नयनिरूपणम्
(९३)
प्यात्मद्रव्य नाप्येने सुग्वादिपर्यायास्तु प्रधानेन प्र-
काश्यत दति ।
कालकारकलिङ्गसख्यापुरुषोपसर्गाणां भेदेन स-
न्तमप्यभेदसुपेक्षयार्ेभेदस्य शब्दभाधान्यात्मदर्श-
काभिम्रायविशेष शब्दनय । यथा वभूच भवति
भविष्यति सुमेरुरिति काल मेदेन सुमेरुभेद, करोति
उम्भ क्रियते कुम्भ इत्यादौ कर्तृत्वकर्मत्वरूपका-
रकभेदात्फुम्भभेद, पुप्यस्तारका इत्यादौ लिङ्गभेदे-
नाैभेद, आपोज् न इल्यादौ सर्याभेदेन जलस्य
नेद, एहि मन्ये रथेन यास्यसि नहिं यास्यसि या-
तस्ने पितेत्यादी मध्यमोत्तमरूपपुरपभेदेनार्थ मभेद,
मन्तिष्ठनेऽवतिष्ठत इत्यादावुपमर्ग नेदेन चाथभेद
प्रतिपादयति शब्दनयः कालादिप्राधान्यात् । अभेद
पुनर्न तिरस्करोति अपि तु गौणीकरोति ।। पथर्याय-
भेदे तु नार्थभेदमभ्युपैति नयोज्यम् ।॥
निर्यचनभेदेन पर्यायतन्दाना विभिन्नार्थाभ्युप
गमाभिप्रायस्समभिरूढनय. । यत्रा इन्दनादिन्द्रः
হकनाच्छनः पृदारणात्पुरन्दर इत्यादय.। अत्र हि
परमै-वर्यवत्वसमर्थत्वामरपुरवि भैदकत्वरूपप्रधृत्त-
निमित्तमाश्रित्यैपां शब्दाना भित्नार्थत्वाभ्युपगम:
अस्य नयस्य विपय' । अत्राप्यभेदस्य न निरासः ।।