स्कंध १० वा - अध्याय ७५ वा
सर्वमतखंडन आणि ब्रह्मविद्यारहस्य
॥८४१॥
निवेदिती शुक राजसूयामाजी । विभागिली होतीम सकल कार्ये ॥१॥
महानसाध्यक्ष होता भीमसेन । तेंवी सुयोधन धनाध्यक्ष ॥२॥
आदर -आतिथ्य करी सहदेव । पुरवी नकुळ साहित्यातें ॥३॥
अर्ध्यपाद्य, अनुलेपन तें पार्थ । प्रक्षाळी अच्युत विप्रपाद ॥४॥
पानें वाढी कृष्णा, दानाध्यक्ष कर्ण । सात्यकि, विकर्ण, हार्दिक्यादि ॥५॥
विदुरासमेत होते अन्य काजी । केली यज्ञासिध्दि श्रीहरीनें ।\६॥
वासुदेव म्हणे अवभृथस्नान । वर्णिती तें जाण मुनि आतां ॥७॥
॥८४२॥
मृदंग-दुंदुभिआदि वाद्यनाद । वारांगनानृत्य गवई गान ॥१॥
जयजयशब्दें कोंदलें गगन । चतुरंग सैन्य शोभे बहु ॥२॥
नगराबाहेरी येती सर्व राजे । ध्वज-पताका ते गगनशोभा ॥३॥
यदु, सृंजय तैं कांबोज, केकय । कुरु तै कोसल नृप सर्व ॥४॥
धर्माच्या मागूनि जाती सैन्यासवें । तदा कंप पावे धरणीदेवी ॥५॥
वेदघोषें विप्र भेदिती नभातें । वर्षिती सुमांते तदा देव ॥६॥
परस्परांवरी सौगंधिक द्रव्यें । सिंचिताती हर्षे नारी-नर ॥७॥
वासुदेव म्हणे दृष्य तें पहाया । विमानीं शोभल्या देवांगना ॥८॥
॥८४३॥
शिबिका-रथस्थ बहु राजस्त्रिया । येती गंगातटा स्थानालागीं ॥१॥
भावंडे सख्या त्यां गोरससिंचनें । भिजविती प्रेमें मोदभरें ॥२॥
सलज्ज त्या तदा अद्वितीय तेजें । विराजूनि, हर्षे करिती तेंचि ॥३॥
पिचकारीनें त्या उडविती जल । आनंदे अपार करिती क्रीडा ॥४॥
पत्न्यांसवें धर्म मूर्तिमंत यज्ञ । प्रगटला जाण ऐसें भासें ॥५॥
वासुदेव म्हणे पत्नीसंयाजादि । करिताती विधि ऋत्विज तैं ॥६॥
॥८४४॥
अवमृथस्नानविधिही करुनि । धर्मालागीं मुनि गंगेमाजी ॥१॥
द्रौपदीसमेत घालिताती स्नान । इहपरस्वन वाद्यांचा तैं ॥२॥
देव, ऋषि तेंवी पितर, मानव । करिती वर्षाव सुमनांचा ॥३॥
धर्मामागोमाग सकलही जन । करितांही स्नान गंगेमाजी ॥४॥
अवभृथस्नानें ब्रह्महत्याकृत । पातकही नष्ट होत असे ॥५॥
वस्त्र अलंकार, लेऊनि धर्मानें । अर्पियेलीं प्रेमें सकलां वस्त्रें ॥६॥
वासुदेव म्हणे आप्त- सह्र्दांचा । सत्कार थाटाचा करी धर्म ॥७॥
॥८४५॥
वस्त्रअलंकारयुक्त । बहु शोभले समस्त ॥१॥
पुढती सकलां निरोप । स्वयें देई धर्मराज ॥२॥
वियोग न सहन त्यासी । घेई ठेऊनि आप्तांसी ॥३॥
सांबादिकांसी धाडून । स्वयें राही तेथें कृष्ण ॥४॥
ऐसा यज्ञ तो दुर्घट । पार नेई यदुनाथ ॥५॥
वासुदेव म्हणे कृपा । सांठा सर्व सामर्थ्याचा ॥६॥
॥८४६॥
संपत्ति मदांध करी सकलांसी । मत्सरें कोणाची मति भ्रष्टें ॥१॥
मस्तकभ्रमणें दुष्टवृत्ति वाढे । स्थिर विवेक्याचें चित्त राही ॥२॥
ऐशा विवेक्यांचा नीच करी द्वेष । जनी तैं अनर्थ होई बहु ॥३॥
लोकोत्तर ऐसें वैभव धर्माचें । मत्सरानें पेटे दुर्योधन ॥४॥
रात्रंदिन धर्मनाशार्थ तो यत्न । करीतसे, भान न उरे कांहीं ॥५॥
वासुदेव म्हणे अपूर्व संपत्ति । पाहूनि दुष्टाची निद्रा उडे ॥६॥
॥८४७॥
अंतःपुरीं देव-दानव संपत्ति । द्रौपदीच्या त्यासी दिसली बहु ॥१॥
तदा द्रव्यासवें द्रौपदीची इच्छा । होऊनियां चित्ता न पडे चैन ॥२॥
पुढती एकदां मयसभेमाजी । स्वारी नृपाळाची विराजली ॥३॥
भोंवतीं भीमादि बाधव तैं कृष्ण । सुहास्य वदन बसले होते ॥४॥
कृष्णस्त्रियाआदि बहुत ललना । शोभविती स्थाना आपुलाल्या ॥५॥
वासुदेव म्हणे इतुक्यांत दुष्ट । पातले सभेंत दुष्टभावें ॥६॥
॥८४८॥
दु:शासनादिक बांधवांसमेत । येई खड्गहस्त दुर्योधन ॥१॥
दटावूनि क्रोधें द्वारपाळांप्रति । येई सभेमाजी उन्मत्त तो ॥२॥
परी जळाप्रति मानूनियां स्थळ । स्थळाप्रति जळभ्रम पावे ॥३॥
सांवरुनि वस्त्र घेई तो सुस्थळीं । न कळतां जळीं चिंब होई ॥४॥
भ्रमामाजी ऐसा पडतां भीमादि । हांसले तयासी उपहासानें ॥५॥
स्त्रियाही हांसतां दापिलें धर्मानें । प्रोत्साहन कृष्णें दिधलें तयां ॥६॥
वासुदेव म्हणे पाहूनि तें, हास्य । माजलें बहुत सभेमाजी ॥७॥
॥८४९॥
खळवला तदा दुष्ट दुर्योधन । पावूनि अपमान निघूनि जाई ॥१॥
निरोप धर्माचा न घेतांचि जाई । खिन्न तदा होई धर्मराज ॥२॥
अनर्थचि आतां जाणिला ज्ञात्यांनीं । श्रीकृष्ण होऊनि बसला मूक ॥३॥
वासुदेव म्हणे द्वेषचि या मूळ । खवळला खळ व्याघ्र जैसा ॥४॥
N/A
References : N/A
Last Updated : December 12, 2019
TOP