मराठी मुख्य सूची|मराठी पुस्तके|श्रीज्ञानेश्वरांची गाथा|
अभंग ४७३ ते ४८५

जनांस उपदेश - अभंग ४७३ ते ४८५

श्रीज्ञानेश्वर महाराजांची गाथा म्हणजे विठ्ठल प्राप्तीचा एक सोपा मार्ग. यात विठ्ठ्लाच्या सगुणनिर्गुण रूपाचे मोहक वर्णन केलेले आहे.


४७३

तैं सत्त्वरजतमें धुतलिया आशा ।

वेगीं त्या निराशा फ़ळेवीण ॥१॥

तैसें हें टवाळ हरिविण पाल्हाळ ।

कैसेनि मायाजाळ निरसे रया ॥२॥

त्रिपुटीचे पेठे वानवसा दिठा ।

वैकुंठ चोहटा पिकला रया ॥३॥

बापरखुमादेविवरुविठ्ठलु साजीरा ।

मार्गी मार्ग एकसरा नामें तारी ॥४॥

४७४

स्वप्नींचिनि सुखें मानितासि सुख

घेतलिया विख जाईल देह ॥१॥

मोलाचें आयुष्य दवडितोसि वायां ।

माध्यान्हींची छाया जाय वेगीं ॥२॥

वेग करी भजनां काळ यम श्रेष्ठ ।

कैसेंन वैकुंठ पावसील झणें ॥३॥

बापरखुमादेविवरुविठ्ठल उभा ।

सर्वत्र घटीं प्रभा त्याची आहे ॥४॥

४७५

बुध्दिमात चित्त धन वित्त गोत ।

निजानंदें तृप्त करी रया ॥१॥

नैश्वर्य ओझें ऐसें तूं बुझें ।

वायां मी माझें म्हणसी झणी ॥२॥

सांडी सांडी मात उभया दुरित ।

हरिविण हित घेवों नको ॥३॥

ज्ञानदेवा गांग जाले असे सांग ।

वेगीं श्रीरंग पावले तुज ॥४॥

४७६

कर्पुर अग्नीसी स्वदेहा नाशी ।

चंदनीं मासी न थरे देखा ॥१॥

घ्राणाची कळिका भ्रमर रुंजीका ।

तेथील झुळुका रुंजी करी ॥२॥

मोतियाचा चारा राजहंसा सैरा ।

दुजिया पाखिरा काम नये ॥३॥

ज्ञानदेव म्हणे घेती ते शहाणे ।

येर ते पाहुणे यमाचे रया ॥४॥

४७७

शाहाणे सिंतरे व्याहाणे मोहरे ।

भणंग धुरें आतुडे कैसें ॥१॥

या अवचित्या गोष्टी भाग्यें होय भेटी ।

प्रालब्ध सृष्टीं भोग देत ॥२॥

येत जात वाटा शरीरीं भरे फ़ांटा ।

मदमत्सरताठा भ्रमकुळीं ॥३॥

ज्ञानदेवो म्हणे या खुणे मी नेणें ।

पंढरिचे राणे उगविती ॥४॥

४७८

दीपीं दीप सामावे तेथें कैचा विचारु ।

राहिला निर्ध्दारु नाना मत्ता ॥१॥

जें जेथें होतें तें तेथें नाहीं ।

परतोनि काई पाहातोसि ॥२॥

मौनचिये मिठी सगळेंचि नाहीं ।

तैसा इंद्रियां दाही चोजवेना ॥३॥

ज्ञानदेवो बोले सामावलें मन ।

मन नायकती कान तेथील कथा ॥४॥

४७९

एका पांडुरंगें नव्हेचि पै जोडी ।

दया गेले ठाया मज आला रहावया ।

मत्सर गिळावया कुळासहित ॥१॥

क्षमा गेली परती अहंकार सांगती ।

तें वोढूंनियां नेती अघोराशी ॥२॥

गति म्हणे मी थोर प्रवृत्ति निघाला घोर ।

राहों न शके घरी निवृत्ति तेथें ॥३॥

ज्ञानदेवो सांगे असे मज पांडुरंगें ।

लक्ष्मीये रिघे शरण आडवा ॥४॥

४८०

विष्णुवीण मार्ग घेसील अव्यंग ।

तरी वायांचि सोंग करणी तुझी ॥१॥

येऊनि संसारा वायांचि उजिगरा ।

कैसेनि ईश्वरा पावशी हरी ॥२॥

नरदेह कैचेम तुज होय साचें ।

नव्हेरे हिताचें सुख तुज ॥३॥

ज्ञानदेव म्हणे शरण रिघणें ।

वैकुंठींचें पेणें अंती तुज ॥४॥

४८१

कानीं घालुनियां बोटें नाद जे पाहावे ।

न दिसतां जाणावें नऊ दिवस ॥१॥

भोंवया पाहातां न दिसें जाणा ।

आयुष्याची गणना सात दिवस ॥२॥

डोळां घालोनियां बोट चक्र जें पाहावें ।

न दिसतां जाणावें पांच दिवस ॥३॥

नासाग्राचें अग्र न दिसे नयनीं ।

तरी तेंची दिनीं म्हणा रामकृष्ण ॥४॥

ज्ञानदेव म्हणे हें साधूचें लक्षण ।

अंतकाळी आपण पहा वेगीं ॥५॥

४८२

जंववरिरे तंववरी जंबुक करी गर्जना ।

जंव त्या पंचानना देखिलें नाहीं बाप ॥१॥

जंववरिरे तंववरी वैराग्याच्या गोष्टी ।

जंव सुंदर वनिता दृष्टी देखिलीं नाहीं बाप ॥ध्रु०॥

जंववरिरे तंववरिरे मैत्रत्त्व संवाद ।

जंववरी अर्थेसि संबध पाडिला नाहीं बाप ॥२॥

जंववरिरे तंववरी युध्दाचीं मात ।

जंव परमाईचा पूत देखिला नाहीं बाप ॥३॥

जंववरिरे तंववरी समुद्र करी गर्जना ।

जंव अगस्ती ब्राम्हणा देखिलें नाहीं बाप ॥४॥

जंववरिरे तंववरी बांधी हा संसार ।

जंव रखुमादेविवर देखिला नाहीं बाप ॥५॥

४८३

चोराचियासंगे क्रमितां पैं पंथ ।

ठकूनियां घात करितील ॥१॥

काम क्रोध लोभ घेऊनियां संगें ।

परमार्थासि रिघे तोची मूर्ख ॥२॥

बांधोनियां शिळा पोहूं जातां सिंधू ।

पावें मतिमंदु मृत्यु शीघ्र ॥३॥

देहगेहभ्रांती सोडुनीया द्यावें ।

साधन करावें शुध्द मार्गे ॥४॥

ज्ञानदेव ह्मणे तरीच साधेल ।

नाहीं तरी चळेल मध्यभागीं ॥५॥

४८४

वेदवाणी चांग स्मरतां स्मरण नित्य

नारायण ह्रदयीं वसे ॥१॥

तेथिल गव्हर जाणता विरुळा ।

ब्रह्मीं ब्रह्मकळा साधुमुखें ॥२॥

जाप्य जप होम बुध्दि विधान हरि ।

ह्रदयीं श्रीहरि न कळे मूढा ॥३॥

ज्ञानदेव म्हणे श्रीहरि ह्रदयस्थ ।

ऐसी आहे भाष्य वेदशास्त्रीं ॥४॥

४८५

कामारिकरुणा करुर्णावव झोंबे ।

करुनिया बिंबे अलिप्तपणें ॥१॥

कामधाम हरि ब्रह्मार्पणव करी ।

आपणाचि कामारी होये हरी ॥२॥

चक्षुपक्षपादयुगळ अधिष्ठान ।

हरिविण करुं नको ॥३॥

ज्ञानदेव सोहं मंत्र तंत्र ध्यान ।

मनाचे उन्मन हरिपायीं ॥४॥

N/A

References : N/A
Last Updated : February 28, 2010

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP