पूर्वभागः - अध्यायः २७

शैलादिरुवाच ॥
वक्ष्यामि श्रृणु संक्षोपाल्लिंगार्चनविधिक्रमम् ॥
वक्तुं वर्षशतेनापि न शक्यं विस्तरेण यत् ॥१॥

एवं स्नात्वा यथान्यायं पूजास्थानं प्रविश्य च ॥
प्राणायामत्रयं कृत्वा ध्यायेद्देवं त्रियंबकम् ॥२॥

पंचवक्त्रं दश भुज शुद्धस्फटिकसन्निभम् ॥
सर्वाभरणसंयुक्तं चित्रांबरविभूषितम् ॥३॥

तस्य रूपं समाश्रित्य दाहनप्लावनादिभिः ॥
शैवीं तनुं समास्थाय पूजयेत्परमेश्वरम् ॥४॥

देहशुद्धिं च कृत्वैव मूलमंत्रं न्यसेत् क्रमात् ॥
सर्वत्र प्रणवेनैव ब्रह्माणि च यथाक्रमम् ॥५॥

सूत्रे नमः शिवायेति छंदांसि परमे शुभे ॥
मंत्राणि सूक्ष्मरूपेण संस्थितानि यतस्ततः ॥६॥

न्यग्रोधबीजे न्यग्रोधस्तथा सूत्रे तु शोभने ॥
महत्यपि महद्ब्रह्म संस्थितं सूक्ष्मवत्स्वयम् ॥७॥

सेचयेदर्चनस्थानं गंधचंदनवारिणा ॥
द्रव्याणि शोधयेत्पश्चात्क्षालनप्रोक्षणादिभिः ॥८॥

क्षालनं प्रोक्षणं चैव प्रणवेन विधीयते ॥
प्रोक्षणी चार्घ्यपात्रं च पाद्यपात्रमनुक्रमत् ॥९॥

तथा ह्याचमनीयार्थं कल्पितं पात्रमेव च ॥
स्थापयेद्विधिना धीमानवगुंठ्य यथाविधि ॥१०॥

दर्भैराच्छादयेच्चैव प्रोक्षयेच्छुद्धवारिणा ॥
तेषु तेष्वथ सर्वेषु क्षिपेत्तोयं सुशीतलम् ॥११॥

प्रणवेन क्षिपेत्तेषु द्रव्याण्यालोक्य बुद्धिमान् ॥
उशीरं चंदनं चैव पाद्ये तु परिकल्पयेत् ॥१२॥

जातिकंकोलकर्पूरबहुमूलतमालकम् ॥
चूर्णयित्वा यथान्यायं क्षिपेदाचमनीयके ॥१३॥

एवं सर्वेषु पात्रेषु दापयेच्चंदनं तथा ॥
कर्पूरं च यथान्यायं पुष्पाणि विविधानि च ॥१४॥

कुशाग्रमक्षतांश्चैव यवव्रीहितिलानि च ॥
आज्यसिद्धार्थपुष्पाणि भसितं चार्घ्यपात्रके ॥१५॥

कुशपुष्पयवव्रीहिबहुमूलतमालकम् ॥
दापयेत्प्रोक्षणीपात्रे भसितं प्रणवेन च ॥१६॥

न्यसेत्पंचाक्षरं चैव गायत्रीं रुद्रदेवताम् ॥
केवलं प्रणवं वापि वेदसारमनुत्तमम् ॥१७॥

अथ संप्रोक्षयेत्पश्चाद्द्रव्याणि प्रणवेन तु ॥
प्रोक्षणीपात्रसंस्थेन ईशानाद्यैश्च पंचभिः ॥१८॥

पार्श्वतो देवदेवस्य नंदिनं मां समर्चयेत् ॥
दीप्तानलायुतप्रख्यं त्रिनेत्रं त्रिदशेश्वरम् ॥१९॥

बालेंदुमुकुटं चैव हरिवक्त्रं चतुर्भुजम् ॥
पुष्पमालाधरं सौम्यं सर्वाभरणभूषितम् ॥२०॥

उत्तरे चात्मनः पुण्यां भार्यां च मरुतां शुभाम् ॥
सुयशां सुव्रतां चांबापादमंडनतत्पराम् ॥२१॥

एवं पूज्य प्रविश्यांतर्भवनं परमेष्ठिनः ॥
दत्त्वा पुष्पांजलिं भक्त्या पंचमूर्धसु पंचभिः ॥२२॥

गंधपुष्पैस्तथा धूपैर्विविधैः पूज्य शंकरम् ॥
स्कंदं विनायकं देवीं लिंगशुद्धिं च कारयेत् ॥२३॥

जप्त्वा सर्वाणि मंत्राणि प्रणवादिनमेंतकम् ॥
कल्पयेदासनं पश्चात्पद्माख्यं प्रणवेन तत् ॥२४॥

तस्य पूर्वदलं साक्षादणिमामयमक्षरम् ॥
लघिमा दक्षिणं चैव महिमा पश्चिमं तथा ॥२५॥

प्राप्तिस्तथोत्तरं पत्रं प्राकाम्यं पावकस्य तु ॥
ईशित्वं नैऋतं पत्रं वशित्वं वायुगोचरे ॥२६॥

सर्वज्ञत्वं तथैशान्यं कर्णिका सोम उच्यते ॥
सोमस्याधस्तथा सूर्यस्तस्याधः पावकः स्वयम् ॥२७॥

धर्मादयो विदिक्ष्वेते त्वनंतं कल्पयेत्क्रमात् ॥
अव्यक्तादिचतुर्दिक्षु सोमस्यांते गुणत्रयम् ॥२८॥


आत्मत्रयं ततश्चोर्ध्वं तस्यांते शिवपीठिका ॥
सद्योजातं प्रपद्यामीत्यावाह्य परमेश्वरम् ॥२९॥

वामदेवेन मंत्रेण स्थापयेदासनोपरि ॥
सान्निध्यं रुद्रगायत्र्या अघोरेण निरुद्ध्य च ॥३०॥

ईशानः सर्वविद्यानामिति मंत्रेण पूजयेत् ॥
पाद्यमाचमनीयं च विभोश्चार्घ्यं प्रदापयेत् ॥३१॥

स्नापयेद्विधिना रुद्रं गंधचंदनवारिणा ॥
पंचगव्य विधानेन गृह्य पात्रेभिमंत्र्य च ॥३२॥

प्रणवेनैव गव्यैस्तु स्नापयेच्च यथाविधि ॥
आज्येन मधुना चैव तथा चेक्षुरसेन च ॥३३॥

पुण्यैर्द्रव्यैर्महादेवं प्रणवेनाभिषेचयेत् ॥
जलभांडैः पवित्रैस्तु मंत्रैस्तोयं क्षिपेत्ततः ॥३४॥

शुद्धिं कृत्वा यथान्यायं सितवस्त्रेण साधकः ॥
कुशापामार्गकर्पूरजातिपुष्पकचंपकैः ॥३५॥

करवीरैः सितैश्चैव मल्लिकाकमलोत्पलैः ॥
आपूर्य पुष्पैः सुशुभैः चंदनाद्यैश्च तज्जलम् ॥३६॥

न्यसेन्मंत्राणि तत्तोये सद्योजातादिकानि तु ॥
सुवर्णकलशेनाथ तथा वै राजतेन वा ॥३७॥

ताम्रेण पद्मपत्रेण पालाशेन दलेन वा ॥
शंखेन मृन्मयेनाथ शोधितेन शुभेन वा ॥३८॥

सकूर्चेन सपुष्पेण स्नापयेन्मंत्रपूर्वकम् ॥
मंत्राणि ते प्रवक्ष्यामि श्रृणु सर्वार्थसिद्धये ॥३९॥

यैर्लिंगं सकृदप्येवं स्नाप्य मुच्येत मानवः ॥
पवमानेन मंत्रज्ञाः तथा वामीयकेन च ॥४०॥

रुद्रेण नीलरुद्रेण श्रीसुक्तेन शुभेन च ॥
रजनीसूक्तकेनैव चमकेन शुभेन च ॥४१॥

होतारेणाथ शिरसा अर्थर्वेण शुभेन च ॥
शांत्या चाथ पुनः शान्त्या भारुंडेनारुणेन च ॥४२॥

वारुणेन च ज्येष्टेन तथा वेदव्रतेन च ॥
तथांतरेण पुण्येन सूक्तेन पुरुषेण च ॥४३॥

त्वरितेनैव रुद्रेण कपिना च कपिर्दिना ॥
आवोसजेति साम्ना तु बृहच्चंद्रेण विष्णुना ॥४४॥

विरूपाक्षेण स्कंदेन शतऋग्भिः शिवौस्तथा ॥
पंच ब्रह्मैश्च सूत्रेण केवलप्रणवेन च ॥४५॥

स्नापयेद्देवदेवेशं सर्वपापप्रशांतये ॥
वस्त्रं शिवोपवीतं च तथा ह्याचमनीयकम् ॥४६॥

गंधं पुष्पं तथा धूपं दीपमन्नं क्रमेण तु ॥
तोयं सुगंधितं चैव पुनराचमनीयकम् ॥४७॥

मुकुटं च शुभं छन्नं तथा वै भूषणानि च ॥
दापयेत्प्रणवेनैव मुखवासादिकानि च ॥४८॥

ततः स्फटिकसंकाशं देव निष्कलमक्षरम् ॥
कारणं सर्वदेवानां सर्वलोकमयं परम् ॥४९॥

ब्रह्मेंद्रविष्णुरुद्राद्यैर्ऋषिदेवैरगोचरम् ॥
वेदविद्भिर्हि वेदान्तैस्त्वगोचरमिति श्रुतिः ॥५०॥

आदिमध्यांतरहितं भेषजं भवरोगिणाम् ॥
शिवतत्त्वमिति ख्यातं शिवलिंगे व्यवस्थितम् ॥५१॥

प्रणवेनैव मंत्रेण पूजयेल्लिंगमूर्धनि ॥
स्तोत्रं जपेच्च विधिना नमस्कारं प्रदक्षिणम् ॥५२॥

अर्घ्यां दत्त्वाथ पुष्पाणि पादयोस्तु विकीर्य च ॥
प्रणिपत्य च देवेशमात्मन्यारोपयेच्छिवम् ॥५३॥

एवं संक्षिप्य कथितं लिंगार्चनमनुत्तमम् ॥
आभ्यंतरं प्रवक्ष्यामि लिंगार्चनमिहाद्य ते ॥५४॥

इति श्रीलिंगमहापुराणे पूर्व भागे लिंगार्चनविधिर्नाम सप्तविंशोऽध्यायः ॥२७॥