मराठी मुख्य सूची|मराठी पुस्तके|श्रीज्ञानेश्वरांची गाथा|
अभंग ५३६ ते ५४५

मुमुक्षूंस उपदेश - अभंग ५३६ ते ५४५

श्रीज्ञानेश्वर महाराजांची गाथा म्हणजे विठ्ठल प्राप्तीचा एक सोपा मार्ग. यात विठ्ठ्लाच्या सगुणनिर्गुण रूपाचे मोहक वर्णन केलेले आहे.


५३६

सुख सोज्वळ मोतियाचें लेणें ।

दिधलें जाई जेणें बाईये वो ॥१॥

देशीं नाहीं देशा उरी नाहीं ।

हाटणी नाहीं तें पाटणी नाहीं ॥२॥

लक्षाचेनि लाभें जोडलें निधान ।

बापरखुमादेविवरा विठ्ठलु जाण ॥३॥

५३७

अनुभव रहणीविण कायसें श्रवण ।

गर्भ अंधु नेंणें रत्नाकिरण ॥१॥

गेले मेले काय सांगाल गोष्टीं ।

स्वयें आत्मज्ञानी घाली परमात्मीं मिठी ॥२॥

जीवा जीवन अंतरी बाहेजु निर्धारी ।

सर्व निरंतरी पूर्ण भरित ॥३॥

बाह्यजु प्रवृत्ति अंतरी निवृत्ति ।

उभयतां गति एक आहे ॥४॥

प्रसूतिकाळीं व्याली वांझ आपत्यजवळी ।

वांझ क्रीडा विनोदें रळि खेळतसे ॥५॥

अनुभव रहणीविण जाला भगवा दिगांबरु ।

जैसा नग्नवरु हिंडे हाटाबिदीं ॥६॥

तीर्थक्षेत्र व्रत दान यागादिक साधन ।

सगुण निर्गुण पाहीं या दोहोमाजि

होऊनि राही ।

तरी निवसि ठाईच ठायीं अरे जना ॥८॥

सगुण निर्गुण पाहीं जया पासोनि ।

ते राहे अनुभउनि येर वाउगेचि रया ॥९॥

बापरखुमादेविवरु विठ्ठलेंसि एकांतु ।

द्वैताद्वैताची मातु उरेचिना ॥१०॥

५३८

स्वरुपावबोधु बोधु कां फ़ावला ।

इंद्रियीं डवरिला प्रेमभावो ॥१॥

जाणते निवाले नेणते गुंतले ।

भजनेंचि गोविले विसरे जावो ॥२॥

शांतता समता निवृत्ति उदारु ।

वर्षो न उध्दारु देतु असे ॥३॥

ज्ञानदेवा धीर घटमठीं सामा ।

अधउर्ध्व व्योमा हरि दिसे ॥४॥

५३९

सायुज्यसदनीं ज्ञानाचा उद्वार ।

विज्ञानें अमर पावताहे ॥१॥

साधनबाधन धन गोत वित्त ।

हरिविण वित्त मनीं नाहीं ॥२॥

मार्गींचा कापडी धरुनिया वोढी ।

ईश्वरीं उघडी उडी घाली ॥३॥

ज्ञानदेवा सिध्दी साधन सपूर ।

कलेवर कापूर मुरालासे ॥४॥

५४०

काळें ना सावळें ।

श्वेत ना पिंवळें ।

नादबिंदाहुन वेगळें ।

तें कवणरे चांगया ॥१॥

ज्ञानदेव म्हणे जाण कां

माझे उमाणे ॥२॥

गोडापरिस गोड गगनाहुनि वाड ।

चौदाभुवना ज्याची चाड ।

तें कवणरे चांगया ॥३॥

ज्ञानदेवो मानवलें ।

माझें मज सांगितलें ।

दोहीचे मिळोनि एक जालें ।

भलें केलें चांगया ॥४॥

५४१

आवो कमळनयनीं चांदिणें भासिलें ।

तयामाजी एक निराकार देखिलें ॥१॥

हेंही नव्हे तेंहि नव्हे

कांही नव्हे तोचि पैं होय ॥२॥

बापरखुमादेविवरु नव्हताचि पैं जाला ।

होऊनियां फ़ावला फ़ावो सरला ॥३॥

५४२

मेरुपरतें एक व्योम आहे ।

तेथें एकु पाहे तेज:पुंजु ॥१॥

तेज नव्हे तेज:पुंजू नव्हे ॥२॥

शितळ नव्हे शांतही नव्हे ॥३॥

बापरखुमादेविवरु विठ्ठलही नव्हे ।

नव्हे तो होये चतुर्देहेंविण ॥४॥

५४३

पाहातां पाहाणें दृश्याही वेगळें ।

तें कैसें आकळे म्हणतोसि ॥१॥

आहे तें पाहीं नाहीं तें होई ।

ठायींच्या ठायीं तुंची होसी ॥२॥

स्वरुपीं समता ह्रदयस्था आप ।

तयाचें स्वरुप आदि मध्यें ॥३॥

बापरखुमादेविवरु सगुणी समाये ।

निर्गुण दिसताहे जनीं रया ॥४॥

५४४

त्रिपुटी उलटु निर्गुणि अरुता ।

पाहातां दृष्टांता भेदु नाहीं ॥१॥

भेदु अभेदु अवघाचि गोविंदु ।

बिंबे बिंब छंदु हरि लीळा ॥२॥

नाहीं आला गेला शब्द पैं दृष्टांतें ।

दृश्यादृश्य भूतें एकतत्त्वीं ॥३॥

बापरखुमादेविवरु अर्ध उर्ध्व शेज ।

वेंगीं तूं उमज अरे रया ॥४॥

५४५

व्यक्ताचे अव्यक्ती पाहतां पैं

न दिसे आपीआप रसे व्यक्त हरि ॥१॥

बाहेजु भीतरी आदिमध्यउर्ध्व ।

ह्रदयीं सन्नद्व बिंबलासे ॥२॥

ऐसीये दशे ते अव्यक्त भुंजसी ।

मी माझे मोहासी सांडी रया ॥३॥

बापरखुमादेविवर अव्यक्त व्यक्ती अव्यक्त ।

अवघे संचित हरि आहे ॥४॥

N/A

References : N/A
Last Updated : February 28, 2010

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP