सदर

हिन्दी (hindi) WN

    see : प्रधान, सभापति, प्रधान कार्यालय

A dictionary, Marathi and English

   The highest court of the law, the Sadar Adálat. 2 n In papers of accounts &c. A comprehensive heading; a heading comprehending general heads: also a heading in general: also the column or place under the heading. hence 3 A comprehensive or comprising head generally; a class or department in the sense of विल्हा. 4 The hall or principal room, the hall of audience, a saloon or state- room: also a seat for the administration of justice or the direction of public business. 5 used as ad In the general; through the whole severally of the instances, occasions, particulars, to which it may be desired to make the application; without specification or any particular limitation or restriction;-- used of prescribing, permitting, prohibiting, declaring. Ex. महाराज कचेरीस असतील तेव्हांच यावें असें नाहीं केव्हां पाहिजे तेव्हां यावें असी आह्मास सदर परवानगी आहे; तुला सदर सांगून ठेवितों कोण्हास जामीन राहूं नको. Ex. of comp in this sense--सदररजा, सदर- ताकीद, सदरपरवानगी, सदरहुकूम, सदरमाफी &c. other compounds follow in order. 6 used in comp. in the sense of chief, principal, head; as सदरहवालदार, सदरनायक, सदरजमादार, and सदरअमल. &c.

Aryabhushan School Dictionary

  f  The highest court of the law.
 n   A comprehensive heading, a heading, gen., also the column or place under the heading. A class or department. used as
 ad   In the general, without specification or any particular limitation or restriction. Ex. सदरपरवानगी, सदरताकीद, सदरमाफी &c. In comp. chief, principal, head; as सदरजमादार &c.

मराठी पर्यायी शब्दकोश

 ना.   न्यायासन , राजसभा , राजसभास्थान ;
 ना.   मुख्य कचेरी , मुख्य सभा .

मराठी (Marathi) WN

    see : स्तंभ

महाराष्ट्र शब्दकोश

 वि.  ( व . ) सर्व ; सगळें . [ अर . सद्र ]
   स्त्री. सरहद्दबद्दल चुकीनें उपयोग . शीव ; सीमा ; दिशा . - पया १९२ ; - शिदि २८५ .
   स्त्री. १ मुख्य सभा ; राजसभा ; राजसभास्थान ; मुख्य कचेरी . दुसरे दिवशीं राजे सदरेंत बैसले . - सभा १२ . २ मुख्य , वरिष्ठ , श्रेष्ठ कचेरी , न्यायासन . उदा० सदर अदालत ; सदर निजामत - न . १ रकाना ; कलम ( हिशोबांतील ). २ बाब ; विल्हा ; प्रकरण ; खातें . - क्रिवि . सर्वसाधारण ; सामान्यपणें ; कोण तीहि मर्यादा न घालतां ; पूर्णपणें ; सररास . उदा० सदरपरवानगी , सदररजा , सदरताकीद , सदरमाफी . - वि . मुख्य ; वरिष्ठ ; श्रेष्ठ ( समासांत ). उदा० सदरहवालदार , सदरअंमल , सदरजमादार . [ अर . सद्र ] सदरेस असणें - नोकरीस असणें ; दिमतीस असणें .
०अदालत   स्त्री.  दिवाणी कोर्ट .
०अमीन   पु.  दिवाणी कोर्टाचा न्यायाधीश ( सध्याच्या सबजज्जाच्या हुद्याचा ).
०असामी   स्त्री.  ऐपतदार , वजनदार गृहस्थ .
०कमज्यास्ती   स्त्री. हिशोबांतील , दोन सदरांतील फरक , अंतर .
०घडणी   स्त्री. जमाखर्चाची सदरवार , खातेवार मांडणी .
०जुमला   पु. खात्याची , सदराची एकुणात , वट बेरीज .
०ताळा   पु.  सर्व खात्यांच्या रकमांचा मेळ ; सर्व खात्यांची एकुणात .
०प्रमाणें    क्रिवि . वर दिलेल्याप्रमाणें ; वर उल्लिखित पध्दतीनें , रीतीनें .
०बजार    बाजार - पु . ब्रिटिश लष्करी छावणींतील बाजारास सामान्यतः म्हणतात .
०बारगीर   पु. १ न्यायकचेरींतील पहारेकरी ; कचेरींतील पाहर्‍यावरील घोडेस्वार . २ ( ल . ) निरुपयोगी , बेकामी इसम ; शोभेकरितां बाळगलेला मनुष्य .
०भेट   स्त्री.  सरकारी अधिकार्‍यांस देणगी म्हणून गांवच्या सार्‍यावर अधिक घ्यावयाचा एक कर .
०मुखी    अप . शूद्रमुखी पहा .
०रकम   स्त्री. खात्याची , रकान्याची एकुणात ; एखाद्या मुख्य बाबीची एकूण रक्कम .
०वार    क्रिवि . कलमवार ; खातेवार ; बाबवारीनें .
०हजारी   पु.  हजार लोकांवरचा अधिकारी . सदरेची खोली - स्त्री . दिवाणखान्याच्या पुढील खोली ; उपसभागृह ; सभासीमगृह . सभागृहाजवळील लहान दालन . सदरेवर - क्रिवि . उघडयावर ; मोकळया जागीं ; पठारावर . घांटमाथा सदरेवर सरंजाम पाठऊन ... - वाड दुबा ५ . ९३ . सदरेस - क्रिवि . कचेरींत ; दरबारांत ; सभेस . अमृतसिध्दि योगाचे मुहूर्ते सदरेस येऊन बैसले . - वाडशारो १ . ३७ .

A Sanskrit English Dictionary

स—दर  mfn.  mfn. fearful, afraid, [W.]

ROOTS:

स दर

स—दर  m.  m. also title or epithet).">N. of an असुर, [Hariv.]

ROOTS:

स दर

Shabda-Sagara

सदर  mfn.  ( -रः- रा- रं) fearful, afraid.
    E. स with, दर fear.

ROOTS:

स दर