बांध

हिन्दी (hindi) WN

    see : बाँध

A dictionary, Marathi and English

   A piece of string, tape &c., anything to tie with: also any tie or fastening; and fig. a bond or fetter.

Aryabhushan School Dictionary

  m  A dam, dyke, binding. A bond.
  f  any tie or fasting.

मराठी (Marathi) WN

 noun  शेताच्या काठावरून किंवा बाजूने उंच केलेली वाट   Ex. बांधावरून जाताना तिला साप दिसला

SYNONYM:

बंधारा

 noun  नदीचा किंवा ओढ्याचा प्रवाह अडवण्यासाठी वा पाणी साठवण्यासाठी केलेले बांधकाम   Ex. नदीला बांध घालायची गरज आहे.

ONTOLOGY:

भौतिक स्थान (Physical Place) ➜ स्थान (Place) ➜ निर्जीव (Inanimate) ➜ संज्ञा (Noun)

SYNONYM:

बंधारा

Wordnet:

kan ಒಡ್ಡು

mal ബണ്ഡ്

tel ఆనకట్ట

    see : धरण, धरण

महाराष्ट्र शब्दकोश

   पु. 
    बंधारा ; धक्का ; धरण ; ताल ( क्रि० घालणें ).
   शेताची उंच केलेली हद्द , मर्यादा ; शेताच्या कांठावरुन किंवा बाजूनें असलेली वाट .
    बंधन ; बांधणें ; आवळणें .
    बंद ; दोरीचा किंवा नाडीचा तुकडा ; कोणतेंहि बांधण्याचें साधन ; बंधन .
   ( ल . ) बेडी ; शृंखला .
    बांदाड [ सं . बध = बांधणें ]
०काम  न.  दगड , विटा , चुना , माती इ० नीं एकत्र बांधलेली भिंत , तट इ
००ण  न. 
   नदीचा थोडासा प्रवाह अथवा ओढा ज्या जमिनीतून वाहतो व जीस बांध घालून पाणी व त्याबरोबर आलेली मळी जींत आडवून धरतात ती जमीन . विशेषत : भाताचें शेत .
   नस्त्री . शेतांतील माती पाण्याच्या प्रवाहानें वाहून जाऊं नये म्हणून आडवा घातलेला बांध .
   पाटाच्या पाण्याकरितां बांध घालणें . ( क्रि० करणें ; घालणें ).
    बांधणें ; बंधन ; बंद .
   दागिन्यास तारेच्या कडींत लोंबत्या बांधलेल्या रत्नाचें काम . - जनि परिभाषा १ . १० .
   ( कों . ) निरण . वरोळी , वरुळी - स्त्री . शेताची मर्यादा दाखविणारा प्रत्येक कोनावरील मातीचा ढीग , ओटा .
०बांधोळी   स्त्री. बांध ; बंधारा ; धक्का ; ताल इ० बद्दल व्यापक अर्थाचा शब्द . [ बांध + बांधोळी ]
०वाट   स्त्री. 
   भाताच्या शेताच्या बांधावरील वाट .
    फरशी केलेला किंवा बांधलेला रस्ता . बांधणावळ - स्त्री .
   ( इमारत इ० ) बांधण्याबद्दलची मजूरी .
    बांधणी ; बांधण्याची तर्‍हा , पद्धत . [ बांधणें ] बांधणी - स्त्री .
   बांधण्याची क्रिया .
   बांधायाची तर्‍हा , पद्धत . [ बांधणें ] ( घर , विहीर , पागोटें , गाठोडें इ० ).
   ( कों . ) बांधण ; बांध ; बंधारा ; ताल .
   ( ल . ) विहित , योग्य किंवा ठराविक मार्ग .
   शेतांतील कडेचा , मधला मार्ग किंवा पायवाट .
   बांधण्याचें साधन ; नाडी ; दोरी इ० - वि . बांधणासंबंधीं ; बांधणांतील पिकासंबंधीं . [ बांधणें ] बांधारा , बांधेरा - पु .
   शेताच्या कडेला घातलेला बांध .
   प्रवाहाला अडविण्यासाठीं घातलेला बांध ; धरण .
   बांध घातल्यानें फुगलेलें पाणी ; ( क्रि० घालणें ; करणें ; होणें ). बाधारी , बांधारी - पु .
   डोंगरावरचा प्रदेश ; शिखरांची , किल्ल्यांची रांग . रांगणा किल्ला व कोकणबांधारीचे किल्ले ... । - मराचिथोरा ४१ .
    बंधन ; बंधारा . बांधप - न . ( राजा . ) बांधण्याचें सामान किंवा साधन ; घराचें ओंबण इ० बांधण्याकरतां लागणारें सुंभ , दोर इ० [ बांधणें ] बांधावळ - स्त्री .
    बनावट ; घडण ; रचना ; बांधणी ( घराची इ० ).
    रचना ; जुळणी ; मांडणी ( लेख , ग्रंथ , कविता इ० ची ).