२४९ .
ज्याचेनि जितोसी त्यासी चुकलासी । व्यर्थ कां जालासी भूमिभार ॥१॥
भूमिभार जिणे तुझे गुरुविणे । वचने प्रमाणे जाण बापा ॥२॥
जाण बापा गुरुविणे गति नाही । पडसी प्रवाही मायाजाळी ॥३॥
मायाजाळी व्यर्थ गुंतलासी मूढा । जन्मवरी ओढा ताडातोडी ॥४॥
कांही तडातोडी कांही राम जोडी । आयुष्याची घडी ऐसी वेंची ॥५॥
ऐसी वेची बापा आपुली वयसा । दास म्हणे ऐसा काळ घाली ॥६॥
२५० .
विषयी विरक्तपण इंद्रियेनिग्रहण । गुरुकृपेवांचुनि नव्हे नव्हे ॥१॥
चंचळपणे मन न करी विषयध्यान ॥गुरु०॥२॥
बुध्दिबोधक जाण ब्रह्मानुभव पूर्ण ॥गुरु०॥३॥
भक्तिज्ञानपूर्ण सप्रेम संपूर्ण । गुरुकृपे० ॥४॥
रामीरामदास म्हणे निर्गुणसुख लाधणे ॥गुरु०॥५॥
२५१ .
प्रपंची असोनी परमार्थ करावा । बरा विवरावा निरंजन ॥१॥
निरंजन देव प्रगटे अंतरी । मग भरोवरी कारीना कां ॥२॥
करीना कां परी संसार बाधीना । परी तो साधेना काय करुं ॥३॥
काय करुं देवा लोकांसी उपाय । ठाकवेना सोय विश्रांतीची ॥४॥
विश्रांतीची सोय समाधान होय । मोक्षाचा उपाय सद्गुरुची ॥५॥
सद्गुरुसंगती चुके अधोगती ॥ दास म्हणे मति पालटावी ॥६॥
२५२ .
करावे ते काय तेणे होते काय । अनुमाने काय प्राप्त होते ॥१॥
प्राप्त होते काय ऐसेही कळेना । नये अनुमाना सर्व कांही ॥२॥
सर्व कांही एका आत्मज्ञानेविण । दिसताहे सीण वाउगाचि ॥३॥
वाउगाचि लाभ प्रचीतीवेगळा । उगाचि आगळा दिसताहे ॥४॥
दिसताहे फळ लोकचि म्हणती । आपुली प्रचीती कांही नाही ॥५॥
कांही नाही पूर्वजन्माचे स्मरण । होय विस्मरण सर्व कांही ॥६॥
सर्व कांही मागे जाहले कळेना । म्हणोनि फळेना केले कर्म ॥७॥
केले कर्म कोणे कोणासी पुसावे । आनुमाने व्हावे कासावीस ॥८॥
कासावीस जाला कर्मे जाजावला । व्यर्थ भ्रमे गेला अंतकाळी ॥९॥
अंतकाळी गेला सर्व सांडुनीयां । भ्रमला प्राणीया विस्मरणे ॥१०॥
विस्मरण जाय सद्गुरु करीतां ॥ दास म्हणे आतां गुरु करी ॥११॥
२५३ .
रत्नपारखिया रत्नेचि परिक्षी । अलक्षाते लक्षी ऐसा नाही ॥१॥
ऐसा नाही कोणी देवाचा पारखी । आपुली ओळखी ठायी पाडी ॥२॥
ठायी पाडी निजस्वरुप आपुले । असोनि चोरले जवळीच ॥३॥
जवळी ना दुरी पाताळी ना वरी । सबाह्य अंतरी कोंदाटले ॥४॥
कोंदाटले असे परी ते न दिसे । जवळीच कैसे आढळेना ॥५॥
आढळेना आंगी पाहतां सर्वांगी । जयालागी योगी धुंडताती ॥६॥
धुंडताती कडाकपाटी शिखरी । समागमे हरी चोजवेना ॥७॥
चोजवेना एका सद्गुरुवांचोनी । निश्चयो हा मनी पाहिजे तो ॥८॥
पाहिजे निश्चयो दृढ स्वरुपाचा । तिही प्रचीतींचा ऐक्यभाव ॥९॥
ऐक्यभावे भक्ति रामीरामदासी । विभक्ति विश्वास दुरी ठेली ॥१०॥
२५४ .
सगुण हा देव धरावा निश्चित । तरी नाशिवंत विश्व बोले ॥१॥
विश्व बोले एका भजावे निर्गुणा । परी लक्षवेना काय कीजे ॥२॥
काय कीजे आतां निर्गुण दिसेना । सगुण असेना सर्वकाळ ॥३॥
सर्वकाळ गेला संदेही पडतां । कोणे वेळे आतां मोक्ष लाभे ॥४॥
मोक्ष लाभे एका सद्गुरुवचने । आत्मनिवेदने रामदासी ॥५॥
२५५ .
गुरुविणे प्राणी त्या होय जाचणी । सत्य माझी वाणी मिथ्या नव्हे ॥१॥
मिथ्या नव्हे सत्य सांगतो तुम्हांला । अंती यमघाला चुकेना की ॥२॥
चुकेना की यमयातना या जना । वेगी निरंजना ठाई पाडा ॥३॥
ठाई पाडा वेगी देव निरंजन । लावा तनमन सद्गुरुसी ॥४॥
सद्गुरुची नाही जयाला ओळखी । तया झोंकाझोंकी यातनेची ॥५॥
यातनेची चिंता चुके एकसरी । वेगी गुरुं करी दास म्हणे ॥६॥