वेदांत काव्यलहरी - वस्तू

वस्तू अनुनी न दिसे, त्याला प्रतिबंध ते नऊ असतां ॥
दूर, निकट जरी वस्तू न दिसे, एकाग्र जरि मनोवस्था ॥१॥
दिल्लींत वस्तु आहे दूर, म्हणुनिया जशी दिसेना ती ॥
तैशीच दिसेना कीं काजळ, डोळ्यांत असुनि निकट अती ॥२॥
राजपथांतुनि वाजत गाजत गेली जरी मिरवणूक ॥
कार्यांत गर्क अपुल्या, त्यास दिसेना परी कुणी एक ॥३॥
इंद्रियघात जरी हो, किंवा अतिसूक्ष्म ती जरी वस्तू ॥
व्यवधान मधें येतां न दिसे, रवि आड ये जरी केतू ॥४॥
अभिभव म्हणजे जेथें मोठयामाजी लहान समावे ॥
जैसे सूर्यप्रकाशीं, यात्‍याचें तेज असुनि हरपावें ॥५॥
मिश्रण सजातियांचें, त्यास समानाभिहारची म्हणती ॥
मिसळुनि एकें ठायीं, ओळखितां काय वेगलें येती ॥६॥
संस्काररूप वस्तू जाण अनुद्भव, जसें दुधांत दही ॥
बीजांत वृक्ष असुनी न दिसे, प्रतिबंध हे नऊ पाही ॥७॥
तैसा ईश्वर असुनी न दिसे, प्रतिबंध त्यासही म्हणुनी ॥
प्रतिबंध दूर होतां, ईश्वर उघडाच तो जनीं विजनीं ॥८॥