(गीति)
भृगु भूपतीस सांगे, कथन मनोरम करुन विस्तारें ।
पुसती व्यास विधीला, तें कथितों ऐकणें कथन सारें ॥१॥
पूर्वी व्रतप्रभावें, तरले ते कोण कोण सांगावें ।
ऐकुन प्रश्न तयांचा, सांगे विधि तें सुपद्य ऐकावें ॥२॥
स्कंदाच्या प्राप्तिस्तव, गिरिजेनें त्या व्रतास आचरिलें ।
सिंधू प्राशन करण्या, पूर्वी मुनिंनीं व्रतास या केलें ॥३॥
नळ शोधनास सति ती, पूवी व्रत हें करुन यश मिळवी ।
मी या व्रतप्रभावें, सृष्टीचें जननकार्यिं यश मिळवीं ॥४॥
(ओवी)
प्रल्हादाचा नातू बाणासुर । त्यानें आराधिला शंकर ।
कन्या मागे रुपसुंदर । मग उषा झाली नंदिनी ॥५॥
तिची सखी चित्ररेखा कृष्ण नातू अनिरुद्ध देखा ।
चोरुन नेई विशेखा । कळली मात प्रद्युम्ना ॥६॥
त्याची माता रुक्मिणी । संकष्टीव्रत तेच क्षणीं ।
ऐकूनियां मातृवाणी । व्रतास झाला तो सिद्ध ॥७॥
याविषयीं पुरातन गोष्टी । रुक्मिणी सांगे पुत्रजेठी ।
शंबरें तुजला उठाउठी । चोरुन नेलें जेधवां ॥८॥
तुझा वियोग होतां बाळ । दुःखें होतसे विव्हळ ।
चिंतेनें मनाची तळमळ झाली असे तेधवां ॥९॥
अशा समयीं लोभेश मुनी । येते झाले अपुले सदनीं ।
उपाय पुसतां मुनींनीं । संकष्टी व्रत निवेदिलें ॥१०॥
संकष्टीचतुर्थ्या चार । तेवढा पुण्याई साचार ।
यशस्वी होसी सत्वर । शंबरा वधून आला तो ॥११॥
ऐकुन मातेच्या बोला । उपरी व्रत करुं लागला ।
पर्णोन उषेसी आला । पुत्र भेटला अनिरुद्धा ॥१२॥
याच वेळीं कृष्णाला । उद्धव व्रत सांगता झाला ।
बाणासुराचा वध केला । व्रतप्रभाव जाण हा ॥१३॥
ऐशा संकष्टी व्रतासी । सुरासुरनर संकटसमयसी ।
करुन सत्वर यशासी । पावले कोठवरी सांगावे ॥१४॥
(दिंडी)
पुसे इंद्राला शूरसेन भूप ।
कथन केले इतिहास ते अमूप ।
सूत सांगति शौनकास यागीं ।
दुःखनिरसन हो त्वरें अशालागीं ॥१५॥
करित संकष्टी नेम पूर्णभावें ।
हरित वैर्यांना करुन त्या प्रभावें ।
होत निष्कंटक भूप असा शुद्ध ।
घेत राज्याचा उपभोग महासिद्ध ॥१६॥