सुत उवाच
सम्प्रस्थिते द्वारकायां जिष्णौ बन्धुदिदृक्षया ।
ज्ञातूं च पुण्यश्लोकस्य कृष्णस्य च विचेष्टितम ॥१॥
व्यतीताः कतिचिन्मासास्तदा नायत्ततोऽर्जुनाः ।
ददर्श घोररूपाणि निमित्तानि कुरुद्वहः ॥२॥
कालस्य च गतिं रौद्रां विपर्यस्तर्तूधर्मिणः ।
पापेयसीं नृणां वार्तां क्रोधलोभानृतात्मनाम ॥३॥
जिह्याप्रायं व्यवहृतं शाठ्यमिश्रं च सौहृदम ।
पितृमातृसुहृदभ्रातृदम्पतीनां च कल्कनम ॥४॥
निमित्तान्यत्यरिष्टानि काले त्वनुगते नृणाम ।
लोभाद्यधर्मप्रकृतिं दृष्टोवाचानुजं नॄपः ॥५॥
युधिष्ठिर उवाच
सम्प्रेषितो द्वारकायां जिष्णूर्बन्धुदिदृक्षया ।
ज्ञातूंच पुण्यश्लोकस्य कृष्णस्य च विचेष्टितम ॥६॥
गताः सप्ताधुना मासा भीमासेन तवानुजः ।
नायाति कस्य वा हेतोर्नाहं वेदेदमत्र्जसा ॥७॥
अपि देवर्षिणाऽऽदिष्टःस कालोऽयमुपस्थितः ।
यदाऽऽत्मनोऽगंमाक्रीडं भगवानुत्सिसृक्षति ॥८॥
यस्मान्नः सम्पदो राज्यं दाराः प्राणाः कुलं प्रजाः ।
आसन सपत्नविजयो लोकाश्च यदनुग्रहात ॥९॥
पश्योत्पातान्नरव्याघ्र दिव्यान भौमान सदैहिकान ।
दारुणान शंसनोऽदुराद्भयं नो बुद्धिमोहनम ॥१०॥
ऊर्वक्षिबाहवो महां स्फूरन्त्यगं पुनः पुनः ।
वेपथूश्चापि हृदये आराद्दस्यन्ति विप्रियम ॥११॥
शिवैषोद्यन्तमाइद्त्यमभिरौत्यनलानना ।
मामंग सारमेयोऽयमभिरेभत्यभीरुवत ॥१२॥
शस्ताः कुर्वन्ति मां सव्यं दक्षिणं पशवोऽपरे ।
वाहांश्च पुरुषव्याघ्र लक्षये रुदतो मम ॥१३॥
मृत्युदूतः कपोतोऽप्यमुलूकः कम्पयन मनः ।
प्रत्युकुलश्च कुह्वानैरनिद्रो शून्यामिच्छतः ॥१४॥
धुर्मा दिशः परिधयः काम्पते भू सहाद्रिभिः ।
निर्घातश्च महांस्तात सांक च स्तनयित्नुभिः ॥१५॥
वायुर्वाति खरस्पर्शो रजसा विसृजंस्तमः ।
असृग वर्षन्ति जलदा बीभत्समिव सर्वतः ॥१६॥
सूर्यं हतप्रभं पश्य ग्रहमर्दं मिथो दिवि ।
ससंकुलैर्भुतगणैर्ज्वलिते इव रोदसी ॥१७॥
नद्यो नादाश्च क्षुभिताः सरांसी च मनांसि च ।
न ज्वलत्याग्निराज्येन कालोऽयं किं विधास्याति ॥१८॥
न पिबन्ति स्तनं वत्सा न दुहान्ति च मातरः ।
रुदन्त्यश्रुमुखा गावो न हृष्यन्त्युषभा व्रजे ॥१९॥
दैवतानि रुद्रन्तीव स्विद्यन्ति ह्युच्चलन्ति च ।
इमे जनपदा ग्रामाः पुरोद्यानाकराश्रमाः ।
भ्रष्टश्रियो निरानन्दाः किमघं दर्शयन्ति नः ॥२०॥
मन्य एतैर्महोत्पातैर्नुनं भगवतः पदैः ।
अनन्यपुरुषश्रीभर्हिना भूर्हतसौभगा ॥२१॥
इति चिन्तयतस्तस्य दृष्टारिष्टेन चेतसा ।
राज्ञः प्रत्यागमद्ब्रह्मन यदुपुर्याः कपिध्वजः ॥२२॥
तं पादयो र्निपतितमयथापूर्वमातूरम ।
अधोवदनमब्बिन्दून सृजन्तं नयनाब्जयोः ॥२३॥
विलोक्योद्विग्रहृदयो विच्छायमनुजं नृपः ।
पृच्छति स्म सुहृन्मध्ये संस्मरन्नारदेरितम ॥२४॥
युधिष्ठिअ उवाच
कच्चिदानर्तपुर्यां नः स्वजनाः सुखमासते ।
मधुभोजनदशार्हार्हसात्वतान्धकवृष्णयः ॥२५॥
शूरो मातामहः कच्चित्स्वस्त्यास्ते वाथ मारिषः ।
मातूलः सानुजः कच्चित्कुशल्यानकदुन्दुभिः ॥२६॥
सप्त स्वसारस्तत्पन्यो मातूलान्यः सहात्मजाः ।
आसते सस्नुषाः क्षेमं देवकीप्रमुखाः स्वयम ॥२७॥
कच्चिद्राजाऽऽहुको जीवत्यसत्पुत्रोस्य चानुजः ।
हृदीकः ससुतोऽक्रूरो जयन्तगदसारणाः ॥२८॥
आसते कुशलं कच्चिद्ये च शत्रुजिदादयः ।
कच्चिदस्ते सुखं रामो भगवान सात्वतां प्रभुः ॥२९॥
प्रद्युमः सर्ववृष्णांनी सुखमास्ते महारथः ।
गम्भीररयोऽनिरुद्धो वर्धते भगवानुत ॥३०॥
तथैवानुचराः शौरेः श्रुतदेवोद्धवदयः ।
अन्ये च कार्ष्णिप्रवराः सपुत्रा ऋषभादय ॥३१॥
तथैवानुचराः शौरः श्रुतदेवोद्धवादयः ।
सुनन्दनन्दशीर्षण्यां ये चान्ये सात्वतर्षभाः ॥३२॥
अपि स्वस्त्यासते सर्वे रामकृष्णभुजाश्रयाः ।
अपि स्मरन्ति कुशलमस्माकं बद्धसौहृदाः ॥३३॥
भगवानपि गोविन्दो ब्रह्माण्यो भक्तवत्सलः ।
कच्चित्पुरे सुधर्मायां सुखमास्ते सुहृदवृतः ॥३४॥
मंगलाय च लोकांना क्षेमायं च भवाय च ।
आस्त्रे यदुकुलाम्भोधावद्योऽनन्तसखः पुमान ॥३५॥
यद्धाहुदण्डगुप्तायां स्वपुर्या यदवोऽर्चिताः ।
क्रीडन्ति परमानन्दं महापौरुषिका इव ॥३६॥
यत्पादशुश्रुषणमुखकर्मणा सत्यादयो दृयष्टसहस्त्रयोषितः ।
निर्जित्यं संख्ये त्रिदशांस्तदाशिषो हरन्ति वज्रायुइधवल्लभोचिताः ॥३७॥
यद्धाहुदण्डाभ्युदयानुजीविनो यदुप्रवीरा ह्याकुतोभया मुहुः ।
अधिक्रमन्त्यड घ्रिभिराहृतां बलात सभां सुधर्मा सुरसत्तमोचिताम ॥३८॥
कच्चित्तेऽनामयं तात भ्रष्टतेजा विभासि मे ।
अलब्धमानोऽवज्ञातः किम व तात चिरोषितः ॥३९॥
कच्चिन्नाभिहतोऽभावैः शब्दादिभिरमंगलैः ।
न दत्तमुक्तमर्थिभ्य आशया यत्प्रतिश्रुतम ॥४०॥
कच्चित्त्वं ब्राह्मणं बालं गां वृद्धं रोगिणं स्त्रियमं ।
शरणोपसृतं सत्त्वं नात्याक्षीः शरणप्रदः ॥४१॥
कच्चित्वं नागमोऽगम्यां गम्यां वासत्कृतां स्त्रियम ।
पराजितो वाथ भवान्नोत्तमैर्नासमैः पथि ॥४२॥
अपि स्वित्पर्यभुड्क्थास्त्वं सम्भोज्यान वृद्धबालकान ।
जुगुप्सितं कर्म किंचित्कृतवान्न यदक्षमम ॥४३॥
कच्चित प्रेष्ठतमेनाथ हृदयेनात्मबन्धुना ।
शुन्योऽस्मि रहितो नित्यं मन्यसे तेऽन्यथा न रुक ॥४४॥
इति श्रीमद्भागवते महपुराणे पारमंहंस्यां संहितायां प्रथमस्कन्धे युधिष्ठिरवितर्को नाम चतूर्दशोऽध्यायः ॥१४॥