निरुध्

{ nirudh }

A Sanskrit English Dictionary

नि-√ रुध्    P. Ā. -रुणद्धि, -रुन्द्धे, to hold back, stop, hinder, shut up, confine, restrain, check, suppress, destroy, [RV.] &c. &c.;

to keep away, ward off, remove, [RV.]; [Br.];

to surround or invest (a place), [Rājat.]; [BhP.];

to close ( lit. ‘a door’ or fig. ‘heart, mind’ &c.), [MBh.]; [Kāv.] &c.;

to catch or overtake, [Mṛcch. i, 20] :

Caus. -रोधयति, to shut or cause to be shut, [Rājat.]

ROOTS:

नि √ रुध्

The Practical Sanskrit-English Dictionary

निरुध् [nirudh]   7 [U.]
   To obstruct, stop, oppose, block up; न्यरुन्धंश्चास्य पन्थानम् [Bk.17.49;] 16.2; [Mk.1.22.]
   To confine, lock up; विप्रदुष्टां स्त्रियं भर्ता निरुन्ध्यादेकवेश्मनि [Ms.11.176;] सर्वद्वाराणि संयम्य मनो हृदि निरुध्य च [Bg.8.12.]
   To cover, hide; [Ms.1.16.]
   To keep off, remove.
   To curb, restrain, check; अभूतलस्पर्शतयानिरुद्धतः [Ś.7.1.]

संस्कृतम् (Sanskrit) WN

   See : संवृ, प्रतिबन्ध, संरुध्, संनियम्, रुध्, अवरुध्, विष्टम्भ्