मराठी मुख्य सूची|मराठी साहित्य|मराठी व्याकरण|अलंकारदर्श|अर्थालंकार|
एकावली

अर्थालंकार - एकावली

काव्यास ज्याच्या योगाने शोभा येते त्यास अलंकार असे म्हणतात.


आर्या-
पूर्वोत्तर अर्थी जरि एक विशेषण दुजा विशेष्य असा ॥
ये पदसमूह तेव्हां एकावलि ती अलंकृती परिसा ॥१॥
आकर्ण नेत्र ज्याचे कर्ण भुजस्तंभ दोलित जयाचे ॥
भुज जानूपर्यंतचि जानुहि रत्नापरी नृपालाचे ॥२॥

श्लोक-
न वारितें जेथ न चारुपंकजें । न पद्यते भृंगकुलीं न युक्त जें ॥
न भृंग गुंजारव जो न हो करी । न तो न गुंजारव जो मना हरी ॥३॥

गद्य-
कोठें कोठें विशेष्यही वरचेप्रमाणें दृष्टीस पडतें. जसें:-
आर्या-निर्मल असती विहिरी विहिरीमध्येंहि उगवतें कमल ॥
कमलीं अलिपुंज पडे अलिपुंजीं गीत चालतें विमल ॥४॥
श्लोक-दिक्कालात्मसमान वैभव असे ज्याचें, प्रकाशें तिथें ॥
भारी जो, अमृतासमान किरणें याचीं जिथें, तो जेथें ॥
हो, तप्तित्तचि जो, तयास हवि दे जो, प्राणजाला तया ॥
जो, जीचें गुण घेइ तो, हरतनू रक्षोत आह्मांस या ॥५॥

येथें एकांत एक गोंवलेल्या अशा, आकाश, सूर्य चंद्र, जल, अग्नि, यजमान, वायू व पृथ्वी या शिवाचे आठ तनूंचे वर्णन आहे.

N/A

References : N/A
Last Updated : February 23, 2018

Comments | अभिप्राय

Comments written here will be public after appropriate moderation.
Like us on Facebook to send us a private message.
TOP