रु.॥

लौकिकाची तरी धरितील लाज । काय माझ्या काज आचरणें ॥२॥

अथवा कोणाचें घेणें लागे रीण । नाहीं तरी हीनकर्मी कांहीं ॥३॥

व्यालीचिये अंगीं असती वेधना । तुका म्हणे मना मन साक्ष ॥४॥

१९४२

बैसतां कोणापें नाहीं समाधान । विवरे हें मन ते चि सोईं ॥१॥

घडी घडी मज आठवे माहेर । न पडे विसर क्षणभरी ॥ध्रु.॥

नो बोलावें ऐसा करितों विचार । प्रसंगीं तों फार आठवतें ॥२॥

इंद्रियांसी वाहो पडिली ते चाली । होती विसांवली ये चि ठायीं ॥३॥

एकसरें सोस माहेरासी जावें । तुका म्हणे जीवें घेतलासे ॥४॥

१९४३

नाहीं हानि परी न राहावे निसुर । न पडे विसर काय करूं ॥१॥

पुसाविसी वाटे मात कापडियां । पाठविती न्याया मूळ मज ॥ध्रु.॥

आणीक या मना नावडे सोहळा । करितें टकळा माहेरींचा ॥२॥

बहु कामें केलें बहु कासावीस । बहु जाले दिस भेटी नाहीं ॥३॥

तुका म्हणे त्याचें न कळे अंतर । अवस्था तों फार होते मज ॥४॥

१९४४

तोंवरी म्यां त्यास कैसें निषेधावें । जों नाहीं बरवें कळों आलें ॥१॥

कोणाचिया मुखें तट नाहीं मागें । वचन वाउगें बोलों नये ॥ध्रु.॥

दिसे हानि परी निरास न घडे । हे तंव रोकडे अनुभव ॥२॥

आपुलिया भोगें होईंल उशीर । तोंवरी कां धीर केला नाहीं ॥३॥

तुका म्हणे गोड करील सेवट । पाहिली ते वाट ठायीं आहे ॥४॥

१९४५

माहेरींचें आलें तें मज माहेर । सुखाचें उत्तर करिन त्यासी ॥१॥

पायांवरी माथा आळिंगीन बाहीं । घेईंन लवलाहीं पायवणी ॥ध्रु.॥

सुख समाचार पुसेन सकळ । कैसा पर्वकाळ आहे त्यास ॥२॥

आपुले जीवींचें सुखदुःख भावें । सांगेन अघवें आहे तैसें ॥३॥

तुका म्हणे वीट नेघें आवडीचा । बोलिली च वाचा बोलवीन ॥४॥

१९४६

वियोग न घडे सन्निध वसलें । अखंड राहिलें होय चित्ती ॥१॥

विसरु न पडे विकल्प न घडे । आलें तें आवडे तया पंथें ॥ध्रु.॥

कामाचा विसर नाठवे शरीर । रसना मधुर नेणे फिकें ॥२॥

निरोपासी काज असो अनामिक । निवडितां एक नये मज ॥३॥

तुका म्हणे हित चित्ते ओढियेलें । जेथें तें उगलें जावें येणें ॥४॥

१९४७

आतां माझे सखे येती वारकरी । जीवा आस थोरी लागली ते ॥१॥

सांगतील माझ्या निरोपाची मात । सकळ वृत्तांत माहेरींचा ॥ध्रु.॥

काय लाभ जाला काय होतें केणें । काय काय कोणे सांटविलें ॥२॥

मागणें तें काय धाडिलें भातुकें । पुसेन तें सुखें आहेतसीं ॥३॥

तुका म्हणे काय सांगती ते कानीं । ऐकोनियां मनीं धरुनि राहें ॥४॥

१९४८

काय करावें म्यां केले ते विचार । घडेल साचार काय पाहों ॥१॥

काय मन नाहीं धरीत आवडी । प्रारब्धीं जोडी ते चि खरी ॥ध्रु.॥

काय म्यां तेथींचें रांधिलें चाखोनि । तें हें करीं मनीं विवंचना ॥२॥

आणीक ही त्यासी बहुत कारण । बहु असे जिणें ओढीचें ही ॥३॥

तुका म्हणे आम्हां बोळविल्यावरी । परती माघारी केली नाहीं ॥४॥

१९४९

आम्हां अराणूक संवसारा हातीं । पडिली नव्हती आजिवरी ॥१॥

पुत्रदाराधन होता मनी धंदा । गोवियेलों सदा होतों कामें ॥ध्रु.॥

वोडवलें ऐसें दिसतें कपाळ । राहिलें सकळ आवरोनि ॥२॥

मागें पुढें कांहीं न दिसे पाहातां । तेथूनियां चिंता उपजली ॥३॥

तुका म्हणे वाट पाह्याचें कारण । येथीचिया हिंणें जालें भाग्य ॥४॥

१९५०

बहु दिस नाहीं माहेरिंची भेटी । जाली होती तुटी व्यवसायें ॥१॥

आपुल्याला होतों गुंतलों व्यासंगें । नाहीं त्या प्रसंगें आठवलें ॥ध्रु.॥

तुटातें तुटतें जडती जडलें । आहे तें आपुलें आपणापें ॥२॥

बहु निरोपाचें पावलें उत्तर । जवळी च पर एक तें ही ॥३॥

काय जाणों मोह होईंल सांडिला । बहु दिस तुटला तुका म्हणे ॥४॥

१९५१

होतीं नेणों जालीं कठिणें कठीण । जवळी च मन मनें ग्वाही ॥१॥

आम्ही होतों सोईं सांडिला मारग । घडिलें तें मग तिकून ही ॥ध्रु.॥

निश्चिंतीनें होते पुढिलांची सांडी । न चाले ते कोंडी मायबापा ॥२॥

आम्हां नाहीं त्यांचा घडिला आठव । त्यांचा बहु जीव विखुरला ॥३॥

तुका म्हणे जालें धर्माचें माहेर । पडिलें अंतर आम्हांकूनि ॥४॥

१९५२

आतां करावा कां सोंस वांयांविण । लटिका चि सीण मनासी हा ॥१॥

असेल तें कळों येईंल लौकरी । आतां वारकरी आल्यापाठी ॥ध्रु.॥

बहु विलंबाचें सन्निध पातलें । धीराचें राहिलें फळ पोटीं ॥२॥

चालिलें तें ठाव पावेल सेवटीं । पुरलिया तुटी पाउलांची ॥३॥

तुका म्हणे आसे लागलासे जीव । म्हणऊनि कींव भाकीतसें ॥४॥

॥१९॥

संत परत आले त्यांची भेट झाली ते अभंग ११

१९५३

भागलेती देवा । माझा नमस्कार घ्यावा ॥१॥

तुम्ही क्षेम कीं सकळ । बाळ अवघे गोपाळ ॥ध्रु.॥

मारगीं चालतां । श्रमलेती येतां जातां ॥२॥

तुका म्हणे कांहीं । कृपा आहे माझ्या ठायीं ॥३॥

१९५४

घालूनियां ज्योती । वाट पाहें दिवसराती ॥१॥

बहु उतावळि मन । तुमचें व्हावें दरुषण ॥ध्रु.॥

आलों बोळवीत । तैसें या चि पंथें चित्ती ॥२॥

तुका म्हणे पेणी । येतां जातां दिवस गणीं ॥३॥

१९५५

आजि दिवस धन्य । तुमचें जालें दरुषण ॥१॥

सांगा माहेरींची मात । अवघा विस्तारीं वृत्तांत ॥ध्रु.॥

आइकतों मन । करूनि सादर श्रवण ॥२॥

तुका म्हणे नाम । माझा सकळ संभ्रम ॥३॥

१९५६

बोलिलीं तीं काय । माझा बाप आणि माय ॥१॥

ऐसें सांगा जी झडकरी । तुम्ही सखे वारकरी ॥ध्रु.॥

पत्राचें वचन । काय दिलें फिरावून ॥२॥

तुका म्हणे कांहीं । मना आणिलें कीं नाहीं ॥३॥

१९५७

काय पाठविलें । सांगा भातुकें विठ्ठलें ॥१॥

आसे लागलासे जीव । काय केली माझी कींव ॥ध्रु.॥

फेडिलें मुडतर । किंवा कांहीं जरजर ॥२॥

तुका म्हणे सांगा । कैसें आर्त पांडुरंगा ॥३॥

१९५८

आजिचिया लाभें ब्रम्हांड ठेंगणें । सुखी जालें मन कल्पवेना ॥१॥

आर्तभूत माझा जीव जयांसाटीं । त्यांच्या जाल्या भेटी पायांसवें ॥ध्रु.॥

वाटुली पाहातां सिणले नयन । बहु होतें मन आर्तभूत ॥२॥

माझ्या निरोपाचें आणिलें उत्तर । होइल समाचार सांगती तो ॥३॥

तुका म्हणे भेटी निवारला ताप । फळलें संकल्प संत आले ॥४॥

१९५९

आजि बरवें जालें । माझें माहेर भेटलें ॥१

डोळां देखिले सज्जन । निवारला भाग सीण ॥ध्रु.॥

धन्य जालों आतां । क्षेम देऊनियां संतां ॥२॥

इच्छेचें पावलों । तुका म्हणे धन्य जालों ॥३॥

१९६०

वोरसोनि येती । वत्सें धेनुवेच्या चित्ती ॥१॥

माझा कराया सांभाळ । वोरसोनियां कृपाळ ॥ध्रु.॥

स्नेहें भूक तान । विसरती जाले सीण ॥२॥

तुका म्हणे कौतुकें । दिलें प्रेमाचें भातुकें ॥३॥

१९६१

आलें तें आधीं खाईंन भातुकें । मग कवतुकें गाईंन ओव्या ॥१॥

सांगितला आधीं आइकों निरोप । होइल माझा बाप पुसें तों तें ॥२॥

तुका म्हणे माझे सखे वारकरी । आले हे माहेरीहून आजि ॥३॥

१९६२

आमुप जोडल्या सुखाचिया रासी । पार त्या भाग्यासी नाहीं आतां ॥१॥

काय सांगों सुख जालें आलिंगन । निवाली दर्शनें कांति माझी ॥२॥

तुका म्हणे यांच्या उपकारासाटीं । नाहीं माझे गांठी कांहीं एक ॥३॥

१९६३

पवित्र व्हावया घालीन लोळणी । ठेवीन चरणीं मस्तक हें ॥१॥

जोडोनि हस्तक करीन विनवणी । घेइन पायवणी धोवोनियां ॥२॥

तुका म्हणे माझें भांडवल सुचें । संतां हें ठायींचें ठावें आहे ॥३॥

॥११॥

पत्राचे अभंग समाप्त । ३६ । १९ । ११ ॥ ६६॥

१९६४

मना एक करीं । म्हणे जाईंन पंढरी । उभा विटेवरी । तो पाहेन सांवळा ॥१॥

करीन सांगती तें काम । जरी जपसी हें नाम । नित्य वाचे राम । हरि कृष्ण गोविंदा ॥ध्रु.॥

लागें संतांचिया पायां । कथे उल्हास गावया । आलों मागावया । शरण देई उचित ॥२॥

नाचें रंगीं वाहें टाळी । होय सादर ते काळीं । तुका म्हणे मळी । सांडूनियां अंतरी ॥३॥

१९६५

न राहे क्षण एक वैकुंठीं । क्षीरसागरीं त्रिपुटी ।

जाय तेथें दाटी । वैष्णवांची धांवोनि ॥१॥

भाविक गे माये भोळें गुणाचें । आवडे तयाचें नाम घेतां तयासी ॥ध्रु.॥

जो नातुडे कवणिये परी । तपें दानें व्रतें थोरी ।

म्हणतां वाचे हरि । राम कृष्ण गोविंदा ॥२॥

चौदा भुवनें जया पोटीं । तो राहे भक्तांचिये कंठीं ।

करूनियां साटी। चत्ति प्रेम दोहींची ॥३॥

जया रूप ना आकार । धरी नाना अवतार ।

घेतलीं हजार । नांवें ठेवूनि आपणां ॥४॥

ऐसा भक्तांचा ॠणी । पाहातां आगमीं पुराणीं ।

नाहीं तुका म्हणे ध्यानीं । तो कीर्तनीं नाचतसे ॥५॥

१९६६

स्वल्प वाट चला जाऊं । वाचे गाऊं विठ्ठल ॥१॥

तुम्ही आम्ही खेळीमेळीं । गदा रोळी आनंदें ॥ध्रु.॥

ध्वजा कुंचे गरुडटके । शृंगार निके करोनि ॥२॥

तुका म्हणे हें चि नीट । जवळी वाट वैकुंठा ॥३॥

१९६७

आनंदाच्या कोटी । सांटवल्या आम्हां पोटीं ॥१॥

प्रेम चालिला प्रवाहो । नामओघ लवलाहो ॥ध्रु.॥

अखंड खंडेना जीवन । राम कृष्ण नारायण ॥२॥

थडी आहिक्य परत्र । तुका म्हणे सम तीर ॥३॥

१९६८

चाहाडाची माता । व्यभिचारीण तत्वता ॥१॥

पाहे संतांचें उणें । छिद्र छळावया सुनें ॥ध्रु.॥

जेणों त्याच्या वाचें । कांहीं सोडिलें गाठीचें ॥२॥

तुका म्हणे घात । व्हावा ऐसी जोडी मात ॥३॥

१९६९

सापें ज्यासी खावें । तेणें प्राणासी मुकावें ॥१॥

काय लाधला दुर्जन । तोंडावरी थुंकी जन ॥ध्रु.॥

विंचु हाणें नांगी । अग्न लावी आणिकां अंगीं ॥२॥

तुका म्हणे जाती । नरका पाउलीं चालती ॥३॥

॥६॥

स्वामींनीं स्त्रीस उपदेश केला ते अभंग ॥ ११ ॥

१९७०

पिकल्या सेताचा आम्हां देतो वांटा । चौधरी गोमटा पांडुरंग ॥१॥

सत्तर टके बाकी उरली मागे तो हा । मागें झडले दाहा आजिवरी ॥ध्रु.॥

हांडा भांडीं गुरें दाखवी ऐवज । माजघरीं बाजे बैसलासे ॥२॥

मज यासी भांडतां जाब नेदी बळें । म्हणे एका वेळे घ्याल वांटा ॥३॥

तुका म्हणे स्त्रिये काय वो करावें । नेदितां लपावें काय कोठें ॥४॥

१९७१

करितां विचार अवघें एक राज्य । दुजा कोण मज पाठी घाली ॥१॥

कोण्या रीती जावें आम्ही वो पळोनि । मोकळ अंगणीं मागें पुढें ॥ध्रु.॥

काय तें गव्हाणें हिंडावीं वो किती । दूत ते लागती याच पाठी ॥२॥

कोठें याची करूं केलों कुळवाडी । आतां हा न सोडी जीवें आम्हां ॥३॥

होऊनि बेबाख येथें चि राहावें । देईंल तें खावें तुका म्हणे ॥४॥

१९७२

नागवूनि एकें नागवीं च केली । फिरोनियां आलीं नाहीं येथें ॥१॥

भेणें सुती कोणी न घेती पालवीं । करूनियां गोवी निसंतान ॥ध्रु.॥

एकें तीं गोविलीं घेऊनि जमान । हांसतील जन लोक तयां ॥२॥

सरले तयांसी घाली वैकुंठीं । न सोडी हे साटी जीवें जाली ॥३॥

तुका म्हणे जालों जाणोनि नेणती । सांपडलों हातीं याचे आम्ही ॥४॥

१९७३

आतां तूं तयास होईं वो उदास । आरंभला नास माझ्या जीवा ॥१॥

जरूर हें जालें मज कां नावडे । उपास रोकडे येती आतां ॥ध्रु.॥

बरें म्या तुझिया जीवाचें तें काय । व्हावें हें तें पाहें विचारूनि ॥२॥

तुज मज तुटी नव्हे या विचारें । सहित लेकुरें राहों सुखें ॥३॥

तुका म्हणे तरी तुझा माझा संग । घडेल वियोग कधीं नव्हे ॥४॥

१९७४

काय करूं आतां माझिया संचिता । तेणें जीववित्ती साटी केली ॥१॥

न म्हणावें कोणी माझें हें करणें । हुकुम तो येणें देवें केला ॥ध्रु.॥

करूनि मोकळा सोडिलों भिकारी । पुरविली तरी पाठी माझी ॥२॥

पाणिया भोंपळा जेवावया पानें । लाविलीं वो येणें देवें आम्हां ॥३॥

तुका म्हणे यासी नाहीं वो करुणा । आहे नागवणा ठावा मज ॥४॥

१९७५

नको धरूं आस व्हावें या बाळांस । निर्माण तें त्यांस त्यांचें आहे ॥१॥

आपुला तूं गळा घेई उगवूनि । चुकवीं जाचणी गर्भवास ॥ध्रु.॥

अवेज देखोनि बांधितील गळा । म्हणोनि निराळा पळतुसें ॥२॥

देखोनियां त्यांचा अवघड मार । कांपे थरथर जीव माझा ॥३॥

तुका म्हणे जरी आहे माझी चाड । तरी करीं वाड चित्ति आतां ॥४॥

१९७६

भले लोक तुज बहु मानवती । वाढेल या कीर्ति जगामाजी ॥१॥

म्हणे मेलीं गुरें भांडीं नेलीं चोरें । नाहींत लेंकुरें जालीं मज ॥ध्रु.॥

आस निरसूनि कठिण हें मन । करीं वो समान वज्र तैसें ॥२॥

किंचित हें सुख टाकीं वो थुंकोनि । पावसील धनी परमानंद ॥३॥

तुका म्हणे थोर चुकती सायास । भवबंद पाश तुटोनियां ॥४॥

१९७७

ऐक हें सुख होईंल दोघांसी । सोहळा हे ॠषि करिती देव ॥१॥

जडितविमानें बैसविती मानें । गंधर्वांचें गाणें नामघोष ॥ध्रु.॥

संत महंत सद्धि येतील सामोरे । सर्वसुखा पुरे कोड तेथें ॥२॥

आलिंगूनि लोळों त्यांच्या पायांवरी । जाऊं तेथवरी मायबापें ॥३॥

तुका म्हणे तया सुखा वर्णू काय । जेव्हां बापमाय देखें डोळां ॥४॥

१९७८

देव पाहावया करीं वो सायास । न धरीं हे आस नाशिवंत ॥१॥

दिन शुद्ध सोम सकाळीं पातला । द्वादशी घडला पर्वकाळ ॥ध्रु.॥

द्विजां पाचारूनि शुद्ध करीं मन । देई वो हें दान यथाविध ॥२॥

नको चिंता करूं वस्त्रा या पोटाची । माउली आमुची पांडुरंग ॥३॥

तुका म्हणे दुरी सांगतों पाल्हाळीं । परी तो जवळी आहे आम्हां ॥४॥

१९७९

सुख हें नावडे आम्हां कोणा बळें । नेणसी अंधळें जालीशी तूं ॥१॥

भूक तान कैसी राहिली निश्चळ । खुंटलें चपळ मन ठायीं ॥ध्रु.॥

द्रव्य जीवाहूनि आवडे या जना । आम्हांसी पाषाणाहूनि हीन ॥२॥

सोइरे सज्जन जन आणि वन । अवघें समान काय गुणें ॥३॥

तुका म्हणे आम्हां जवळी च आहे । सुख दुःख साहे पांडुरंग ॥४॥

१९८०

गुरुकृपे मज बोलविलें देवें । होईंल हें घ्यावें हित कांहीं ॥१॥

सत्य देवें माझा केला अंगीकार । आणीक विचार नाहीं आतां ॥ध्रु.॥

होईं बळकट घालूनियां कास । हा चि उपदेश तुज आतां ॥२॥

सडा संमार्जन तुळसीवृंदावन । अतीतपूजन ब्राम्हणाचें ॥३॥

वैष्णवांची दासी होई सर्वभावें । मुखीं नाम घ्यावें विठोबाचें ॥४॥

पूर्णबोध स्त्रीभ्रतारसंवाद । धन्य जिहीं वाद आइकिला ॥५॥

तुका म्हणे आहे पांडुरंगकथा । तरेल जो चित्ती धरील कोणी ॥६॥

॥११॥

१९८१

खडा रवाळी साकर । जाला नामाचा चि फेर ।

न दिसे अंतर । गोडी ठायीं निवडितां ॥१॥

तुम्ही आम्ही पांडुरंगा । भिन्न ऐसें काय सांगा ।

जाळविलें जगा । मी हें माझें यासाटीं ॥ध्रु॥

पायीं हातीं नाकीं शिरीं । हेम राहे अळंकारीं ।

मुसे आल्यावरी । काय निवडे वेगळें ॥२॥

निजलिया लाभ हानी । तों च खरी ते स्वप्नीं ।

तुका म्हणे दोन्ही । निवारलीं जागतां ॥३॥

१९८२

आम्ही जाणों तुझा भाव । कैंचा भक्त कैंचा देव । बीजा नाहीं ठाव । कैंचें फळ शेवटीं ॥१॥

संपादिलें बहु रूप । कैंचें पुण्य कैंचें पाप । नव्हतों आम्ही आप । आपणासी देखिलें ॥ध्रु.॥

एके ठायीं घरिच्याघरीं । न कळतां जाली चोरी । तेथें तें चि दुरी । जाणें येणें खुंटलें ॥२॥

तुका म्हणे धरूनि हातीं । उर ठेविली मागुती । एकांतीं लोकांतीं । देवभक्तिसोहळा ॥३॥

१९८३

कांहीं बोलिलों बोबडें । मायबापा तुम्हांपुढें । सलगी लाडें कोडें । मज क्षमा करावी ॥१॥

काय जाणावा महिमा । तुमचा म्यां पुरुषोत्तमा । आवडीनें सीमा । सांडविली मज हातीं ॥ध्रु.॥

घडे अवज्ञा सख्यत्वें । बाळें बापासी न भ्यावें । काय म्यां सांगावें । आहे ठावें तुम्हासी ॥२॥

तुका म्हणे देवा । प्रेम लोभ न संडावा । पाळिला पाळावा । लळा पुढती आगळा ॥३॥

१९८४

बहु भितों जाणपणा । आड न यो नारायणा ।

घेइन प्रेमपान्हा । भक्तिसुख निवाडें ॥१॥

यासी तुळे ऐसे कांहीं । दुजें त्रिभुवनीं नाहीं ।

काला भात दहीं । ब्रम्हादिकां दुर्लभ ॥ध्रु.॥

निमिशा अर्ध संतसंगति । वास वैकुंठीं कल्पांतीं ।

मोक्षपदें होती । ते विश्रांति बापुडी ॥२॥

तुका म्हणे हें चि देई । मीतूंपणा खंड नाहीं ।

बोलिलों त्या नाहीं । अभेदाची आवडी ॥३॥

॥४॥

१९८५

देवा आतां ऐसा करीं उपकार । देहेचा विसर पाडीं मज ॥१॥

तरीं च हा जीव सुख पावे माझा । बरें केशीराजा कळों आलें ॥ध्रु.॥

ठाव देई चित्ती राख पायांपाशीं । सकळ वृत्तींसी अखंडित ॥२॥

असे भय आतां लाज काम क्रोध । तोडावा संबंध यांचा माझा ॥३॥

मागणें तें एक हें चि आहे आतां । नाम मुखीं संतसंग देई ॥४॥

तुका म्हणे नको वरपंग देवा । घेई माझी सेवा भावशुद्ध ॥५॥

१९८६

तुज न करितां काय नव्हे एक । हे तों सकळिक संतवाणी ॥१॥

घेई माझा भार करीं कइवार । उतरीं हा पार भवसिंधु ॥ध्रु.॥

उचित अनुचित पापपुण्यकाला । हा तों नये मला निवडितां ॥२॥

कुंटित राहिली बोलतां बोलतां । पार न पवतां वाणी पुढें ॥३॥

पुसतां ही कोणां न कळे हें गुज । राखें आतां लाज पांडुरंगा ॥४॥

तुका म्हणे बहु पाहिलें या जीवें । वर्म जालें जी ठावें नाम तुझें ॥५॥

१९८७

मज त्याची भीड नुलंघवे देवा । जो म्हणे केशवा दास तुझा ॥१॥

मज आवडती बहु तैसे जन । करिती कीर्तन कथा तुझी ॥ध्रु.॥

सांडूनियां लाज नाचेन त्यांपुढें । आइकती कोडें नाम तुझें ॥२॥

न लगे उपचार होईंन भिकारी । वैष्णवांच्या घरीं उष्टावळी ॥३॥

तुका म्हणे जाणों उचित अनुचित । विचारूनि हित तें चि करूं ॥४॥

१९८८

तुझे पाय माझे राहियेले चित्ती । ते मज दाविती वर्म देवा ॥१॥

आम्हां अंधां तुझ्या पायांचा आधार । जाणसी विचार चाळवितां ॥ध्रु.॥

मन स्थिर ठेलें इंद्रियें निश्चळ । हें तों माझें बळ नव्हे देवा ॥२॥

पापपुण्य भेद नासिलें तिमिर । त्रिगुण शरीर सांडियेलें ॥३॥

तुका म्हणे तुझा प्रताप हा खरा । मी जाणें दातारा शरणागत ॥४॥

१९८९

जेथें जातों तेथें तू माझा सांगाती । चालविसी हातीं धरूनियां ॥१॥

चालों वाटे आम्ही तुझा चि आधार । चालविसी भार सवें माझा ॥ध्रु.॥

बोलों जातां बरळ करिसी तें नीट । नेली लाज धीट केलों देवा ॥२॥

अवघें जन मज जाले लोकपाळ । सोइरे सकळ प्राणसखे ॥३॥

तुका म्हणे आतां खेळतों कौतुकें । जालें तुझें सुख अंतर्बाहीं ॥४॥

१९९०

जालें पीक आम्हां अवघा सुकाळ । घेऊं अवघा काळ प्रेमसुख ॥१॥

जाली अराणुक अवघियांपासून । अवघा गेला सीण भाग आतां ॥ध्रु.॥

अवघा जाला आम्हां एक पांडुरंग । आतां नाहीं जग माझें तुझें ॥२॥

अवघे चि आम्ही ल्यालों अळंकार । शोभलों हि फार अवघ्यांवरी ॥३॥

तुका म्हणे आम्ही सदेवांचे दास । करणें न लगे आस आणिकांची ॥४॥

॥६॥

१९९१

साधनें आमुचीं आज्ञेचीं धारकें । प्रमाण सेवकें स्वामिसत्ता ॥१॥

प्रकाशिलें जग आपुल्या प्रकाशें । रवि कर्मरसें अलिप्त त्या ॥ध्रु.॥

सांगणें तें तें नाहीं करणें आपण । मोलही वचन बाध जालें ॥२॥

तुका म्हणे आम्हां भांडवल हातीं । येरझारा खाती केवढियें ॥३॥

१९९२

शुभ जाल्या दिशा अवघा चि काळ । अशुभ मंगळ मंगळाचें ॥१॥

हातींचिया दीपें दुराविली निशी । न देखिजे कैसी आहे ते ही ॥ध्रु.॥

सुख दुःखाहूनि नाहीं विपरीत । देतील आघात हितफळें ॥२॥

तुका म्हणे आतां आम्हांसी हें भलें । अवघे चि जाले जीव जंत ॥३॥

१९९३

पाप पुण्य दोन्ही वाहाती मारग । स्वर्गनर्कभोग यांचीं पेणीं ॥१॥

एका आड एक न लगे पुसावें । जेविल्या देखावें मागें भूक ॥ध्रु.॥

राहाटीं पडिलें भरोनियां रितीं । होतील मागुतीं येतीं जातीं ॥२॥

तुका म्हणे आम्ही खेळतियांमधीं । नाहीं केली बुद्धी स्थिर पाहों ॥३॥

॥३॥

१९९४

हित तें हें एक राम कंठीं राहे । नाठविती देहभाव देही ॥१॥

हा चि एक धर्म निज बीजवर्म । हें चि जाळी कर्में केलीं महा ॥ध्रु.॥

चित्ती राहे पायीं रूप बैसे डोळां । जीवें कळवळा आवडीचा ॥२॥

अखंड न खंडे अभंग न भंगे । तुका म्हणे गंगे मिळणी सिंधु ॥३॥

॥१॥

१९९५

माझिये जातीचें मज भेटो कोणी । आवडीची धणी फेडावया ॥१॥

आवडे ज्या हरि अंतरापासूनि । ऐसियाचे मनीं आर्त माझें ॥ध्रु.॥

तयालागीं जीव होतो कासावीस । पाहातील वास नयन हे ॥२॥

सुफळ हा जन्म होईंल तेथून । देतां आलिंगन वैष्णवांसी ॥३॥

तुका म्हणे तो चि सुदिन सोहळा । गाऊं या गोपाळा धणीवरि ॥४॥

१९९६

आमुचें जीवन हें कथाअमृत । आणिक ही संतसमागम ॥१॥

सारूं एके ठायीं भोजन परवडी । स्वादरसें गोडी पदोपदीं ॥ध्रु.॥

धालिया ढेंकर येती आनंदाचे । वोसंडलें वाचे प्रेमसुख ॥२॥

पिकलें स्वरूप आलिया घुमरि । रासी ते अंबरीं न समाये ॥३॥

मोजितां तयाचा अंत नाहीं पार । खुंटला व्यापार तुका म्हणे ॥४॥

१९९७

जोडिलें तें आतां न सरे सारितां । जीव बळी देतां हाता आलें ॥१॥

संचित सारूनि बांधिलें धरणें । तुंबिलें जीवन आक्षय हें ॥ध्रु.॥

शीत उष्ण तेथें सुखदुःख नाहीं । अंतर सबाही एक जालें ॥२॥

बीज तो अंकुर पत्र शाखा फळें । प्राप्तबीज मुळें अवघें नासे ॥३॥

तुका म्हणे नामीं राहिलीसे गोडी । बीजाच्या परवडी होती जाती ॥४॥

१९९८

भक्तिभाव आम्ही बांधिलासे गांठी । साधावितों हाटीं घ्या रे कोणी ॥१॥

सुखाचिया पेंठे घातला दुकान । मांडियेले वान रामनाम ॥ध्रु.॥

सुखाचें फुकाचें सकळांचें सार । तरावया पार भवसिंधु ॥२॥

मागें भाग्यवंत जाले थोर थोर । तिहीं केला फार हा चि सांटा ॥३॥

खोटें कुडें तेथें नाहीं घातपात । तुका म्हणे चत्ति शुद्ध करीं ॥४॥

१९९९

प्रजन्यें पडावें आपुल्या स्वभावें । आपुलाल्या दैवें पिके भूमि ॥१॥

बीज तें चि फळ येईंल शेवटीं । लाभहानितुटी ज्याची तया ॥ध्रु.॥

दीपाचिये अंगीं नाहीं दुजाभाव । धणी चोर साव सारिखे चि ॥२॥

काउळें ढोंपरा ककर तित्तिरा । राजहंसा चारा मुक्ताफळें ॥३॥

तुका म्हणे येथें आवडी कारण । पिकला नारायण जयां तैसा ॥४॥

२०००

धीर तो कारण एकविधभाव । पतिव्रते नाहो सर्वभावें ॥१॥

चातक हे जळ न पाहाती दृष्टी । वाट पाहे कंठीं प्राण मेघा ॥ध्रु.॥

सूर्यविकाशनी नेघे चंद्रामृत । वाट पाहे अस्तउदयाची ॥२॥

धेनु येऊं नेदी जवळी आणिकां । आपुल्या बाळकाविण वत्सा ॥३॥

तुका म्हणे नेम प्राणांसवेंसाटी । तरी च या गोष्टी विठोबाची ॥४॥

॥६॥


References : N/A
Last Updated : December 09, 2007

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP